ข่าวดีวัคซีนไวรัส HPV กับการป้องกันมะเร็งปากมดลูก

ข่าวดีวัคซีนไวรัส HPV กับการป้องกันมะเร็งปากมดลูก

เราทราบกันดีว่าไวรัสฮิวแมนปาปิลโลมา เป็นสาเหตุของการเกิดมะเร็งปากมดลูกและโรคหูด มะเร็งปากมดลูกในอดีตถือเป็นศัตรูตามธรรมชาติอันดับหนึ่งของสุภาพสตรี ทำให้เกิดมะเร็งปากมดลูกนั่นเอง การคิดค้นวัคซีน HPV เพื่อวัตถุประสงค์ลดอันตรายจากการเกิดมะเร็งปากมดลูกอันเนื่องจากเชื้อ HPV (มะเร็งปากมดลูกยังมีสาเหตุอื่นๆที่พบน้อยอีก)
ในประเทศไทยก็มีการฉีดมาเป็นสิบปี สายพันธุ์ที่สัมพันธ์กับมะเร็งปากมดลูกคือ สายพันธุ์ 16 และ 18 อย่างไรก็ดีชนิดสี่หรือเก้าสายพันธุ์ก็ครอบคลุมได้เช่นกัน

ตัวเลขจากงานวิจัยนี้น่าสนใจมาก เป็นการรวบรวมการศึกษาชนิดทดลองเปรียบเทียบฉีดวัคซีนกับยาหลอก ที่ทำในคน จำนวน 26 การศึกษา 73000 กว่าคน วัดผลระยะกลางๆ ประมาณ 5-8 ปี วัดผลว่าอัตราการเกิดเซลล์ผิดปกติที่ปากมดลูกซึ่งถือเป็นมะเร็งปากมดลูกระยะก่อนระยะที่หนึ่ง (Cervical Intraepithelial Neoplasia : CIN) ว่าอัตรานี้ลดลงไหม

คนที่ไม่เคยติดเชื้อ HPV มาก่อนเลย สามารถลด CIN2 จาก 164 คนต่อหมื่น เหลือ 2คนต่อหมื่น และลด CIN3 จาก 70 คนต่อหมื่นเหลือ ศูนย์

คนที่เคยติดเชื้อ HPV สายพันธุ์ 16 หรือ 18 มาก่อน ลดจาก 113 คนต่อหมื่น เหลือแค่ 6 คนต่อหมื่น และในกลุ่มที่เคยติดเชื้อแล้วนี้ ถ้าได้วัคซีนเมื่อเกินอายุที่แนะนำ ประสิทธิภาพการป้องกันจะลดลง

ถ้าเราไม่คำนึงว่าจะติดเชื้อมาก่อนหรือไม่ คือสุ่มฉีดแบบไม่ต้องตรวจก่อนเลย CIN2 ลดลงจาก 559 คนต่อหมื่น เหลือ 391 คนต่อหมื่น ถ้าฉีดวัคซีนสายพันธุ์ไหนจะลดการเกิดมะเร็งจากสายพันธุ์นั้นได้ดีขึ้น

ผลข้างเคียงแทรกซ้อนต่อหญิงนั้นและต่อการตั้งครรภ์น้อยมาก ไม่ต่างจากการฉีดยาหลอก

แม้กลุ่มตัวอย่างจะยังไม่เยอะมาก การศึกษาเพื่อดูผลการป้องกันแบบวัคซีนจะใช้กลุ่มทดลองเป็นแสนๆคน และติดตามไม่นานนักคือ 5-8ปี (อย่าลืมเราเริ่มฉีดในช่วง 9-26 ปี ยังไม่ได้ติดตามไปจนกลุ่มนี้อายุมากๆ) และตัววัคซีนที่วิเคราะห์เป็นแบบสองสายพันธุ์เสียเป็นส่วนใหญ่
ก็ยังพอมองเห็นภาพว่า การใช้วัคซีน HPV นั่นลดโอกาสการเกิดมะเร็งปากมดลูกได้มาก ยิ่งเริ่มฉีดอายุน้อยยิ่งได้ผลดี

อย่างไรก็ตามกลไกการเกิดมะเร็งปากมดลูกยังมีอีกหลายอย่าง ไม่ได้หมายความว่าฉีดวัคซีนแล้วจะอยู่รอดปลอดภัย 100% หรือฉีดแล้วก็อย่าคิดว่าจะไม่ต้องไปตรวจภายในและมะเร็งปากมดลูก อย่างไรก็ต้องตรวจอยู่ดี

การฉีดวัคซีนจะลดโอกาสการเกิดโรค เท่าที่เราทำได้ นั่นเอง

ที่มา
Arbyn M, Xu L, Simoens C, Martin-Hirsch PPL. Prophylactic vaccination against human papillomaviruses to prevent cervical cancer and its precursors. Cochrane Database of Systematic Reviews 2018, Issue 5. Art. No.: CD009069. DOI: 10.1002/14651858.CD009069.pub3