รีวิว “The Art of Statistics”
โลกในยุคปัจจุบันต้องบอกว่ามีข้อมูลข่าวสารปริมาณมากมาย และรูปแบบการสื่อสารในยุคปัจจุบันก็จะอ้างอิงและใช้สถิติมาสื่อสารกับเรา โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าคุณอยู่ในสายอาชีพวิทยาศาสตร์สุขภาพ ข้อมูลความรู้เกินครึ่งมาจากงานวิจัยและสถิติวิจัยทั้งสิ้น ความรู้พื้นฐานทางสถิติจึงสำคัญ
หนังสือเล่มนี้หยิบความรู้ทางสถิติพื้นฐานที่ใช้ในการอธิบายสิ่งต่าง ๆ ที่เราพบเห็นในชีวิตประจำวัน หรือคำพูดที่เราคิดว่า เอ๊ะ ทำไมจึงบอกแบบนี้ ทำไมจึงอธิบายแบบนี้ ก็เพราะว่าหลักการทางสถิติมันอธิบายไว้แบบนี้ เช่น “ระดับการศึกษาที่สูงเชื่อมโยงกับความเสี่ยงในการเกิดเนื้องอกสมองมากขึ้น” เอ๊ะ ทำไมจึงมีคำกล่าวแบบนี้ ตกลงมันถูกต้องหรือไม่
หรือ เราคาดหวังว่าจะเกิดอะไรขึ้นกับนักกีฬา 1000 คนเมื่อ 1 ใน 50 คนใช้สารกระตุ้น และการตรวจคัดกรองมีความแม่นยำ 95% ความรู้ทางสถิติจะเผยความจริงที่ไม่เหมือนกัน ว่าหากเริ่มต้นที่ถ้าเราคาดว่า 1/50 คนใช้สารกระตุ้น แล้วเราจับมาตรวจ ผลตรวจบวกหมายถึงอะไร และผลลบหมายถึงอะไร แต่ในทางตรงข้าม ถ้าเริ่มต้นด้วยผลการตรวจเป็นบวก จะมีโอกาสบวกจริง ๆ กี่เปอร์เซ็นต์ หากเราทราบว่า 1/50 คนใช้สารกระตุ้น ขอบอกว่ามันจะทำให้เรามองตัวเลข 95% เปลี่ยนไป
คำอธิบายคำพูดต่าง ๆ เบื้องต้นนั้น มาจากหลักการทางสถิติอะไร หนังสือเล่มนี้จะอธิบายออกมาให้เราเข้าใจ
แต่ก็ต้องบอกก่อนว่าคำพูด คำอธิบายของ Spiegelhalter ก็ไม่ได้ง่ายจนอ่านปราดเดียวเห็นภาพ มันง่ายกว่าการอ่านตำราสถิติจริง ๆ นั่นแหละ แต่มันก็ไม่ได้ง่าย ยิ่งถ้าคุณไม่มีพื้นฐานทางสถิติก็อาจจะต้องใช้เวลาอ่านมากกว่าปกติหรือต้องอ่านมากกว่าหนึ่งรอบ และการยกตัวอย่างต่าง ๆ มาประกอบคำอธิบายในหนังสือเล่มนี้จะเป็นการยกตัวอย่างตามสไตล์หนังสือต่างประเทศแบบ pop-science ถ้าไม่ชินอาจจะต้องปรับตัวนิดนึง
แต่...หลังจากอ่านไป ผมพบว่าหนังสือเล่มนี้เหมาะมากกับนักเรียนและผู้ที่ประกอบอาชีพด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพ จะได้เข้าใจถ้อยแถลงในวารสารต่าง ๆ ถ้อยแถลงในแนวทางการรักษาต่าง ๆ ว่ามันมาจากที่ใด มันหมายความจริง ๆ ว่าอย่างไร หนังสือเล่มนี้จะอธิบายพื้นฐานที่มาให้คุณเข้าใจว่า ค่าเฉลี่ยคืออะไร ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานคืออะไร แล้วเราจะนำไปใช้อย่างไร เราจะสุ่มกลุ่มตัวอย่างได้อย่างไร และข้อมูลทางสถิติต่าง ๆ จากการศึกษาทดลอง เราจะแปลผลไปเป็นสุขภาพในชีวิตจริงอย่างไร มันมีโอกาสเกิดข้อผิดพลาดอย่างไร ทั้งความผิดพลาดเชิงระบบ และความผิดพลาดจากการศึกษา เราจะได้รู้จัก Type I error, type II error การทดสอบสมมุติฐาน รู้จักค่า p-value ว่าที่เห็นเวลาอ่านหนังสือ มันแปลผลอย่างไร (น่าจะเป็นเพราะ Speigelhalter ทำงานในสาขาสถิติวิจัยสำหรับวิทยาศาสตร์สุขภาพ)
ถือว่าเป็นอีกหนึ่งเล่มที่อ่าน “เข้าใจ” แต่อาจจะไม่ใช่เล่มที่ “อ่านสนุก” ครับ
หนังสือจาก สนพ.บุ๊คสเคป แต่งโดย David Spiegelhalter แปลโดย สุนันทา วรรณสินธ์ เบล หนา 415 หน้า ราคาปก 395 บาท ปกสวยมากตามสไตล์บุ๊คสเคป สันปกเย็บกาวที่หนามาก กางอ่านได้สบาย ๆ ไม่หลุดง่ายไม่ขาดง่าย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น