วันนี้เป็นวันพระจันทร์เต็มดวง เป็นวันพระ เป็นวันที่ทางดาราศาสตร์สนใจเรื่องพระจันทร์ใกล้โลก ทางการแพทย์เราก็มีเรื่องราวเกี่ยวกับ lunar - solar medicine ด้วยนะ
ในสมัยอดีตราวยุคกลาง สมัยที่องค์ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ยังไม่กว้างขวางเท่านี้ ความเชื่อหลายอย่างทางการแพทย์มีอยู่จริงๆ ซึ่งต่อมาได้รับการพิสูจน์ด้วยกระบวนการทางสถิติการแพทย์ว่าความเชื่อนั้นอาจผิดพลาด แต่ก็น่าสนใจว่าในยุคสมัยหนึ่งก็เคยมีความเชื่อเช่นนี้และมีการศึกษาเพื่อสนับสนุนหรือหักล้างความเชื่ออย่างมีหลักการด้วย
วันนี้วันพระจันทร์ ขอนำเรื่องพระจันทร์มาก่อนแล้วกัน เป็นที่ทราบกันดีว่า lunar month หรือเดือนตามจันทรคติมี 28 วัน (บางที่ว่า 29.5 วัน) เป็นข้างขึ้นข้างแรมนี่แหละครับ ผู้คนในอดีตก็มีความเชื่อเกี่ยวกับรอบพระจันทร์นี้เช่นกัน
ความเชื่ออันแรกนี้นับว่าแม่นยำเลย คือ การนับรอบประจำเดือนของสุภาพสตรีตามรอบจันทรคติ ซึ่งจะออกมาค่อนข้างแม่นยำเพราะ menstrual cycle ของมนุษย์เราก็ประมาณ 28 วันเช่นกัน ก็จะสามารถคาดเดาวงรอบประจำเดือนได้พอควร
เคยมีข้อสังเกต คือ วิจัยนะครับแต่ไม่ได้มีระเบียบที่ดีนักพบว่า ในวันพระจันทร์เต็มดวงมีการเกิดของทารกมากขึ้น 1% แต่พอเราใช้ระเบียบวิธีวิจัยที่ดีและมีคนทำซ้ำอีกหลายครั้งก็พบว่ามันไม่ได้สัมพันธ์กัน
ศัลยแพทย์สมัยก่อนไม่ผ่าตัดในวันพระจันทร์เต็มดวงเพราะเขาเชื่อว่าเลือดจะออกมากขึ้น ยุคใหม่ก็มีคนทำการศึกษาด้วย (เป็นงงว่าคณะกรรมการวิจัยก็ให้ผ่านด้วย) ว่าอัตราการเกิดเลือดออกและอันตรายจากการผ่าตัดในหลายๆรอบฟูลมูน หรือจะ จันทร์ครึ่งใบก็แล้วแต่ ไม่มีความสัมพันธ์กันเลย
มีคนรวบรวมข้อมูลว่า ถ้าวันพระจันทร์เต็มดวงหรือแสงจันทร์สาดแสงมายังโลกสว่างเมื่อไร อัตราการเกิดโรคลมชักกำเริบจะเพิ่มขึ้น ต่อมาก็มีการหักล้างข้อมูลว่า มันไม่ได้เกิดจากพระจันทร์แต่มันเกิดจากท้องฟ้าที่โล่งจนเห็นแสงชัด และแสงที่ชัดๆในวันฟ้าเปิดน่าจะเป็นตัวกระตุ้น (แต่ผมว่าเพราะนอนดึก มัวแต่ดูพระจันทร์มากกว่า)
มีคนเคยสงสัยว่ามันน่าจะเกิดจาก แรงดึงดูดของดวงจันทร์ที่มีอิทธิพลต่อน้ำในตัว เฉกเช่น ปรากฏการณ์น้ำขึ้นน้ำลง ทำให้การกระจายตัวของน้ำในเซลนอกเซลผิดไป โอ้วว....ดูดีมีหลักการ แต่ว่าก็พิสูจน์แล้วว่าไม่เกี่ยวกัน
สรุปว่า ถ้าคุณไม่ใช่มนุษย์หมาป่า หรือชาวไซย่า ดวงจันทร์เต็มดวงไม่น่าส่งผลกระทบต่อสุขภาพนะครับ
มาดูฝั่ง solar ดูบ้าง จริงๆเรื่องทางด้านสว่าง solar หรือ zodiac มีมากกว่าด้านมืดคือพระจันทร์นะครับ แต่วันนี้พระจันทร์เป็นตัวเอก พระอาทิตย์ก็เป็นตัวประกอบไปแล้วกัน ผมหยิบอันที่พีคมากมาเล่าให้ฟัง
ในสมัยกลางมีตำราแพทย์ชื่อ fasciculus medicine ที่รวบรวมความรู้การแพทย์ยุคนั้น เป็นตำราที่แพร่หลายระดับ NEJM, Washington ในยุคนี้ มีอยู่หน้านึงเขียนรูป Zodiac man คุณโซดิแอกนี้เป็นมนุษย์ที่มีรูปสัตว์ในจักรราศีหมู่ดาวมาสถิตย์อยู่ที่ตำแหน่งต่างๆ แสดงให้เห็นถึงพลังอำนาจแห่งกลุ่มดาวราศีต่างๆที่คุ้มครองร่างกายคนเราอยู่
ศีรษะและสมอง ก็จะมีเจ้าแกะน้อยแห่งราศีเมษคอยดูแลอยู่
แขนสองข้าง แต่ละข้างก็คือ พอลลักส์และคาสเตอร์ แห่งราศีคนคู่
หัวใจและม้าม คือ สิงโตพ่อบ้านใจกล้า แห่งราศีสิงห์
...
...
ไอ้ที่ท่านอยากรู้ คือ คุณปู๋และคุณปิ๋ม ...ใครคุม เฉลยคือเจ้าแมงป่องผยองเดชแห่งราศีพิจิกนั่นเอง
ตำราแพทย์สมัยนั้นว่า ในช่วงเวลาในจักรราศีใด ห้ามผ่าตัดรักษาอวัยวะแห่งราศีนั้น มิฉะนั้นจะสูญสิ้นพลังอำนาจและเป็นคำสาปสู่ความตาย อะวาดา เคดาฟรา !!!! เช่น การผ่ารักษาฝีที่คอ หากทำในช่วงราศีพฤษภ ที่เจ้าวัวหนุ่มคุมพื้นที่บริเวณคอนั้น รับรองว่าซี้แหงๆ
แพทย์ยุคนั้นจึงต้องมีความรู้ด้านดาราศาสตร์ การนับเดือนจันทรา การสังเกตสุริยาราศี เฝ้าดูดาราเทวี ..พอละ ไปใหญ่
ก็สรุปว่าความรู้สมัยนั้น อิงความสัมพันธ์ตามธรรมชาติเป็นหลัก ส่วนปัจจุบันก็มีการหักล้างไป แต่ถึงกระนั้นก็ยังมีความเชื่ออยู่ประปรายเช่น มีการศึกษาตีพิมพ์ใน BMC complementary Alternative Medicine ตามที่อยู่นี้ BMC Complement Altern Med. 2017 Sep 4;17(1):440
ศึกษาความสัมพันธ์ของรอบพระจันทร์ในขณะผ่าตัดว่าจะมีผลต่อการรอดชีวิตในระยะยาว ของผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนไตหรือไม่ ..อันนี้ตีพิมพ์ปี 2017 นะครับ ไม่ใช่ยุคกลางแต่อย่างใด สรุปว่าไม่มีความเกี่ยวข้องในรอบเดือนพระจันทร์ ข้างขึ้นข้างแรมและจักรราศี เราไม่ควรรีรอการผ่าตัดตาม สุริยันจันทราดารารัศมีแต่อย่างใด
สนุกสนานเฮฮากันบ้างครับ เพจเราครบรส สำหรับคนที่จะไปชมพระจันทร์เต็มดวงในคืนนี้และไม่มีคู่รักไปด้วย จะเพราะว่า โสด นก คาน โดนเท หรืออะไรก็ตาม ก็ขอให้จับมือตัวเองให้มั่นคง อดทนไว้ แล้วมันจะผ่านไปได้ ต้องฝึกนะครับ เดี๋ยวถึงวาเลนไทน์จะได้ไม่ช้ำมากเกินไป
