ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบเอ
ตับอักเสบบี ตับอักเสบซี เราฟังมามากแล้ววันนี้มาง่ายๆกับตับเอ
ไวรัสตับอักเสบเอ ก็เป็นโรคติดเชื้อชนิดหนึ่งคือมีทางถ่ายทอดเชื้อแพร่กระจายได้ เชื้อตัวนี้เป็นเชื้อไวรัสที่ไม่ค่อยทน แต่แพร่กระจายได้ง่ายคือแพร่กระจายทางการกินทางปาก สมัยก่อนเขาเรียก fecal oral route คือจากอุจจาระเข้าปาก !! เฮือก
ไม่ใช่กระสือนะครับ ความหมายคือ ตัวเชื้อจะปนเปื้อนอยู่ในทางเดินอาหารและแพร่ออกมาทางอุจจาระที่อาจเปรอะเปื้อนมือหรือข้าวของเครื่องใช้ที่เราจะมองการปนเปื้อนนั้นไม่เห็น เช่นลูกบิดประตู เชื้อจะออกมาก่อนทที่เราจะมีอาการเสียอีก เรียกว่าต้องติดเข้าไปก่อนมีการอาร 3-4 สัปดาห์ ไปฟักตัวสร้างลูกหลาน ปลูกคอนโด ดาวน์ทาวน์เฮ้าส์ และจะออกมาจากอุจจาระก่อนจะมีอาการป่วยเสียอีก
ไม่ใช่กระสือนะครับ ความหมายคือ ตัวเชื้อจะปนเปื้อนอยู่ในทางเดินอาหารและแพร่ออกมาทางอุจจาระที่อาจเปรอะเปื้อนมือหรือข้าวของเครื่องใช้ที่เราจะมองการปนเปื้อนนั้นไม่เห็น เช่นลูกบิดประตู เชื้อจะออกมาก่อนทที่เราจะมีอาการเสียอีก เรียกว่าต้องติดเข้าไปก่อนมีการอาร 3-4 สัปดาห์ ไปฟักตัวสร้างลูกหลาน ปลูกคอนโด ดาวน์ทาวน์เฮ้าส์ และจะออกมาจากอุจจาระก่อนจะมีอาการป่วยเสียอีก
***นี่จึงเป็นประเด็นสำคัญที่แพร่กระจายง่าย เพราะแพร่กระจายทั้งๆที่ ยังไม่มีอาการนั่นเอง เราก็ไม่คิด ไม่ระวัง ดังนั้น "กินร้อน ช้อนกลาง ล้างมือ อือลงส้วม" ***
คราวนี้ถ้าติดเข้าไปและแบ่งตัวมากมาย ก่อลูกหลานจนปริมาณมากพออาจก่อโรคได้ ก็จะเกิดอาการแต่บอกก่อนว่า บางที่การติดเชื้อจนแพร่กระจายเชื้อมากมาย ก็อาจไม่มีอาการได้นะ ถ้าร่างกายคนๆนั้น "เอาอยู่"
เขื้อจะไปแบ่งตัวในตับ แต่ก็พบอาศัยได้ทั่วไปตามร่างกาย อาการที่เกิดจากโรคก็แสนที่จะไม่เฉพาะเจาะจง เหนื่อยๆเพลียๆ ปวดเมื่อยตามตัว อาเจียน บางคนมีไข้ต่ำๆ ช่วงนี้เชื้อกระจายออกแพร่ไปนอกร่างกายเราแล้ว อาการไม่เฉพาะเลย ยากมากในการวินิจฉัย
อีกประการที่จะช่วยวินิจฉัยคือ เสี่ยงต่อการติดเชื้อเช่น ประเทศที่สุขอนามัยไม่ดี ห้องน้ำไม่สะอาด น้ำดื่มไม่สะอาดเป็นต้น
เขื้อจะไปแบ่งตัวในตับ แต่ก็พบอาศัยได้ทั่วไปตามร่างกาย อาการที่เกิดจากโรคก็แสนที่จะไม่เฉพาะเจาะจง เหนื่อยๆเพลียๆ ปวดเมื่อยตามตัว อาเจียน บางคนมีไข้ต่ำๆ ช่วงนี้เชื้อกระจายออกแพร่ไปนอกร่างกายเราแล้ว อาการไม่เฉพาะเลย ยากมากในการวินิจฉัย
อีกประการที่จะช่วยวินิจฉัยคือ เสี่ยงต่อการติดเชื้อเช่น ประเทศที่สุขอนามัยไม่ดี ห้องน้ำไม่สะอาด น้ำดื่มไม่สะอาดเป็นต้น
อาการตัวตาเหลืองพบไม่มาก เพราะการอักเสบของตับไม่ได้รุนแรง และมักจะหายเอง การตรวจการทำงานของตับ สำหรับไวรัสตับอักเสบเฉียบพลันเกือบทุกชนิด หรือการอักเสบจากยา ค่าการทำงานของตับ AST และ ALT จะสูงเป็นพันๆ หรือหลายพัน ด้วยสัดส่วนที่เท่าๆกัน
มีอาการสัก 1สัปดาห์ ค่าการทำงานของตับจะลดลง ค่าบิลิรูบินก็จะขึ้น พบว่าเหลืองได้ และอาจจะเหลืองอยู่สองสามสัปดาห์ก็หาย ตรวจร่างกายก็จะพบตับโตได้เล็กๆน้อยๆเท่านั้น
จะเห็นว่าอาการไม่เฉพาะเจาะจง การวินิจฉัยจึงต้องสงสัยจากประวัติแล้วส่งตรวจเลือดยืนยัน
มีอาการสัก 1สัปดาห์ ค่าการทำงานของตับจะลดลง ค่าบิลิรูบินก็จะขึ้น พบว่าเหลืองได้ และอาจจะเหลืองอยู่สองสามสัปดาห์ก็หาย ตรวจร่างกายก็จะพบตับโตได้เล็กๆน้อยๆเท่านั้น
จะเห็นว่าอาการไม่เฉพาะเจาะจง การวินิจฉัยจึงต้องสงสัยจากประวัติแล้วส่งตรวจเลือดยืนยัน
ค่าการตรวจเลือดที่ใช้คือการตรวจหาภูมิคุ้มกันต่อการติดเชื้อที่ชื่อว้า แอนติบอดี ที่เฉพาะกับ ตับอักเสบเอ ชื่อว่า anti HAV IgM และ anti HAV IgG ตัวแรกบอกการติดเชื้อเฉียบพลัน ตัวหลังบอกภาวะภูมิคุ้มกันต่อโรค ตัวหลังนี้แหละใช้ตรวจเพื่อดูว่าเคยมีการติดเชื้อและมีภูมิคุ้มกันหรือไม่ ก่อนจะฉีดวัคซีน (หากไม่มีภูมิคุ้มกัน)
การรักษาก็ประคับประคองอาการ ลดการอาเจียน พักผ่อน หายเองได้ครับ มีน้อยรายมากที่จะตับอักเสบรุนแรงมาก พวกที่ตับอักเสบรุนแรงมักจะมีโรคร่วมอื่นๆด้วยโดยเฉพาะตับอักเสบบีและซี
การรักษาก็ประคับประคองอาการ ลดการอาเจียน พักผ่อน หายเองได้ครับ มีน้อยรายมากที่จะตับอักเสบรุนแรงมาก พวกที่ตับอักเสบรุนแรงมักจะมีโรคร่วมอื่นๆด้วยโดยเฉพาะตับอักเสบบีและซี
มีวัคซีนนะครับ ควรตรวจดูก่อนว่ามีภูมิหรือยัง ถ้ายังก็ฉีดได้ คนที่ควรฉีดจริงๆคือมีโรคตับอยู่ด้วยเพราะถ้าติดเชื้อแล้วอาจจะรุนแรง และส่วนมากคนไทยเราอายุสัก 15 ขึ้นไปมักจะติดเชื้อและมีภูมิแล้ว บางทีติดเชื้อจนหายจนมีภูมิก็ยังไม่รู้ตัวเลย เพราะว่า..
*** เราไม่ค่อยล้างมือครับ***
การล้างมือบ่อยๆ ก่อนรับประทานอาหาร หลังเข้าห้องน้ำ จึงเป็นการป้องกันโรคที่ดีที่สุดครับ
อ้อ..อีกอย่าง ไวรัสตับอักเสบเอ เป็นแล้วหายนะครับ ไม่เรื้อรังเหมือนตับอักเสบบี ซี ดี
อ้อ..อีกอย่าง ไวรัสตับอักเสบเอ เป็นแล้วหายนะครับ ไม่เรื้อรังเหมือนตับอักเสบบี ซี ดี
หวังว่าคงเข้าใจ ไวรัสตับอักเสบเอ อย่างคร่าวๆง่ายๆนะครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น