15 มิถุนายน 2562

ผู้หญิงกับยากันชัก

ผู้หญิงกับยากันชัก
การรักษาโรคลมชักในสุภาพสตรีจะมีความซับซ้อนมากขึ้น คนไข้และแพทย์จะต้องสนใจ โดยหลักกการคือสุภาพสตรีจะมีชีวิตติดฮอร์โมน มีการเปลี่ยนแปลงชีวิตทั้งการมีประจำเดือน การตั้งครรภ์ การให้นมบุตรและหมดประจำเดือน ซึ่งจะส่งผลมากกับการควบคุมชัก
ช่วงเวลาที่มีประจำเดือน จะมีความผันแปรของฮอร์โมนที่จะมีผลให้อาการชักควบคุมยากและระดับยากันชักมีการเปลี่ยนแปลงได้ แต่ในทางปฏิบัติมักจะไม่ส่งผลเท่าไรนัก ยังคงให้การรักษาตามเดิม ยกเว้นคนไข้บางรายจะมีอาการชักที่สัมพันธ์กับวงรอบประจำเดือน อันนี้ต้องปรึกษาแพทย์เพื่อปรับเพิ่มยาชั่วคราว
การคุมกำเนิด สำหรับผู้ป่วยโรคลมชักแล้ว การคุมกำเนิดและการวางแผนครอบครัวถือว่าสำคัญมาก จะต้องมีการปรึกษาเรื่องนี้ มีการคุยกันตลอดเวลา ถ้าทำได้ควรควบคุมอาการชักให้ได้ก่อนการตั้งครรภ์ ส่วนวิธีการคุมกำเนิดจะใช้วิธีใดก็ได้แต่ต้องบอกคุณหมอที่รักษาจะได้ปรับยาและเฝ้าระวังได้ถูกต้อง ในกรณีตั้งครรภ์ในขณะที่ยังควบคุมชักไม่ได้จะมีความยุ่งยากในการดูแลพอสมควร ตามรายงานแล้วสุภาพสตรีที่เป็นโรคลมชักมีรายงานการตั้งครรภ์แบบไม่ได้เตรียมตัวถึง 45% เลยทีเดียว
สุภาพสตรีที่รับประทานยากันชักควรได้รับยาโฟลิกเสริมทุกราย เพราะยากันชักส่วนมากจะทำให้โฟลิกไม่เพียงพอในช่วงการตั้งครรภ์
ตัวยาที่ควรระวังสำหรับสตรีวัยเจริญพันธุ์ที่มีโอกาสตั้งครรภ์คือ ยากันชักชื่อ valproic acid ที่มีรายงานการเกิดความผิดปกติของทารกในครรภ์มากที่สุด ความจริงแล้วทุกตัวก็มีรายงานนะครับแต่เจ้าตัวนี้มันมากกว่าตัวอื่น ในกรณีที่จำเป็นต้องใช้จริง ๆ ต้องปรึกษาแพทย์ว่าจะหยุด จะลดยา จะเปลี่ยนยาเป็นกรณีไปครับ
ในกรณีตั้งครรภ์แล้ว หากควบคุมชักได้ดีบางทีจะลองหยุดยาชั่วคราว หรือลดยาในขนาดต่ำ หรือเปลี่ยนเอายา vaproic ออกอันนี้แล้วแต่ราย แต่ไม่ว่าจะใช้ยาใดสิ่งที่จะเกิดแน่ ๆ คือความเข้มข้น ระดับยา การออกฤทธิ์จะเปลี่ยนไป จากฮอร์โมนร่างกายที่เปลี่ยน การกระจายของสารน้ำในตัว โปรตีนในเลือด เปลี่ยนหมด จะต้องติดตามใกล้ชิดหรือวัดระดับยาในเลือดกันเลยทีเดียว ยาที่มีรายงานว่ามีความแปรปรวนน้อยที่สุดคือยา lamotrigine และต้องส่งข้อมูลให้หมอทำคลอดด้วยเพราะแม้จะควบคุมดีหรือหยุดยาแล้วก็มีโอกาสชักในช่วงการตั้งครรภ์และคลอดได้
คนไข้ที่เป็นโรคลมชักจะเพิ่มโอกาสการเกิดครรภ์เป็นพิษมากกว่าปรกติ เพิ่มโอกาสแท้งบุตรมากกว่าปรกติ
เมื่อจบการตั้งครรภ์ ควรปรับยาให้กลับมาขนาดเดิมก่อนตั้งครรภ์ ดังนั้นหากควบคุมชักได้ก่อนตั้งครรภ์จะมีประโยชน์มากและไม่ยุ่งยาก การวางแผนครอบครัวสำหรับผู้ป่วยโรคลมชักจึงสำคัญ ยากันชักทุกตัวสามารถผ่านออกทางน้ำนมได้ แต่ไม่ต้องกังวลเพราะระดับยาที่ออกมาทางน้ำนมไม่ส่งผลต่อเด็กครับ
สุภาพสตรีที่รับประทานยากันชักจะมีความวุ่นวายในชีวิตเพิ่มขึ้นบ้าง แต่อย่างน้อยพวกเธอก็ปลอดภัยจากฉลาม เพราะเธอกิน ยา-กัน-ชาร์ค

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

บทความที่ได้รับความนิยม