ยาใน ยานอก

วันเข้าพรรษา ผู้เฒ่าผู้แก่ในหมู่บ้านต่างพากันทำกับข้าว ทำบุญ มาฟังเทศน์ฟังธรรม เมื่อเสร็จงานทุกคนก็พากันมารวมกันที่ศาลาใหญ่ และโชคดีที่วันนั้นหมอใหญ่ก็ไปทำบุญและร่วมกินข้าวกับชาวบ้านด้วย ชาวบ้านจึงได้มีโอกาสถามข้อข้องใจ

ลุงธนู : คุณหมอ ลุงขอถามหน่อยเถอะ ลุงน่ะป่วยเป็นถุงลมโป่งพองมาหลายปี ตอนนี้อาการก็ดี หมอที่จังหวัดนัดไปตรวจทุกสามเดือน สตุ้งสตางค์ค่ารักษาไม่ได้เสียดอก แต่ว่าจะไปจะมาแต่ละทีมันก็ต้องจ้างรถ ลูกก็ต้องหยุดงาน เสียเวลาวันนึงไปเลย ถ้าลุงอาการดีแล้ว มารับยาที่บ้านเราจะได้ไหม
หมอใหญ่ : ได้สิครับคุณลุง ถ้าทางโรงพยาบาลจังหวัดคิดว่าสามารถมารักษาที่นี่ได้ ก็สามารถมาติดตามและรับยาที่นี่ได้เช่นกันครับ

ป้ากันย์ : แต่ยามันจะเหมือนกันหรือหมอ เดี๋ยวได้ยาไม่เหมือนกัน อาการแย่ลงพอดี
หมอใหญ่ : ส่วนใหญ่นะครับคุณป้า ยาจะเป็นกลุ่มเดียวกัน เพื่อให้ง่ายต่อการรักษาต่อเนื่อง อาจจะไม่ใช่ตัวเดียวกันเสียทั้งหมด แต่ก็จะปรับให้ใกล้เคียงกันที่สุดได้ หรือถ้าไปแจ้งทางรพ.จังหวัด คุณหมอก็จะปรับยามาให้เลย

พี่เมษ : อ้าว ! อย่างนี้ถ้ายาตัวไหนไม่มีละหมอ ก็อดกินเลยหรือ
หมอใหญ่ : ไม่ใช่หรอกครับ ยาตัวไหนที่นี่ไม่มี ไม่สามารถปรับให้เทียบเคียงยาเดิมได้ ก็คงต้องไปรับยาที่จังหวัดครับ บางชนิดบางตัวก็เกินกว่ากรอบของรพ.เล็กๆอย่างเราจะมีได้

น้องกุมภ์ : แล้วทำไมไม่จัดหาให้เหมือนๆกันซะล่ะพี่หมอ จะได้ไม่ต้องคิดมาก รักษาเหมือนๆกันไปเลย
หมอใหญ่ : ไม่ได้หรอกนะน้อง ประเทศเรามีระบบบัญชียา เพื่อกำหนดว่าสถานพยาบาลระดับใดควรใข้ยาใด มียาใดบ้าง เพื่อให้เหมาะสมกับความเชี่ยวชาญของแต่ละโรงพยาบาล ยาบางชนิดแพง อันตราย ต้องใช้โดยผู้เชี่ยวชาญก็คงบรรจุในรพ.ใหญ่ๆ เพราะรพ.เล็กๆที่ไม่มีหมอที่ชำนาญ ไม่มีเครื่องมือติดตามความปลอดภัย เอายาพวกนี้มาใช้ก็จะไม่เกิดประโยชน์เต็มที่ เผลอๆเกิดโทษด้วย

ยายมีน : แล้วสุดท้ายก็ต้องไปทุกคนล่ะสิ รพ.ใหญ่ๆน่ะ
หมอใหญ่ : ไม่หรอกครับยาย มีเพียงส่วนน้อยเท่านั้นที่ต้องใช้ยาซับซ้อนหรือราคาแพง และต้องไปรับที่จังหวัด ส่วนมากแล้วก็สามารถปรับและรับยาที่นี่ได้ทั้งนั้น

คุณพฤษภ : หมอครับ แล้วยาในบัญชีที่หมอว่าเนี่ย มันจะครอบคลุมทุกโรคหรือ เห็นชาวบ้านชอบพูดว่า รพ.ใช้แต่ยาบัญชียาหลัก ราคาถูก สู้ยานอกบัญชีไม่ได้
หมอใหญ่ : ไม่จริงนะครับ ยาในบัญชีล้วนแล้วแต่ได้รับการพิจารณาทั้งเชิงวิชาการและหลักฐานเชิงประจักษ์จากการศึกษา โดยผู้เชี่ยวชาญต่างๆทั้งการแพทย์ เภสัช สาธารณสุข และ เศรษฐกิจสังคม ว่าสามารถรับมือโรคได้เกือบทุกโรค จะมีที่ต้องใช้ยานอกบัญชีจริงๆนั้นน้อยมากๆครับ

น้าสิงห์ : แต่ก็มีหลายคนในหมู่บ้านเรา ที่ใช้ยานอกบัญชี บางคนก็ยาของแท้ พอเปลี่ยนมาใช้ยาในบัญชีหรือพวกยาเทียบ แล้วแย่ลงนะหมอ
หมอใหญ่ : มันก็มีจริงนะครับ แต่ละคนตอบสนองต่อยาไม่เหมือนกัน ในกรณีแย่ลงและตรวจดูแล้วเกิดจากชนิดของยาจริงๆนั้น ยาในบัญชีก็ยังมีตัวเลือกให้เปลี่ยนได้นะครับ ไม่จำเป็นต้องใช้ยานอกบัญชีตั้งแต่แรก แต่ถ้าผู้เชี่ยวชาญเห็นว่าไม่มีทางเลือกอื่นจริงๆ ก็จะปรึกษาและทำเรื่องเป็นกรณีๆไปครับ

หน้ากากอาแปะ : แล้วเราทำบัญชียามาเพื่ออะไรกันแน่ครับ

หมอใหญ่ : ก็เพื่อใช้ยาอย่างสมเหตุสมผลไงครับ ไม่ได้หมายความว่ายาราคาถูกจะไม่ดี และเช่นเดียวกันยาราคาแพงแต่ประสิทธิภาพไม่ได้ดีกว่าก็มีตั้งมากมาย ที่ประเทศเราทำแบบนี้ก็เพื่อให้เกิดความคุ้มค่าของการใช้เงิน ใช้ทรัพยากรครับ ไม่ใช่รัฐขี้เหนียว รัฐตัดงบ หรือหมดสตางค์อะไรแบบนั้นครับ ใช้น้อยจนคุณภาพชีวิตไม่ดีก็ผิด ใช้มากจนประเทศขาดทุนก็ผิด เราก็ต้องเดินสายกลางไงครับ

หลวงพ่อตุลย์เดินมาพอดี ...เอ้า โยม ซักหมอใหญ่ยังกับขึ้นศาลเลย อาตมานั่งฟังอยู่ด้วย เข้าใจแจ่มชัดเหมือนกัน ขอบคุณหมอใหญ่มากๆนะที่อุตส่าห์เสียเวลาให้ความรู้ความกระจ่างกับชาวบ้าน จะได้ไม่ต้องมีมิจฉาทิษฐิ ไม่ต้องเสียเงินเสียทองเสียเวลา ได้เอาทุนไปทำมาหากินอย่างอื่น ..เอาเดี๋ยวโยมหมอไปคุยกับอาตมาต่อสักหน่อยเถิด อยากจะปรึกษาเรื่อง ....."
หมอใหญ่ : งั้นผมขอตัวลาล่ะครับทุกคน มีข้อสงสัยอย่างไร พวกเรายินดีตอบข้อสงสัยครับ ปัญหาความไม่เข้าใจจะได้ลดลง สังคมก็สงบสุข สวัสดีครับ