บอกเลยนะครับ สถานการณ์แบบนี้ มันกลั้นไม่อยู่แล้วครับ
ครับ ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ (urinary incontinence) เป็นปัญหาหนึ่งที่มักจะแอบซ่อนอยู่ ถ้าไม่สืบค้นหาและแก้ไขก็จะมีปัญหาตามมาได้มาก ไม่ว่าจะติดเชื้อทางเดินปัสสาวะซ้ำซ้อน ไม่ว่าจะสูญเสียความมั่นใจในการดำรงชีวิต เมื่อเจอปัญหาปัสสาวะผิดปกติ ต้องแยกว่ามีการกลั้นไม่อยู่หรือไม่ และถ้ามีต้องแยกเหตุและรักษาตามเหตุครับ และอาจมีหลายสาเหตุปะปนกันอยู่อีกด้วย
1. Stress incontinence
2. Urge incontinence
3. Overflow incontinence
4. Functional incontinence
Stress Incontinence อันนี้พบบ่อยเลยครับ อาการปัสสาวะเล็ดเวลาไอจาม ปัสสาวะเล็ดเวลาออกแรงเบ่ง เกิดจากกระบังลมเชิงกราน (pelvic diaphragm) ผิดปกติเช่น มดลูกหย่อน อายุมาก มีการผ่าตัดเชิงกรานมาก่อน หรือเกิดจากกล้ามเนื้อหูรูดกระเพาะปัสสาวะทำงานบกพร่อง หรือมีโรคตรงจุดนั้น คอกระเพาะปัสสาวะผิดปกติ ยาที่ไปมีผลต่อการทำงานทำให้หูรูดหย่อนลง เช่น ยาต้านแอลฟาที่ใช้รักษาโรคความดันโลหิตสูง หรือใช้ลดอาการของต่อมลูกหมากโต
Urge Incontinence เกิดจากกระเพาะปัสสาวะถูกกระตุ้น เกิดการบีบตัวของกล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะโดยควบคุมไม่ได้ ทำให้ปัสสาวะบ่อย (เป็นกลไกของระบบประสาทอัตโนมัติ) สิ่งมากระตุ้นเช่น เลือดออกจากเนื้องอก ระคายเคืองจากนิ่ว จากการติดเชื้อ กลุ่ม urge incontinence จะมีความรู้สึกอยากขับถ่าย และเมื่อเกิดความรู้สึกแล้วมักจะควบคุมไม่ได้ ถ้าไม่ไปห้องน้ำก็จะฉี่เล็ดฉี่ราดได้
อีกสาเหตุหนึ่งที่พบได้คือ โรคของระบบประสาทที่ทำให้กระแสประสาทควบคุมกล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะบกพร่อง เช่น โรคพาร์คินสัน โรคของเส้นประสาทอุ้งเชิงกราน
Overflow Incontinence อันนี้จะเกิดจากกล้ามเนื้อที่ควรต้องบีบตัวไล่ปัสสาวะ เกิดไม่ทำงานหรือบกพร่อง ทำให้ปัสสาวะคงค้างปริมาณมาก เมื่อปริมาณปัสสาวะเยอะมาก ก็เกิดความดันและแรงดันจนสามารถชนะแรงของหูรูดได้ ก็เกิดปัสสาวะไหลออกมา ไหลจนปริมาณลดลง ความดันลดลง พลังหูรูดกลับมาชนะอีกครั้งจะหยุด วนไปวนมาแบบนี้ ที่พบบ่อยคือโรคระบบประสาทอีกเช่นกัน เช่นไขสันหลังบาดเจ็บ หรือเป็นเบาหวานจนเส้นประสาทควบคุมบกพร่อง
อีกเหตุของ overflow คือ การอุดกั้นของกระเพาะปัสสาวะ พบบ่อยมากในเพศชายคือต่อมลูกหมากโตนี่แหละครับ มันไปอุดตันคอกระเพาะปัสสาวะพอดี การไหลไม่สะดวกและอุดกั้น มากเข้าก็ไปเข้าห้องน้ำไม่ทัน แต่ฉี่ไม่ค่อยพุ่ง
Funcional Incontinence อันนี้เกิดจากไม่สามารถลุกไปเข้าห้องน้ำได้ครับ ไม่ว่าจากอัมพาตขาไม่มีแรง อุบัติเหตุทำให้เคลื่อนที่ไม่ได้ หรือมีความพิการทางสมองทำให้การรับรู้การขับถ่ายปัสสาวะผิดปกติไป ต้องแยกเหตุต่าง ๆ ข้างต้น และเหตุอันรักษาได้ไปก่อน จึงจะมาโทษว่าเป็น functional incontinence ครับ
สุดท้ายคือ Champion in Continent หมายถึงแชมป์ยุโรปปีนี้คือทีมหงส์แดงลิเวอร์พูล นั่นเองครับ
ที่มา : หนังสือ Problem Based in Internal Medicine : Case Discussion ของราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น