ยาเบาหวานกลุ่ม GLP-1 agonist มีคนอยากรู้ก็เลยอยากเล่า
ร่างกายมนุษย์เรามีการตอบสนองและการควบคุมน้ำตาลที่แสนวิเศษ หนึ่งในระบบนั้นคือระบบที่เรียกว่า incretin ที่เป็นที่มาของยารักษาเบาหวานกลุ่มหนึ่งที่เป็นที่กล่าวขวัญมาตั่งแต่ปีที่แล้ว
ระบบ incretin คือเมื่อเรากินอาหารเข้าไป ลำไส้จะหลั่งฮอร์โมนออกมาเพื่อส่งสัญญาณไปที่ตับอ่อนให้หลั่งอินซูลินออกมาจัดการกับน้ำตาลที่กินเข้าไปนั้น เป็นหนึ่งในคำอธิบายว่าทำไมพอกินอาหารเข้าไปเติมพลังเติมน้ำตาล นอกจากร่างกายจะรับรู้น้ำตาลและสั่งให้ฮอร์โมนอินซูลินมาเก็บน้ำตาล อีกหนึ่งกลไกคือ อินครีติน นี่แหละครับ เวลากินอาหารจึงควบคุมน้ำตาลได้ดีกว่าให้น้ำตาลทางหลอดเลือด แต่ว่าเจ้า incretin จะออกฤทธิ์เมื่อน้ำตาลสูง มีน้ำตาลเท่านั้น เวลาน้ำตาลไม่สูงก็หยุดทำงานทำให้ไม่เกิดปรากฏการณ์น้ำตาลต่ำ
แต่อินครีตินช่างแสนมีกรรม หลั่งออกมาไม่นานก็จะถูกฮอร์โมนที่ชื่อ DPP ย่อยสลาย ดังนั้นถ้าจะทำให้ อินครีติน ออกฤทธิ์นานๆก็ต้องดัดแปลง อินครีติน ให้ออกฤทธิ์นานขึ้นหรือไปทำให้เจ้า DPP ไม่ออกฤทธิ์
เราจะมากล่าวถึง incretin ที่ชื่อว่า GLP-1 นะครับ ปัจจุบันมีการปรับปรุงให้เจ้า GLP-1 ให้ออกฤทธิ์นานขึ้นและทนต่อการทำลายของ DPP ได้ดี เอามาใช้ในการรักษาได้ และเนื่องจากปัจจุบันทางองค์การอาหารและยาอเมริกา ระบุว่ายาเบาหวานนั้นต้องทำการศึกษาที่แสดงให้เห็นถึงความปลอดภัยในการใช้งานในผู้ป่วยโรคหัวใจหรือไม่มีอันตรายต่อโรคหัวใจ (เพราะโรคเบาหวานสุดท้ายปลายทางจะเป็นโรคหัวใจ) ผมขอสรุปสั้นๆเกี่ยวกับยาและการศึกษาดังนี้
liraglutide ยาฉีดวันละครั้ง ลดน้ำตาลเฉลี่ยประมาณ 0.5-1.0 ทำการศึกษาในผู้ป่วยที่เสี่ยงสูงหรือมีโรคหัวใจ อายุตั้งแต่ 50 ปี 9400 คน ติดตามไปประมาณสามปีเทียบกับการรักษามาตรฐาน พบว่าอัตราการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด "ลดลง" กว่ากลุ่มที่รักษามาตรฐานอย่างมีนัยสำคัญ (LEADER)
นอกเหนือจากนี้ liraglutide ยังพัฒนาตัวยาในขนาดสูงที่นำมาใช้ในการลดน้ำหนักด้วย แต่ว่าจะผ่านต้องการควบคุมอาหารและออกกำลังกายมาก่อนสักสามปี เพราะยามีผลข้างเคียงทำให้น้ำหนักลด
semaglutide ยาฉีดสัปดาห์ละครั้ง ลดน้ำตาลเฉลี่ยประมาณ 0.7 ทำการศึกษาในผู้ป่วยเบาหวานที่เป็นโรคหัวใจและหลอดเลือดแล้ว อายุตั้งแต่ห้าสิบเช่นกัน จำนวน 4300 คน ติดตามไปสองปีกว่าๆ เทียบกับการรักษามาตรฐาน พบว่าอัตราการเกิดโรคหัวใจและเสียชีวิตจากโรคหัวใจและหลอดเลือด "ลดลง" กว่ากลุ่มการรักษามาตรฐานอย่างมีนัยสำคัญ (SUSTAIN-6)
lixinatide ยาฉีดวันละครั้ง ทำการศึกษาในผู้ป่วยเบาหวานที่เพิ่งเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจเฉียบพลันมาในสามเดือน 6000 คนติดตามเป็นเวลาสองปีเทียบกับการรักษามาตรฐาน พบว่าการอัตราการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดและเสียชีวิตแตกต่างแบบ "ไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ" เมื่อเทียบกับการรักษามาตรฐาน เรียกว่า ไม่แย่ไปกว่าการรักษามาตรฐาน (ซึ่งองค์การอาหารและยาต้องการแค่นี้ ไม่ได้ต้องการเหนือกว่า) (ELIXA)
exenatide ยาฉีดสัปดาห์ละครั้ง ทำการศึกษาคล้ายๆทั้งสามตัวด้านบน ศึกษา 14000 ราย ผลการศึกษา--เบื้องต้น-- บอกว่าไม่แย่ไปกว่าการรักษามาตรฐาน แต่ต้องรอผลการศึกษาเต็มรูปแบบในการประชุมเบาหวานยุโรป (EASD) ที่โปรตุเกสปลายปีนี้ (EXSCEL)
ยาตระกูลนี้มีทั้งแบบสังเคราะห์ทางพันธุวิศวกรรมให้ใกล้เคียงฮอร์โมนมนุษย์แต่อยู่นานกว่า หรือ เลียนแบบโมเลกุลของ exendin-4 ต้นกำเนิดยากลุ่ม GLP-1 ที่ค้นพบจากน้ำลายของกิ้งก่ากีล่า (gila monster) ในอเมริกา
เรื่องราวของจอห์น อิงค์ และกิ้งก่ากีล่า ผู้ให้กำเนิด GLP-1 agonist
https://m.facebook.com/story.php…
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น