Cortical Myoclonus
Myoclonus คือ อาการเคลื่อนที่เกินปกติของกล้ามเนื้อแบบหนึ่ง จะมีรูปแบบคือ กระตุกเร็ว ไม่เป็นจังหวะที่ชัดเจน ความแรงของการเคลื่อนที่แต่ละครั้งไม่สม่ำเสมอ เวลากระตุกจะควบคุมไม่ได้ (การเคลื่อนที่บางอย่างพอควบคุมได้เช่น tics) แต่อาจกระตุ้นได้จากการใช้กล้ามเนื้อของผู้ป่วย คือตั้งใจขยับกล้ามเนื้อแล้วไปกระตุ้น myoclonus ทำให้เกิดการกระตุกแบบคุมไม่ได้
ที่สำคัญคือจะรู้ตัวว่ากระตุกเพียงแต่คุมไม่ได้
อาจเกิดกับกล้ามเนื้อได้หลายตำแหน่ง ขึ้นกับต้นกำเนิดการกระตุก ไม่ว่ากำเนิดจากสมอง ก้านสมอง หรือระดับไขสันหลัง เราจะทราบตำแหน่งจากรูปแบบการกระตุกและการตรวจร่างกาย
Cortical Myoclonus คือ การกระตุกส่วนใดของร่างกายที่มีต้นกำเนิดจากผิวสมอง ซึ่งต้องแยกจากชัก (seizure) ที่จะกระตุกเป็นจังหวะซ้ำ ๆ และส่วนใหญ่ไม่รู้ตัว สาเหตุมีได้จากทั้งโรคของสมองเอง หรือจากโรคอื่น ๆ ที่ทำให้สภาพการกระตุ้นสมองมากขึ้น เช่น จากสารพิษ จากยา จากการอักเสบติดเชื้อรุนแรงที่ตำแหน่งอื่นของสมอง ที่ต้องแยกโรคให้ได้เพราะการรักษาการกระตุก ต้องรักษาโรคต้นทางให้หายดี
การกระตุกเกิดได้หลายตำแหน่งเพราะผิวสมองควบคุมการเคลื่อนที่ทุกส่วน เช่น พอกำลังจะพูด ปากและคางก็กระตุก พอยกมือขึ้น มือก็กระตุกเกินกว่าที่ยกมือ อาจจะพบในคนไข้ที่ติดเชื้อระบบอื่นรุนแรง ไข้สูง นอกจากกระตุกไปในทางเดียวกับที่ตั้งใจขยับ การกระตุกอาจเกิดขึ้นจากการเคลื่อนที่ไม่สม่ำเสมอตรงข้ามกับที่ร่างกายบังคับ ที่เราเคยเห็นการตรวจ flapping tremor จริง ๆ แล้วมันคือ asterixis หรือ negative myoclonus … negative อย่างไร
ให้คนไข้ที่กำลังมีพิษจากตับวาย (hepatic encephalopathy) เหยียดแขน กระดกข้อมือตั้งฝ่ามือขึ้นค้างไว้ คนไข้กำลังออกแรงกระดก ไปกระตุ้นการพับข้อมือ เป็นการเคลื่อนที่ตรงข้ามกับที่ตั้งใจ (กระดกขึ้น) ก็เลยเห็นมือตกลง กระตุก ๆ คล้ายกวักมือเรียก เป็น negative cortical myoclonus
การรักษา ให้รักษาสาเหตุต้นกำเนิด เช่น ลดไข้ รักษาการติดเชื้อ รักษาอาการช็อก รักษาพิษ ลดของเสียที่คั่งในร่างกาย หรือหากเป็นโรคของสมองเช่นติดเชื้อที่สมอง เยื่อหุ้มสมอง ก็ต้องรักษาโรคนั้น อาการ myoclonus จะดีขึ้น
ในระหว่างรักษาต้นเหตุ อาจให้ยาช่วยลดอาการกระตุกได้ (ลดอาการเท่านั้น) เช่น clonazepam, levetirazetam
ข้อที่ต้องระวังคือ เวลาผู้ป่วยเห็น ญาติเห็น หรือแม้แต่หมอเห็น จะเรียกไปว่า "ชัก" ที่เราคิดว่าเป็น seizure ที่เป็นโรคระบบไฟฟ้าสมองที่ผิดปกติ และส่งอาการนี้กับผู้ป่วยต่อไปว่า "ชัก" ก็จะมุ่งไปดูและรักษาแต่สมอง อาจจะลืมมองสาเหตุอื่น ๆ นอกสมองเพราะไปคิดว่ามันคือ อาการชักอันเป็นโรคของสมอง นั่นเอง
Tips : หยิบมือถือมาถ่ายวิดีโอตอนกระตุก โฟกัสตำแหน่งกระตุก และขยายภาพดูตำแหน่งอื่น ๆ ทั่วไป จะช่วยการวินิจฉัยได้มากครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น