พบน้อยแต่ พบนะ (พิษจากพาราเซตามอล)

 พบน้อยแต่ พบนะ (พิษจากพาราเซตามอล)

อ่านหนังสือทบทวนเรื่องภาวะทางไตในผู้ป่วยวิกฤต เจอเรื่องนึงน่าสนใจ มาเล่าให้ฟังเรื่องภาวะเลือดเป็นกรดจากพาราเซตามอล

สถานการณ์ที่อาจพบได้คือ ผู้ป่วยอายุมาก มีโรคประจำตัวเยอะ ไตไม่ค่อยดี แล้วเจอว่ามีภาวะเลือดเป็นกรด (metabolic acidosis) มีอาการของเลือดเป็นกรด โดยที่หาสาเหตุต่าง ๆ ก็ไม่เจอ ไม่เจอคีโตน ไม่เจอแลคแตต ประวัติก็ไม่ช็อก ยายอดนิยมที่ทำให้เลือดเป็นกรดก็ไม่มีเลย

และมีประวัติใช้ยาพาราเซตามอลแก้ปวดนั่นนี่อยู่เสมอ ไม่ได้ใช้มากมายเกินขนาด แต่ใช้ต่อเนื่อง

พอแยกภาวะอื่น ๆ ที่รุนแรงและพบบ่อยแล้ว อย่าลืมอันนี้ด้วยนะ ภาวะกรดเพิ่มจาก 5-oxoproline (pyroglutamic acid) มักจะเจอได้ในผู้ป่วยอายุมาก ไตไม่ดี ใช้พาราเซตามอลน้อย ๆ แต่นาน ๆ และพบในสตรีมากกว่าบุรุษ (ผู้สนใจไปอ่านกลไกเพิ่มได้จากกูเกิ้ล)

สามารถตรวจปัสสาวะหา 5-oxoproline ได้ และเจอได้แม้ระดับพาราเซตามอลในเลือดเป็นปกติ วิธีการรักษาคือหยุดยาและประคับประคอง

ถ้าอาการรุนแรงอาจต้องให้สารละลายด่างฟอกเลือด ส่วนการใช้ acetyl cysteine เพื่อต้านพิษพาราเซตามอลเฉียบพลันนั้น ผมยังไม่เห็นหลักฐานมากนัก

ที่พบน้อย ผมคิดว่าเพราะเราไม่ได้สืบหากันมากเท่าไร ในต่างประเทศรายงานไม่มาก แต่เริ่มเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ครับ

ดังนั้น ประวัติยาทุกอย่าง ไม่เว้นพาราเซตามอลก็สำคัญและการใช้ยาพาราเซตามอล ก็ควรใช้ตามคำแนะนำในฉลากยา และตามความจำเป็นเท่านั้นนะครับ

พาราเซตามอล มีพิษน้อย แต่มีพิษนะ

ดูข้อมูลเชิงลึกและโฆษณา

โปรโมทโพสต์

ความรู้สึกทั้งหมด

314314