มาเลเรีย คือ โรคติดต่อที่เป็นมหันตภัยอันดับหนึ่งขององค์การอนามัยโลกมานานจนถึงปัจจุบัน สาเหตุที่สำคัญสองประการคือ เป็นโรคที่ติดต่อจากยุงสู่คน และ ตัวเชื้อก่อโรคมีการดื้อยาสูง
มาเลเรียที่เชื้อก่อโรค 5 ชนิด ทุกตัวอยู่ในจีนัส Plasmodium มีชนิดย่อย 5 สปีชี่ส์คือ P.falciparum, P.vivax, P.ovale, P.malariae, P.knowlesi โดยตัวที่ก่อปัญหามาก รุนแรงมาก และสร้างตำนานความน่ากลัวให้มาเลเรียคือ Plasmodium falciparum
พื้นที่สีแดงของ Plasmodium falciparum ที่มีการดื้อยาสูง ฆ่ายาก พื้นที่นั้นคือลุ่มน้ำโขงและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้นี่เองครับ ไข้สูงเฉียบพลันในพื้นที่ประเทศไทยจึงต้องมีการวินิจฉัยแยกโรคมาเลเรียอยู่เสมอครับ (เหมือนไข้เลือดออก ไข้ปวดข้อชิคุนกุนย่า ไข้ซิก้า ที่เป็นเชื้อท้องถิ่นของเรา)
ในเมื่อการวินิจฉัยและการรักษาจำต้องแยก P.falciparum ออกมาให้ได้...
นับเป็นโชคดีที่เราอยู่ในแดนระบาด นักเทคนิคการแพทย์วิชาชีพที่ปฏิบัติงานอยู่ทั่วทุกแห่งของประเทศเราสามารถแยกชนิดของมาเลเรียได้ไม่ยากเลย โดยการใช้อุปกรณ์พื้นฐานคือกล้องจุลทรรศน์เท่านั้น ด้วยการตรวจฟิล์มเลือดที่เรียกว่า thick film และ thin film ด้วยลักษณะของเซลล์เม็ดเลือดเมื่อติดเชื้อจะมีลักษณะต่างกัน ตัวเชื้อโรค plasmodium ก็มีลักษณะแตกต่างกัน
ด้วยความน่าเชื่อถือและแม่นยำสูงมากครับ
และอีกหนึ่งความมั่นใจที่คนไทยน่าจะได้รู้ นอกจากความสามารถในการแยกเชื้อและวินิจฉัยของนักเทคนิคการแพทย์แล้ว เราจะมีชุดตรวจเร็วที่สามารถแยกมาเลเรียออกเป็น Plasmodium falciparum และ non-falciparum Plasmodium เรียกว่า Rapid Diagnostic test for malaria และชุดการตรวจนี้ก็กระจายอยู่ทั่วประเทศเช่นกัน
เพราะการรักษา non-Pf ไม่ต่างกันมาก ยกเว้น P.knowlesi ซึ่งต้องยืนยันโดยการตรวจสารพันธุกรรม (PCR) แต่หากอยู่ในข่ายต้องสงสัย P.knowlesi (ยังไม่ยืนยัน) ก็อาจรักษาแบบ non-Pfไปก่อนได้
ความก้าวหน้าในการดูแลรักษาโรคมาเลเรียในประเทศไทย ถือว่าก้าวหน้าระดับโลกนะครับ สามารถหาคู่มือการดูแลรักษามาเลเรีย ประเทศไทย 2562 โดยราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย ร่วมกับกองโรคติดต่อนำโดยแมลง กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
"กำจัดยุงหยุดมาเลเรีย กำจัดเมียหยุดเผด็จการ"
มานานจนถึงปัจจุบัน สาเหตุที่สำคัญสองประการคือ เป็นโรคที่ติดต่อจากยุงสู่คน และ ตัวเชื้อก่อโรคมีการดื้อยาสูง
มาเลเรียที่เชื้อก่อโรค 5 ชนิด ทุกตัวอยู่ในจีนัส Plasmodium มีชนิดย่อย 5 สปีชี่ส์คือ P.falciparum, P.vivax, P.ovale, P.malariae, P.knowlesi โดยตัวที่ก่อปัญหามาก รุนแรงมาก และสร้างตำนานความน่ากลัวให้มาเลเรียคือ Plasmodium falciparum
พื้นที่สีแดงของ Plasmodium falciparum ที่มีการดื้อยาสูง ฆ่ายาก พื้นที่นั้นคือลุ่มน้ำโขงและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้นี่เองครับ ไข้สูงเฉียบพลันในพื้นที่ประเทศไทยจึงต้องมีการวินิจฉัยแยกโรคมาเลเรียอยู่เสมอครับ (เหมือนไข้เลือดออก ไข้ปวดข้อชิคุนกุนย่า ไข้ซิก้า ที่เป็นเชื้อท้องถิ่นของเรา)
ในเมื่อการวินิจฉัยและการรักษาจำต้องแยก P.falciparum ออกมาให้ได้...
นับเป็นโชคดีที่เราอยู่ในแดนระบาด นักเทคนิคการแพทย์วิชาชีพที่ปฏิบัติงานอยู่ทั่วทุกแห่งของประเทศเราสามารถแยกชนิดของมาเลเรียได้ไม่ยากเลย โดยการใช้อุปกรณ์พื้นฐานคือกล้องจุลทรรศน์เท่านั้น ด้วยการตรวจฟิล์มเลือดที่เรียกว่า thick film และ thin film ด้วยลักษณะของเซลล์เม็ดเลือดเมื่อติดเชื้อจะมีลักษณะต่างกัน ตัวเชื้อโรค plasmodium ก็มีลักษณะแตกต่างกัน
ด้วยความน่าเชื่อถือและแม่นยำสูงมากครับ
และอีกหนึ่งความมั่นใจที่คนไทยน่าจะได้รู้ นอกจากความสามารถในการแยกเชื้อและวินิจฉัยของนักเทคนิคการแพทย์แล้ว เราจะมีชุดตรวจเร็วที่สามารถแยกมาเลเรียออกเป็น Plasmodium falciparum และ non-falciparum Plasmodium เรียกว่า Rapid Diagnostic test for malaria และชุดการตรวจนี้ก็กระจายอยู่ทั่วประเทศเช่นกัน
เพราะการรักษา non-Pf ไม่ต่างกันมาก ยกเว้น P.knowlesi ซึ่งต้องยืนยันโดยการตรวจสารพันธุกรรม (PCR) แต่หากอยู่ในข่ายต้องสงสัย P.knowlesi (ยังไม่ยืนยัน) ก็อาจรักษาแบบ non-Pfไปก่อนได้
ความก้าวหน้าในการดูแลรักษาโรคมาเลเรียในประเทศไทย ถือว่าก้าวหน้าระดับโลกนะครับ สามารถหาคู่มือการดูแลรักษามาเลเรีย ประเทศไทย 2562 โดยราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย ร่วมกับกองโรคติดต่อนำโดยแมลง กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
"กำจัดยุงหยุดมาเลเรีย กำจัดเมียหยุดเผด็จการ"
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น