การรักษาโรค เราใช้ข้อมูลหลายอย่าง
กรณีปรึกษา ผู้ป่วยสุภาพบุรุษอายุ 30 ปี ส่งปรึกษาขอความเห็นการทำเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์ทรวงอก
ผู้ป่วยชาย 30 ปี แข็งแรงดี มีอาการไข้ ไอ มีเสมหะมาก เหนื่อยมากขึ้นมาสามวัน เอ็กซเรย์ปอดพบฝ้าที่ปอดขวาล่าง รูปร่างกลม ๆ คำถามปรึกษาคือจะต้องตรวจเพิ่มไหม ซีทีไหม
พยายามตรวจร่างกายทรวงอกแล้ว พบว่าไม่มีเสียงผิดปกติ ผลตรวจเสมหะย้อมสีกรัมพบเชื้อแบคทีเรียกรัมบวก
จากประวัติและตรวจร่างกาย กลุ่มอายุ ความเสี่ยง น่าจะเป็นปอดอักเสบแน่นอน ย้อมเชื้อก็น่าจะเป็นเช่นนั้น เอ็กซเรย์พบฝ้า ตรงตามเกณฑ์การวินิจฉัยปอดอักเสบจากชุมชน
ถ้าไม่อยากคิดเยอะ ก็ส่งทำซีทีสแกนเลย ชัดดี ข้อมูลเพิ่มเยอะ แต่ผู้ป่วยก็ต้องสัมผัสรังสีเพิ่ม โดนสารทึบรังสีที่อาจจะแพ้ได้ ค่าใช้จ่ายสูงขึ้น
อีกหนึ่งทางเลือก คือติดตามผล เพราะความน่าจะเป็นของปอดอักเสบติดเชื้อมันสูงมาก เอ็กซเรย์ก็ไม่ได้เห็นก้อนชัดขนาดนั้น โอกาสจะเป็นก้อนใด ๆ จากประวัติและการดำเนินโรคมีไม่มากนัก การทำเอ็กซเรย์ปรกติ ก็มี predictive value ที่สูงมากเช่นกัน
คนไข้ก็ได้รับยาฆ่าเชื้อ และติดตามอาการได้ จึงเลือกติดตามอาการและฟิล์มเอ็กซเรย์ท่าตรงกับท่าด้านข้าง ในอีกยี่สิบวัน
พบว่าอาการทั้งหมดหายไป ไข้ลดตั้งแต่สองวันแรก อาการไอและเหนื่อยค่อย ๆ ลดลง เอ็กซเรย์ซ้ำพบว่าฝ้าขาวนั้นจางจนเป็นปกติ
คนไข้รายนี้ไม่ได้กังวลว่าต้องทำเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์ เพราะให้เวลาในการอธิบาย ตอบข้อสงสัย และวางแผนไปด้วยกันครับ
ประวัติ-ตรวจร่างกาย-วินิจฉัยทางคลินิก-ตรวจแล็บเพิ่มที่จำเป็น- อธิบายการวินิจฉัยและรักษา-รักษาตามมาตรฐานและปรับตามความเหมาะสมแต่ละบุคคล-ตรวจติดตามการดำเนินโรค
ทั้งหมดยังเป็น ศาสตร์และศิลป์ ที่กลมกลืนในวิชาชีพแพทย์ครับ
See insights and ads
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น