โรคทางอายุรกรรมที่อาจเป็นปัญหาในผู้หญิงตั้งครรภ์มีหลายโรคนะครับ ผมได้รวบรวมเป็นหัวข้อคร่าวๆจากตำราต่างๆ โดยใช้รูปแบบการนำเสนอตาม Harrison Principles of internal medicine ถ้าท่านใดสนใจรายละเอียดปลีกย่อยต้องค้นเพิ่มนะครับ
1. ความดันโลหิตสูง ต้องระวังภาวะครรภ์เป็นพิษที่จะมีความดันขึ้นเป็นอันตรายต่อแม่และลูก อีกทั้งผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงก็ต้องปรับยา ไม่ให้เกิดพิษต่อเด็กโดยเฉพาะยากลุ่ม ACEi และ ARBs
2. โรคหัวใจ ต้องประเมินหัวใจนะครับ ลิ้นหัวใจตีบเป็นสาเหตุการเสียชีวิตที่พบบ่อยที่สุดในการตั้งครรภ์ โดยทั่วไปเราไม่แนะนำตั้งครรภ์ แต่ถ้าตั้งครรภ์แล้วก็ต้องเข้ารับการรักษาอย่างเคร่งครัด อีกโรคที่อันตรายและไม่แนะนำตั้งครรภ์คือ ความดันโลหิตในปอดสูง ภาวะที่พบได้ขณะหรือหลังตั้งครรภ์คือ กล้ามเนื้อหัวใจบกพร่องจากการตั้งครรภ์ แต่ก็จะดีขึ้นได้ครับ
3. โรคระบบต่อมไร้ท่อ ก็สองอันนี้เลย เบาหวาน และไทรอยด์ ทั้งคนที่เป็นเบาหวานมาก่อนตั้งครรภ์ หรือเป็นเบาหวานจากการตั้งครรภ์ ก็ต้องเข้ารับการสอนการกินที่เป๊ะๆ กินเกินเบาหวานแย่ กินน้อยทารกไม่โต และควรเปลี่ยนมาใช้ยาฉีดอินซูลิน ในช่วงตั้งครรภ์ ส่วนไทรอยด์นั้น ต้องปรับยาหมดทั้งไทรอยด์เกินหรือขาด และปรับยาตามไตรมาสการตั้งครรภ์ ไม่งั้นเด็กจะขาดไทรอยด์..เอ๋อ นะครับ
4. โรคระบบเลือด พบแน่ๆคือซีด เพราะทารกเอาธาตุเหล็กไป แม่ต้องเสริมให้พอ คนที่เป็นเลือดจางทาลัสซีเมียก็ต้องเข้ากระบวนการประเมินความเสี่ยงของลูก และอาจพบเกล็ดเลือดต่ำชั่วคราวตอนท้อง ซึ่งไม่มีอันตราย แต่ที่ต้องระวังคือ ลิ่มเลือดดำอุดตันที่อาจเกิดได้จากภาวะตั้งครรภ์แล้วลิ่มเลือดลอยไปอุดที่ปอด ดังนั้นควรระวังถ้าขาบวมข้างเดียว
5. โรคระบบทางเดินอาหาร อาจมีภาวะตับอักเสบเล็กน้อยได้ตามปกติ ในช่วงไตรมาสสามอาจมีไขมันเกาะตับทำให้เหลืองได้ จากฮอร์โมนของการตั้งครรภ์ และมักหายไปเมื่อคลอด ถ้าตับอักเสบรุนแรงและเหลืองอาจต้องระวังครรภ์เป็นพิษ preeclampsiaด้วย และคนท้องควรรับการตรวจไวรัสตับอักเสบบีทุกราย เพราะถ้าติดเชื้อก็จะต้องมีมาตรการป้องกันการติดเชื้อไปสู่ลูก
6. โรคไต มักไม่ค่อยเปลี่ยนแปลงโรค ยกเว้นยาบางอย่างต้องปรับ เช่นยากดภูมิในการรักษาโรตไต ยาลดความดันกลุ่ม -ipril และ -sartan ที่อาจมีผลต่อเด็ก โรคไตส่วนมากเราแนะนำให้ควบคุมโรคให้สงบก่อนท้องครับ
7. โรคติดเชื้อ อันนี้ตัวแม่เลย โรคที่ต้องระวังและต้องเข้ารับการรักษา มีมาตรการชัดเจนเลย เช่น เริมที่อวัยวะเพศ, หัดเยอรมัน เอดส์ รวมถึงการติดเชื้อทั่วไป เช่น ติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ ไข้หวัดใหญ่ โรคพวกนี้ห้ามซื้อยากินเองครับเพราะยาบางอย่างมีผลกับเด็ก รักษาไม่ดีโรคก็จะไปที่เด็กด้วย และต้องระมัดระวังถ้าน้ำเดินก่อนกำหนดก็เพิ่มโอกาสการติดเชื้อทั้งแม่และลูก หลังคลอดก็มีโอกาสติดเชื้อในโพรงมดลูกได้บ่อยๆ
8. โรคระบบประสาท ที่สำคัญคือ ลมชักที่ต้องควบคุมให้ดีก่อน เลือกใช้ยาที่เหมาะสมกับคนท้อง อาจต้องวัดระดับยากันชัก ให้สารโฟลิกเสริม ซึ่งต้องควบคุมต่อถึงตอนให้นมลูกด้วย
การตั้งครรภ์อย่างปลอดภัยไม่ใช่เรื่องยากครับ ขอแค่ใส่ใจและปรึกษาแพทย์ตลอด จะได้ไม่เครียดทั้งแม่และเด็กครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น