Adult onset Still's disease

เมื่อวันก่อน ผมไปเดินซื้อของในซูเปอร์มาร์เก็ตแห่งหนึ่ง ขณะกำลังเดินซื้อของนั้น แว่บนั้นผมมองเห็นอะไรที่สะดุดตา ถึงขั้นเพ่งมองอย่างใจจดจ่อ คิดถึงปริศนาอันลึกล้ำที่แก้ไขไม่ออก ..ปลาแซลมอน หรือ แซมอึ่น

หนึ่งในโรคที่พบยากโรคหนึ่งทางอายุรศาสตร์ ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับปลาแซลมอนคือโรค Adult onset Still's disease โรคแพ้ภูมิตัวเองโรคหนึ่งที่มีอาการไข้สูงมากต่อเนื่องเป็นสัปดาห์ พร้อมกับมีผื่นขึ้นตามตัว ปวดข้อปวดตัวมาก อาการมักจะอยู่เป็นสัปดาห์ บางคนหายเอง แต่ส่วนมากต้องได้รับการรักษาด้วยยาต้านภูมิคุ้มกัน ที่นิยมและมีข้อมูลมากคือ สเตียรอยด์ และให้ผลการรักษาที่ดีมาก ๆ จนถึงขั้นให้ยาเพื่อทดสอบการวินิจฉัยได้

ผื่นที่ขึ้นตามแขนขาและลำตัว ในคำบรรยายคือ ผื่นนูนคันสี salmon-pink นี้เอง salmon-pink เป็นชื่อเฉดสีชมพูแบบหนึ่ง จากรูปของคำชวนให้คิดถึงว่าเป็นสีเนื้อปลาแซลมอน แต่เมื่อดูรูปก็ไม่เหมือนสีแซลมอน ดูเนื้อแซลมอน แม้กระทั่งสั่งมากินเป็นลาบปลาแซลมอนก็แล้ว ยังไม่เห็นชมพูเลย

โรคนี้นอกจากจะมีลักษณะเฉพาะแล้วยังต้องแยกจากโรคอื่น ๆ ก่อนวินิจฉัย ที่เรียกว่าวินิจฉัยโดยการตัดโรคอื่นไปก่อน เพราะโรคนี้พบน้อย ดังปรัชญาของเชอร์ล็อก โฮล์มส์ว่า "เมื่อตัดสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ทั้งหมดออกแล้ว สิ่งที่เหลือ แม้จะดูเกินจะเชื่อได้ แต่มันก็คือความจริง" ..ปลาแซลมอนมาผสมกับนิยายแล้วครับ จริง ๆ มีเกณฑ์การวินิจฉัยผู้สนใจสามารถค้นต่อได้ครับ
และทดสอบให้การรักษาโดยให้ยาเอ็นเสดหรือสเตียรอยด์ อาการจะหายอย่างรวดเร็วมาก และปัจจุบันยังมียาชีวภาพหลายชนิดที่สามารถรักษาได้

แม้โรคนี้พบมานานกว่า 100 ปี เราก็ยังไม่สามารถระบุสาเหตุที่ชัดเจนได้ โรคจึงไม่หายขาด ผู้ค้นพบและบรรยายโรคนี้คือบิดาแห่งวงการกุมารแพทย์ของอังกฤษ George Federic Still ดังปรากฏชื่อโรค Still's disease นั่นเอง

ส่วนตัวผมเคยแผ้วพานโรคนี้หนึ่งครั้งเท่านั้น มองผื่นอย่างไรมันก็แดงชัด ไม่เห็นเหมือนสีปลาแซลมอนหรือสีชมพูแต่อย่างใด ถึงวันนี้ไปดูแซลมอนทีไรก็ไม่เหมือนสักที ผมจึงแนบรูปสี ผื่น มาให้ท่านดูกัน แล้วท่านว่ามันเหมือนแซลมอนเรด เอ้ย แซลมอนพิงค์ ไหมครับ

ปล. ส่วนสีแดงอีกรูป คือ หงส์แดง ว่าที่แชมป์พรีเมียร์ลีกฤดูกาล 2018-2019 ถ้าทายผิด ให้อีเจี๊ยบกลายเป็นไก่พูดเพราะเลยเอ้า