ถามตอบ การเลิกบุหรี่

ถามตอบ

ผู้สูบ : ขั้นตอนแรกของการเลิกทำอย่างไร
คำตอบ : กำหนดวันเลิกที่ชัดเจน โดยทั่วไปประมาณ 1 สัปดาห์หลังจากวันนี้ (หนึ่งในความตั้งใจ ต้องกำหนดวันเลิก กำหนดแรงจูงใจ กำหนดวิธี ทุกอย่างต้องเป็นรูปธรรม)

ผู้สูบ : ในช่วงหนึ่งสัปดาห์นี้ทำอะไร
คำตอบ : บอกกล่าวคนรู้จัก ครอบครัว คนในบ้าน ว่าจะเลิกในวันนี้ และคนที่รับทราบ ควรให้กำลังใจ (พลังคนรอบข้างสำคัญมาก เลิกบุหรี่จึงเป็นเรื่องของทุกคน)

ผู้สูบ : ค่อย ๆ ลดบุหรี่ลงด้วยไหม
คำตอบ : ถ้าทำได้จะดีมาก ลดให้มากสุดก่อนถึงวันเลิก ในกรณีใช้ยาเราจะเริ่มก่อนถึงกำหนดวันเลิก (การเลิกทันทีมีผลสำเร็จสูงกว่า แต่การค่อย ๆ ลดก่อนถึงวันเลิก ก็ไม่ได้แย่)

ผู้สูบ : แล้วถ้าอยากทำอย่างไร
คำตอบ : ใช้หมากฝรั่งนิโคติน ลูกอม แผ่นแปะ และวิธีทางพฤติกรรมอื่น ๆ เช่น อมลูกอมเปรี้ยว ๆ พูดคุยกับคนที่จะให้กำลังใจเรา (ต้องทำ anticipatory guidance คือ วางแผนไว้ก่อนเลย ว่าหากเกิดเหตุการณ์แบบนี้จะทำอย่างไร ใช้ NRT อย่างไร คุยกับใคร)

ผู้สูบ : อดทนมาถึงวันเลิกแล้ว ยังสูบอีกไม่มาก ทำอย่างไร
คำตอบ : นำบุหรี่และอุปกรณ์การสูบไปทิ้ง วันนี้คือวันเลิก ต้องตัดใจ หากซ้อมมาก่อนจะรับมืออาการอยากได้บ้าง (เลิกทันที ประสบผลสูงกว่าค่อย ๆ ลดอย่างมาก)

ผู้สูบ : ทรมานมาก
คำตอบ : มุ่งมั่น ตั้งใจ กินยาอดบุหรี่ และถ้าไม่ไหวจริง ๆ ให้ใช้สารทดแทนนิโคติน หมากฝรั่ง แผ่นแปะ (อธิบายว่าการใช้ nicotine replacement therapy ที่ได้ผลควรใช้ภายใต้คำแนะนำที่ถูกต้อง ร่วมกับการทำพฤติกรรมบำบัด)

ผู้สูบ : เมื่อไรจะหยุดทรมาน
คำตอบ : ใช้เวลาประมาณ 7-10 วัน จะหงุดหงิด กระวนกระวาย หิวบ่อย ไอมากขึ้น นี่คือปฏิกิริยาการถอนนิโคตินของร่างกาย รับรองว่าไม่อันตราย ขอให้อดทนต่อเนื่อง (ช่วงเวลานี้สำคัญที่สุด ต้องใช้ทุกสรรพกำลัง ยาอดบุหรี่ สารทดแทนนิโคติน กำลังใจ ปรึกษาแพทย์ เพราะบุหรี่มันหาซื้อง่ายมากและผู้สูบพร้อมจะใช้เพื่อหลุดพ้นความทรมาน)

ผู้สูบ : แล้วใช้สารทดแทนนิโคติน มันจะเลิกได้หรือ ยังมีนิโคติน
คำตอบ : สารทดแทนนิโคติน ออกฤทธิ์ด้อยกว่าบุหรี่มาก แต่พอบรรเทาอาการให้พ้นช่วงลงแดงบุหรี่ ถ้าใช้ร่วมกับพฤติกรรมบำบัดและยาอดบุหรี่จะทรงประสิทธิภาพมาก (มันออกฤทธิ์น้อยกว่า ผลของรางวัลทางสมองน้อยกว่า และหากใช้ร่วมกับยาอดบุหรี่ รสชาติจะด้อยกว่าด้วย)

ผู้สูบ : ดีขึ้นแล้วล่ะ
คำตอบ : ยินดีด้วย และขอให้ใจแข็งไม่กลับไปสูบอีก อย่าไปอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่จะทำให้สูบ (สมองเริ่มปรับตัวได้ ไม่ต้องใช้ nicotine อีกต่อไป ตัวรับนิโคตินไม่ผลิตเพิ่ม ตัวที่เกินจะค่อย ๆ ล้มหายตายจาก)

ผู้สูบ : ถ้ากลับไปสูบอีกจะติดอีกไหม
คำตอบ : ติดเหมือนเดิม และเลิกยากกว่าเดิม ดังนั้น การติดตาม การรักษาตลอดหนึ่งปีแรก สำคัญมาก (นิโคตินสามารถสร้างสภาพติดกลับมาอีกได้)

เมื่อคนหนึ่งคนกำลังจะทำบุญ คือ เลิกบุหรี่อันเป็นประโยชน์แก่ตัวเองและผู้อื่น ทุกคนควรสนับสนุนและช่วยเหลือเท่าที่ทำได้ ถ้าไม่สนับสนุนก็ขออย่ารังแก อย่าดูแคลน อย่าบั่นทอนความตั้งใจ และหากบุญสำเร็จก็ขอให้อนุโมทนาบุญด้วย

** ผู้สูบบุหรี่ ไม่ใช่ผู้ร้าย ไม่ใช่คนไม่ดี ให้โอกาสเขาเลิก ช่วยเขา ... ถ้าเราคิดว่าปล่อยไปเถอะ เราจะได้ควันบุหรี่มากขึ้นเรื่อย ๆ ดังนั้น mindset การเลิกบุหรี่ ต้องสร้างขึ้นในใจเราทุกคนครับ **

#บุหรี่ในมือท่านลงถังเถอะครับ