23 ธันวาคม 2558

การคัดกรองโรคซึมเศร้า

ในช่วง สองถึงสามสัปดาห์มานี้ วารสารชั้นนำต่างๆได้ลงบทความเรื่องโรคซึมเศร้าที่พบในกลุ่มแพทย์ แพทย์ฝึกหัด โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับแพทย์ประจำบ้านที่ต้องเรียนหนัก อยู่แต่ในโรงพยาบาล ขาดสังคม ปัญหาเรื่องเงินและค่าจ้าง ผลออกมาว่า 20-40% เป็นโรคซึมเศร้าและส่งผลต่อการปฏิบัติงาน ถึงกับมีการเรียกร้องให้ปรับปรุงหลักสูตรและเพิ่มค่าจ้าง

ในประเทศไทยเคยมีการศึกษาความชุกของโรคซึมเศร้าในแพทย์ประจำบ้าน รพ.ศิริราชในปี 2557 พบถึง 21.7% มีการศึกษาความชุกของประชากรที่สูงอายุในปี 2545 พบ 12.8% และความชุกในวัยกลางคนในปี 2551 พบ 29% สังเกตว่าประมาณ 20-25% ของประชากรก็จะมีโรคซึมเศร้า
โรคซึมเศร้าในทางอายุรกรรมมักจะพบว่ามีสาเหตุจากโรคทางกายที่เรื้อรังหรือรุนแรง ทำให้รู้สึกด้อยค่า ต้องเป็นภาระหรือทรมานจากความเรื้อรังของโรค เช่นผู้ป่วยโรคข้ออักเสบเรื้อรัง ทั้งปวด ทั้งขยับไม่ได้ สูญเสียหน้าที่การงาน นานๆเข้าก็จะซึม ผู้ป่วยอัมพาตที่ขยับไม่ได้แต่ยังรู้เรื่องดี ผู้ป่วยสูงอายุที่มีโรคมากๆต้องกินยามากๆนานๆ คนไข้กลุ่มนี้มักจะมีโรคซึมเศร้าร่วมด้วยเสมอ

เมื่อมีอาการโรคซึมเศร้าก็จะทำให้การรักษาทางอายุรกรรมล้มเหลว เกิดการไม่ดูแลตัวเอง ทอดทิ้งตัวเอง ไม่กินยา ไม่กินข้าว ขาดปฏิสัมพันธ์ในครอบครัว คนในครอบครัวก็เบื่อไม่อยากช่วยรักษา สุดท้ายผู้ป่วยโรคซึมเศร้าก็มักจะฆ่าตัวตายครับ
ดังนั้นการคัดกรองหาภาวะซึมเศร้าตั้งแต่ต้นก็จะมีประโยชน์ทำให้ตัวจิตใจดี โรคทางกายก็จะดีไปด้วย สังคมและครอบครัวก็ไม่มีปัญหา แต่ถ้าเราไม่คัดกรอง ไม่ตรวจตรา บางครั้งกว่าจะทราบว่าซึมเศร้าก็แก้ไขยากหรือว่าจบชีวิตไปแล้ว

ผมฝากแบบทดสอบ PHQ-9 ฉบับภาษาไทยมาให้ท่านลองทำ ไปทำกับญาติ บุคลากรสาธารณสุขไปใช้กับคนไข้ เพื่อคัดกรองและตรวจจับซึมเศร้าก่อนสายเกินไป
ถ้าได้เกินเก้าคะแนนต้องปรึกษาแพทย์นะครับ และถ้าได้เกินยี่สิบแสดงว่าขั้นรุนแรงแล้วครับ อย่าลืมว่านี่คือการคัดกรองเท่านั้นถ้าผลออกมาเกิน 9 คะแนนก็ต้องทำการตรวจเพื่อยืนยันการวินิจฉัยอีกครั้งครับ

อ้างอิง : Faculty of Medicine, Siriraj Hospital Titawee Kaewporndawan et al. J Psychiatr Assoc Thailand
Vol. 59 No. 1 January - March 2014 41 Prevalence and incidence of depression in the Thai elderly -- J Med Assoc Thai. 2002 May;85(5):540-4J Med Assoc Thai. 2008 Dec;91(12):1812-6.Prevalence of depression among a population aged over 45 years in Chiang Mai, Thailand.

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

บทความที่ได้รับความนิยม