พันธุกรรมข้ามเวลา หนังสือใหม่ล่าสุดของคุณหมอชัชพล
คุณหมอชัชพล เกียรติขจรธาดา เป็นนักเล่าเรื่องวิทยาศาสตร์ประวัติศาสตร์มือวางอันดับต้นของประเทศ มีผลงานหนังสือและพ็อดแคสต์ออกมามากมาย และปีนี้ออกมาพร้อมงานสัปดาห์หนังสือกับเรื่องเล่าเกี่ยวกับพันธุกรรม
ใครที่คิดว่าเรื่องราวของยีนและพันธุกรรมดูจะซับซ้อน ใช่ครับ ซับซ้อน แต่นั่นคือคุณมองภาพสำเร็จของเรื่องนี้หลังจากผ่านการสะสมและสังคายนามาหลายครั้ง แต่ถ้าคุณสามารถรู้จักและเดินทางไปกับการค้นพบสิ่งต่าง ๆ เกี่ยวกับพันธุกรรมไปตามขั้นตอน ไปตามลำดับเวลา แน่นอนคุณจะเข้าใจง่าย และสะสมความรู้เพื่อเข้าใจบทต่อไปได้ง่ายดาย หนังสือเล่มนี้ทำงานแบบนี้นั่นแหละครับ
การดำเนินเนื้อหาจะกล่าวถึงการค้นพบทางชีววิทยาของพันธุกรรม การสืบสายเลือด สารพันธุกรรม เบส โครโมโซม ยีน ดีเอ็นเอ ไปตามลำดับขั้น เริ่มจากโปรยเนื้อหาว่ามันมีปริศนาอะไร มีการค้นพบแบบไหนจากใคร ผู้ค้นพบในแต่จะปริศนาเขาคิดและทำอย่างไร เมื่อจบตอนจะได้คำตอบของปริศนานั้น จะขมวดปมปริศนาสิ่งที่จะต้องค้นพบต่อไปในท้ายบท ชวนให้ต้องอ่านบทต่อไปทันที มันจึงเกิดปรากฏการณ์เรียนรู้ต่อเนื่อง สนุก และวางไม่ลง
บอกถึงความน่ามหัศจรรย์ในการค้นพบ ประโยชน์มากมายเหลือคณานับ การตัดต่อยีนรักษาโรค และแน่นอนกล่าวถึงด้านมืดของการพัฒนาความรู้พันธุศาสตร์เรื่องการคัดเลือกเอาแต่สายพันธุ์ที่ดี โดยสังหารคนที่คิดว่าเป็นสายพันธุ์ไม่ดี พันธุ์ทาง อย่างที่เราเคยได้ยินเรื่องสุพันธุศาสตร์ การคัดเลือกแต่คนสายพันธุ์ที่ต้องการให้มีชีวิตรอดในอเมริกา หรือการคัดเลือกสายพันธุ์ของนาซีเยอรมัน
ขอยกตัวอย่างสักหน่อย
ในบทที่ 7 เริ่มต้นด้วยการเผาทรัพย์สินของพระรูปหนึ่ง โดยที่ทุกคนอาจไม่รู้ว่าได้เผาหลายส่วนของงานวิจัยพระเกรเกอร์ เมนเดล บิดาแห่งพันธุศาสตร์ ต่อด้วยเรื่องราวของเมนเดลว่าเขาคือใคร มาสนใจพันธุศาสตร์ได้เพราะสนใจธรรมชาติวิทยา ร่วมกับสอนศาสนาไม่เก่ง แล้วการค้นพบและสังเกตของเมนเดล ทำให้เกิดข้อสรุปทางวิทยาศาสตร์ว่าลักษณะเด่นต่อลักษณะด้อยจะมีสัดส่วน 3:1 ซึ่งความจริงนี้เคยมีคนสังเกตมาก่อน แต่แปลเป็น 3:1 ไม่ได้เพราะขาดความเข้าใจคณิตศาสตร์ซึ่งต่างจากเมนเดล
รวมทั้งเกร็ดที่ว่า เลือกใช้ต้นถั่วลันเตามาทำการทดลองเพราะจะได้นำไปกินต่อ เมื่อใช้เป็นอาหารได้ ก็ไม่มีใครมายกเลิกหรือวุ่นวายกับการทดลองของเขา เป็นผลประโยชน์ทับซ้อนของเมนเดล
จบท้ายด้วยเมนเดลทำการทดลองและบันทึกมากมายแต่เพราะเป็นพระตัวเล็ก ๆ ห่างไกล จึงไม่ได้รับความสนใจ แล้วทำไมอยู่ดี ๆ งานของเมนเดลจึงเกิดใหม่และได้รับความสนใจอีกครั้ง
ซึ่งต้องอ่านบทต่อไปโดยพลัน
ไม่ใช่แค่เล่าเรื่องราวประวัติศาสตร์ได้ปะติดปะต่อกันจนเข้าใจ คุณหมอชัชพลยังอธิบายหลักการทางพันธุศาสตร์ให้เข้าใจง่าย ๆ ตั้งแต่พื้นฐานมาจนถึงการประยุกต์ใช้ในบทหลัง ๆ และที่เป็นไฮไลต์ของผมเลยนะคือบทท้ายที่อธิบายการตัดต่อยีนด้วยระบบ CRISPR-Cas9 แบบเข้าใจโคตรง่ายและมองภาพออกเลย
ขอสารภาพว่าผมอ่านหนังสือพันธุกรรมและชีวเคมี 4 เล่มนะครับ จึงเข้าใจ ถ้ามีเล่มนี้ออกมาก่อนคงจะง่ายขึ้นเยอะ และที่สำคัญคนทั่วไปที่ไม่มีพื้นฐานก็เข้าใจได้ด้วย จะได้รู้ทันความก้าวหน้าในไบโอเทคโนโลยีปัจจุบัน
ผมใช้เวลา 4 ชั่วโมงอ่านจบในรวดเดียวครับ คุณหมอชัชพลยังฝีไม้ลายมือกลมกล่อม ปรุงอร่อยรสเด็ดเช่นเคย ไม่ผิดหวังเลยกับหนังสือ Pop-Science ดี ๆ ของบ้านเรา ท้ายเล่มมีคำอธิบายแบบ timeline กระชับสรุปให้ และแนะนำหนังสือที่น่าอ่านต่อไป
หนังสือโดย สนพ.ชัชพลบุ๊คส์ ที่มีคุณหมอขวัญปีใหม่เป็นบรรณาธิการ ซึ่งเป็นคนเดียวในโลกที่น่าจะ 'ทวง' ต้นฉบับคุณหมอชัชพลได้ ราคาปกเล่มละ 385 บาท อยากจะบอกว่าผมพรีออเดอร์ครับ ตั้งแต่วันแรกได้มาก่อนสัปดาห์หนังสือ เสียดายที่ไม่มีโอกาสไปให้คุณหมอเซ็นชื่อลงอาคม ผมเคยไปต่อแถวให้คุณหมอเซ็นหนังสือมาแล้วนะ ปลื้มมาก ตัวจริงโคตรหล่อ เสียงนุ่ม เป็นหนุ่ม (ที่มีเจ้าของ) ในฝันเลยล่ะ
คุณหมอเป็นหนึ่งในแนวทางและแรงบันดาลใจให้ผมทำเพจเล่าเรื่องทางการแพทย์แบบนี้ด้วยนะครับ ว่าไปแล้วผมกับคุณหมอก็เหมือนกันหลายอย่างนะ ต่างกันที่คุณหมอท่านหล่อและหนุ่มกว่าผมหลายเท่านัก..ก็เท่านั้น !!!
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น