การศึกษาทางการแพทย์ยุคปัจจุบัน

บ่นบรรณาธิการ

บทความนี้ไม่ได้มีเนื้อหาสาระใด ๆ นะครับ มาบ่นให้ฟังบ่ายวันอาทิตย์ หลังจากที่เมื่อวานเซ็งสุดขีดกับอาการยางแตก แต่ก็เรียบร้อยดีแล้ว กลับมาบ้านพบว่ามีอีเมลเด้งเตือนถึงการศึกษาทางการแพทย์ที่ลงตีพิมพ์พร้อม ๆ กันเพราะช่วงนี้มีงานประชุมสมาคมโรคหัวใจอเมริกา ที่ชิคาโก นึกในใจนี่มันเสาร์อาทิตย์นะ คุณอีเมล คุณไม่ให้ผมพักบ้างหรือ

ใครที่นิยมชมชอบการติดตามข่าวสารใหม่ ๆ จะพบว่ายุคสมัยนี้มีการศึกษามากมาย เท่าที่ผมติดตามมานะครับ ข้อมูลทางการแพทย์ปัจจุบันที่ออกมามหาศาลนั้น มีวัตถุประสงค์ที่เปลี่ยนไปจากเดิม

อย่างแรก ความรู้มันกว้างไกลและลึกซึ้ง การผลิตองค์ความรู้หรือความจริงใหม่ ๆ ไม่ได้ทำได้ง่ายนัก เพราะต้องฝ่ากำแพงดีกว่าปัจจุบัน หรืออย่างน้อยไม่แย่กว่าปัจจุบัน ก็ตอนนี้มันก็ดีมากอยู่แล้วนะ ดังนั้นส่วนมากความรู้จะเป็นการต่อยอดจากของเดิม เช่นแนวทางการรักษาไขมันที่เพิ่งประกาศเมื่อเช้า มียาที่ลดไขมันได้ดีมากที่ชื่อ PCSK9i ที่ตัวเลขทางสถิติพบว่าสามารถลดไขมันลงได้มากมายมหาศาลเมื่อเทียบกับยาหลอก แต่ว่าในความเป็นจริงนั้นทางคลินิกไม่ได้ยิ่งใหญ่มากนักเพราะผู้ป่วยที่รักษาด้วยยาสเตตินเพื่อลดไขมันก่อนหน้านี้ มันก็ดีมากอยู่แล้ว ได้ประโยชน์มากมายอยู่แล้ว
เหมือน คุณมีเงิน 10,000 บาทในกระเป๋า การเพิ่มมาอีก 100 บาท อาจไม่ได้รู้สึกอะไร แต่ถ้าคุณมีศูนย์บาท การเพิ่มมาเป็น 100 บาท จะเห็นผลมากมาย

อย่างที่สอง ด้วยการศึกษาที่ออกมาใหม่ ๆ มากมายทำให้แนวทางการรักษาหรือตำราใหม่ ๆ ก็ต้องขยับตามไปด้วย เพราะตำราหรือแนวทางต่าง ๆ ก็อ้างอิงมาจากการรักษาเหล่านี้ บางครั้งการศึกษาเหล่านี้ก็ไม่ได้ไปมีผลต่อการปฏิบัติสักเท่าไร แต่มีเพื่อเติมเต็มแนวทางหรือแนวคิดให้สมบูรณ์มากขึ้น ให้เราได้มั่นใจในแนวทางเดิม ไม่ได้หวังผลจะไปเปลี่ยนแนวทางใหม่ ดังนั้นก่อนจะนำการศึกษาใหม่ ๆ ที่ออกมาเป็นร้อยต่อวัน ไปใช้ ไปคิดต่อ ต้องมีวิจารณญานที่ดีด้วย
ห้ามเห็นการศึกษาใหม่ออกมาแล้ว ตื่นเต้นตัวสั่น หัวร้อน ใช้ทันที ให้คิดรอบคอบด้วยเหตุผลจากทั้งข้อแรกและข้อสอง

อย่างที่สาม แนวทางหรือผลสรุปการศึกษาต่าง ๆ ที่ออกมา ในปัจจุบัน มันจะมีความเฉพาะเจาะจงมาก เพราะงานวิจัยที่มากมายตอนนี้ แต่ละคนจะทำการศึกษาด้วยคำถามเดียว เพราะให้ผลชัดเจน ไม่สิ้นเปลือง เราจึงต้องแปลให้รอบคอบ อย่างเช่นผลการศึกษาเมื่อเช้าที่ออกมาว่าการกิน n-3 omega ในแง่อาหารเสริม ไม่ได้ช่วยลดการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด ก็ไม่ได้หมายความว่ามันจะไม่มีประโยชน์ในแง่อื่นนะครับ มันเป็นแค่ความจริงหนึ่งอย่างที่ออกมาว่า ผลตรงนี้มันไม่ช่วย..แค่นั้น ไม่ได้หมายความว่าไม่ดี หรือในการศึกษาที่บอกว่าวิตามินดี ก็ไม่ได้ลดการเกิดโรคหัวใจ ก็ไม่ได้หมายความว่ามันไม่ดีนะครับ
เราจะพบพาดหัวแบบนี้บ่อย ๆ ในข่าวโลกออนไลน์ ต้องอ่านให้จบ ต้องมีความรู้และวิจารณญาน ในการเก็บเกี่ยวสารจากเนื้อหาที่แท้จริงกับการพาดหัวด้วย