cuff สำหรับการใส่ท่อช่วยหายใจ หมายถึง การใส่ลมเข้าไปที่ลูกโป่งปลายท่อ เพื่อปิดช่องว่างระหว่างหลอดลมคอกับท่อให้แน่นพอดี ปกติท่อจะเล็กกว่าหลอดลมคอเพื่อจะสอดเข้าไปได้ ตอนสอดเข้าไปยังไม่เป่าลม เมื่อใส่เข้าไปถึงตำแหน่งที่เหมาะสมจะเป่าลมขยายออกให้ไม่เลื่อนหลุดและไม่มีลมรั่วทางข้าง ๆ ท่อ ไม่มีอาหารและเสมหะตกลงไปข้าง ๆ ท่อ การใส่ท่อจึงเป็นการเชื่อมต่อหลอดลมและระบบการหายใจที่สมบูรณ์
เมื่อจะนำท่อออกเราก็ต้องดูดลมนั้นออกให้ลูกโป่งแฟบ แน่นอนจะมีลมรั่วเกิดขึ้นออกมานอกท่อได้ เราจะตรวจพบได้จากมีเสียงลมที่คอ (ถ้าไม่รั่ว ลมจะอยู่แค่ในท่อ) หรือวัดปริมาตรลมที่เข้าในท่อได้มากกว่าลมที่ออกจากท่อ (เพราะรั่วไปข้าง ๆ ท่อ) มากกว่า 110 ซีซีหรือลดลงมากกว่า 24% ตามการศึกษาทั่วไป เราเรียกว่า cuff leak presence
การที่มี cuff leak presence คือมีช่องว่างเกิดขึ้นจริง นั่นคือเยื่อบุหลอดลมไม่บวมจนอุดช่องว่างนั้นหมด บางทีใส่ท่อรุนแรงหรืออักเสบเนื้อเยื่อหลอดลมจะบวมจนแนบสนิทกับผิวท่อ เพราะท่อคงไม่บวมขยายออกมา หรืออาจจะมีเสมหะไปอุดรอบ ๆ ท่อ อุดช่องว่างตรงนั้น ถ้าเราเอาลมในลูกโป่งออกแล้วไม่มีลมรั่ว หรือ cuff leak absence จะมีแนวโน้มว่าหากถอดท่อออก หลอดลมจะบวมมากหรือเสมหะอุดมากจนหายใจไม่ไหว เกิดทางเดินหายใจส่วนบนอุดกั้น หลายครั้งต้องใส่ท่อใหม่ เกิดผลข้างเคียงแทรกซ้อนสำคัญ
ในผู้ป่วยที่มีโอกาสหลอดลมบวม มีโอกาสถอดท่อไม่สำเร็จเราจะลองทำ cuff leak test เพื่อประเมินความสำเร็จก่อน ถ้าไม่มีความเสี่ยงหลอดลมบวมก็ถอดท่อได้เลย หรือทำ cuff leak test แล้วพบว่า cuff leak presence คงเอาท่อออกได้สบายใจขึ้น
** แต่อย่างไรก็ต้องเฝ้าระวังอยู่ดี หรือบางคนใช้มาตรการใส่อุปกรณ์เสริมเช่น high-flow nasal cannula หรือ Non-invasive ventilator เป็นการชั่วคราวไปก่อน ก่อนที่จะให้หายใจปรกติ **
แต่ถ้าหากเสี่ยงหลอดลมบวมหรือ cuff leak absence เราอาจจะกังวล ในอดีตมีการศึกษาการใช้คอร์ติโคสเตียรอยด์แบบฉีดก่อนการถอดท่อ ตัวยาที่ใช้คือ dexamethasone หรือ methylprednisolone พบว่าการให้ยาก่อนถอดท่อประมาณยี่สิบสี่ชั่วโมงจะช่วยลดการบวมของเยื่อบุหลอดลมและลดโอกาสการใส่ท่อซ้ำได้ แต่ทว่าต้องเลื่อนการถอดท่อออกไป 24-48 ชั่วโมงเลยซึ่งถือว่านานมากสำหรับการเลื่อนนี้
การศึกษาปัจจุบันสำหรับผู้ที่เสี่ยงต่อหลอดลมบวมและมีโอกาสใส่ท่อซ้ำใหม่ และออกมาเป็นคำแนะนำของสมาคมโรคทรวงอกสหรัฐอเมริกาคือ ใช้ยาฉีด methyprednisolone เพียงครั้งเดียวก่อนถอดท่อ 4-6 ชั่วโมง ก็สามารถให้ผลเทียบเท่ากับการใช้ยาก่อนถอด 24 ชั่วโมง ดังนั้นในปัจจุบันก็มีคำแนะนำว่า ในผู้ป่วยที่เสี่ยงต่อการต้องใส่ท่อซ้ำจากหลอดลมบวม หรือหากทำ cuff leak test แล้วผล absence อาจพิจารณาให้ยา methylprednisolone 40 มิลลิกรัมก่อนถอดท่อสัก 4 ชั่วโมงแล้วถอดได้เลย ไม่ต้องมาทำ cuff leak test ซ้ำและเฝ้าระวังหลังถอดท่อตามมาตรฐานปรกติ จะลดโอกาสการใส่ท่อซ้ำได้อย่างมีนัยสำคัญ
สำหรับส่วนตัวผมขอเพิ่มว่าต้องไม่มีข้อห้ามในการใช้ยา methylprednisolone ด้วยนะครับจึงจะใช้ได้
เราจะได้เพิ่มความมั่นใจเวลาจะถอดท่อช่วยหายใจและตนไข้จะได้ไม่ต้องมาใส่ท่อซ้ำครับ
ส่วนรูปประกอบเป็น cuff อีกแบบคือ handcuffs ถ้าลงได้ใส่แบบนี้ ไม่มีถอดครับ ลุยกันให้ตายไปข้างเลย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น