วารสาร New England Journal of Medicine ลงภาพพยาธิตืดวัวที่พบในชายที่มีอาการปวดท้อง เมื่อตรวจอุจจาระพบไข่พยาธิชนิดนี้ จึงให้ยาฆ่าพยาธิ หลังจากนั้นผู้ป่วยถ่ายอุจจาระมีพยาธิตืดวัวความยาว 6.2 เมตร ย้ำ6.2 เมตรครับ จากความยาวลำไส้เล็กของเรา 7 เมตร ผู้หญิงจะมีความยาวลำไส้มากกว่าผู้ชายนะครับ
พยาธิตืดวัวนี้ตัวมันจะยาวๆยึกยือ เป็นปล้องๆต่อกันไปเรื่อยๆส่วนหัว (scolex) จะมีตะขอยึดลำไส้เอาไว้และมีอวัยวะยึดดูดลำไส้ให้แน่นๆ เป็นแหล่งทำมาหากินต่อไป แล้วก็ค่อยๆโตต่อปล้องไปเรื่อยๆ ปล้องแต่ละปล้องมีครบครับ มดลูก รังไข่ อัณฑะ ผสมพันธุ์เสร็จในตัวเองนี่คือลักษณะที่เรียกว่า กระเทย บางทีเราก็เจอไข่หรือเจอปล้องที่หลุดมาในอุจจาระครับ #โดยทั่วไปก็ไม่มีอาการใดๆครับยกเว้นตัวตืดจะโตมากยาวมากจนปวดท้องหรือไปอุดตันได้ ส่วนที่ว่ามันจะไปแย่งอาหารเราจนผอมนั้นเป็นไปไม่ได้นะครับ ปรสิตที่จะแย่งอาหารเราจนผอมได้มันต้องกินมากกว่าเราหรือตัวโตกว่าเราครับ
ตัวตืดเมื่อหลุดจากอุจจาระของคนเราไปสู่สิ่งแวดล้อมก็จะไปเรื่อยๆจนถึงดินและต้นหญ้า สัตว์กินพืชเช่นวัวควายเมื่อมากินหญ้าก็กินไข่พยาธิเข้าไปด้วย พยาธิก็จะไปเกิดในลำไส้วัวจากไส้วัวนั้น มันก็จะชอนไชไปจำศีลอยู่ในกล้ามเนื้อวัวที่เป็นซีสต์ อยู่ได้นานครับและไม่ฟักตัวออกมาเพราะมันใช้วัวเป็นแค่ทางผ่าน (intermediate host) จนเมื่อเราเดินไปตลาดไปซื้อเนื้อที่มีเม็ดสาคูนั้นมาทำอาหาร #โดยไม่สุก# เม็ดสาคูนั้นก็จะแตกออกบังเกิดเป็นพยาธิและเจริญเติบโตต่อไป แสดงว่าจริงๆแล้วถิ่นที่อยู่ถาวรของมันนั้นคือ ตัวเราเองนะครับ น่าจะเปลี่ยนชื่อเป็น พยาธิตืดคนมี่มีวัวเป็นแม่กาเหว่า ครับ
การป้องกันรักษาพยาธินี้ไม่ยากครับ เอาการรักษาก่อนนะ ใช้ยา PRAZIQUANTEL ขนาด 10 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัวหนึ่งกิโลกรัม กินครั้งเดียวครับและที่สำคัญคือต้องกินยาถ่ายด้วยครับเพื่อเพิ่มแรงขับให้บีบเอาพยาธิออกมา หลังจากนั้นตรวจอุจจาระซ้ำอีกสามเดือนให้หลังถ้ายังมีไข่หรือเจอปล้องก็ต้องให้ยาใหม่ครับ สำหรับการป้องกันให้ปรุงเนื้อให้สุกด้วยอุณหภูมิมากกว่า 56 องศาอย่างน้อย 5 นาที พยายามหาที่มาแล้วว่าทำไมต้อง 56 องศาก็ไม่พบครับแต่ว่าทุกๆตำราจะเขียนเหมือนๆกัน หรือเอาไปแช่แข็งติดลบ 10 องศาอย่างน้อย 9 วัน อันนี้ก็ไม่พบที่มานะครับ #เอาเป็นว่าปรุงสุกจะดีกว่าครับ
ที่มา : CDC.gov, Harrison 19th, merck manual, Cecil
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น