เรื่องของแป้งและดัชนีน้ำตาล

 บางครั้งพูดไม่ครบก็เข้าใจผิด : เรื่องของแป้งและดัชนีน้ำตาล

สถานการณ์  คุณหมอกำลังหาสาเหตุที่ทำให้ผู้ป่วยน้ำตาลขึ้นจากเดิม พบว่ากินยาสม่ำเสมอ ไม่มีน้ำตาลต่ำ แต่ลักษณะการกินอาหารเปลี่ยนแปลงไป

คุณหมอ : ตอนนี้กินอาหารสัดส่วนอย่างไรบ้างครับ

คนไข้ : ลดแป้ง ลดข้าวลงเกือบหมด กินผลไม้ทดแทนเอาแทน

คุณหมอ : กินผลไม้มากเกินไป น้ำตาลจะขึ้นสูงได้นะครับ

คนไข้ : ก็เห็นว่าคนเป็นเบาหวานให้ลดแป้งลดข้าวลง มันไม่อิ่ม เลยเลือกกินผลไม้แทน ก็ไม่ได้หวานมากนะหมอ

🚫🚫หยุดก่อน ...หยุดความเข้าใจผิด ณ บัดนี้

คาร์โบไฮเดรต หรือ ข้าว แป้ง น้ำตาล เผือก มัน ขนมปัง เส้นก๋วยเตี๋ยว ที่เราท่องกันมาตั้งแต่เด็กนั้น คือแหล่งพลังงานที่สำคัญมากของร่างกาย กระทั่งผู้ป่วยเบาหวานก็ตาม อย่างไรผู้ป่วยเบาหวานก็ยังต้องใช้คาร์โบไฮเดรตเป็นแหล่งพลังงานหลักของร่างกาย  แต่ว่าจะมากินมากมายเหมือนเดิมไม่ได้อีกแล้ว ต้องกินให้สัดส่วนพอดี 

หมายถึงคนที่เคยกินน้อยเกินไป ก็ต่องกลับมากินเพิ่มให้พอดี เพียงแต่คนกลุ่มนี้มันมีน้อยมากครับ เกือบร้อยละร้อยคือ กินคาร์โบไฮเดรตมากเกินไป คำแนะนำจึงออกมาว่าลดแป้ง ลดข้าวลง ลดพลังงานลงเพราะคนเป็นโรคเบาหวานไม่สามารถจัดการพลังงานได้ดีนัก 

**ย้ำว่าลดส่วนเกิน**

แล้วไปเพิ่มผลไม้หรือของจุบจิบแทนข้าว .. อันนี้ไม่ดีนะครับ เพราะข้าว แป้ง ในปริมาณเท่ากันนั้นส่งผลต่อระดับน้ำตาลในเลือดน้อยกว่า “น้ำตาล” ตามธรรมชาติ และส่งผลต่ออินซูลินน้อยกว่า “น้ำตาล” ตามธรรมชาติ ดังนั้น คาร์โบไฮเดรตที่ดีของผู้ป่วยเบาหวานคือ แป้ง ข้าว โดยเฉพาะข้าวกล้อง ขนมปังโฮลวีต 

ผลที่อาหารจะไปกระทบต่อระดับน้ำตาลในเลือด (ที่จะไปส่งผลต่ออินซูลินอีกที) เราเรียกว่า ดัชนีน้ำตาล (glycemic index) สำหรับเบาหวานเราแนะนำอาหารที่มีดัชนีน้ำตาลต่ำครับ 

ส่วนผลไม้จะมีน้ำตาลธรรมชาติที่ชื่อว่า ฟรุกโตส อาหารจุบจิบและเครื่องดื่มหวานจะมีทั้งน้ำตาลซูโครสและน้ำตาลฟรุกโตส ที่มีดัชนีน้ำตาลสูงกว่าแป้ง ข้าว อาหารเส้นใย หากกินในปริมาณเท่ากัน อาหารที่ดัชนีน้ำตาลสูง จะทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงได้มากกว่าและมีผลต่ออินซูลินมากกว่าครับ

ดังนั้น แนวคิดที่จะกินแป้ง ข้าว เส้นก๋วยเตี๋ยว หรือขนมปังลดลง แต่ไปเพิ่มผลไม้แทนที่ หรือเพิ่มอาหารจุบจิบแทนที่ จึงเป็นแนวคิดที่ไม่ถูกต้องนะครับ ควรจัดสัดส่วนพลังงานให้เหมาะสม ไม่มากเกินไปเป็นอันดับแรก และแบ่งสัดส่วนพลังงานจากคาร์โบไฮเดรตประมาณ 55% โดยอยู่ในรูปข้าว ข้าวกล้อง ขนมปังโฮลวีต อาหารเส้นใย ถั่ว มากกว่าผลไม้ครับ (กินผลไม้นะครับ แต่ไม่มากเกินส่วนและอย่ากินทุเรียนเป็นลูกเหมือน “คนนั้น”)

เข็ดฟันกว่าผลไม้  ก็ผู้ชายที่เขีบนบทความนี้