แมงป่องไทย รุนแรงหรือไม่
จากสองตอนที่ผ่านมา เราได้รู้จักอาการพิษและการรักษาพิษแมงป่องมาแล้ว จบท้ายด้วยในเมื่อเรามีวิธีการจัดการอาการพิษ แบบนี้เราต้องได้รับยาต้านพิษทุกครั้งที่ถูกแมงป่องต่อยหรือไม่
อ่านสองตอนแรกได้ที่นี่
ก็ต้องเข้าใจว่าแมงป่องบ้านเราที่ส่วนมากเป็นแมงป่องสายพันธุ์ isometrus หรือ heterometrus ที่เกือบทั้งหมดเป็นพิษระดับเกรดหนึ่งหรือสอง คือมีผลเฉพาะที่เป็นหลัก ต่างจากกลุ่มประเทศแอฟริกา ออสเตรเลีย หรืออเมริกาใต้ ที่แมงป่องเขาดุกว่าเรา พิษมากกว่าเรา กลุ่มนั้นจะมีประโยชน์จากยาต้านพิษ งานวิจัยเรื่องยาต้านพิษก็มาจากแมงป่องสายพันธุ์อื่นมากกว่า ดังนั้น การจะมาใช้ในบ้านเรา อาจไม่ได้ผลตามนั้น
แมงป่องพิษรุนแรงเช่น tityus, centruroides, androctonus, hottentotta, leiurus พบน้อยมากในไทย ตามถิ่นที่อยู่นะครับ แต่เมื่อการคมนาคมสะดวกหรืออาจมีผู้นำเข้ามา ก็อาจพบได้เช่นกัน
อีกอย่างคือ งานวิจัยการใช้ยาต้านพิษ เป็นงานวิจัยที่ทำ RCTs ได้ยาก กลุ่มตัวอย่างก็กำหนดได้ยาก ทำให้งานวิจัยออกมาจะมีความโน้มเอียง ความแปรปรวนสูง ระดับคำแนะนำส่วนใหญ่เป็น"น่าจะ หรือ อาจจะ" เกิดประโยชน์ ต้องพิจารณาประโยชน์กับโทษให้ดี ในเมื่อแมงป่องบ้านเราไม่ใช่พันธุ์ดุ การใช้ยาต้านพิษที่เป็นแอนติบอดี อาจเกิดอันตรายมากกว่าประโยชน์
ที่สำคัญผมไม่เคยเห็นยาต้านพิษแมงป่องในบ้านเรา (หรือผมไม่รู้ก็ได้นะ) หรือแนวทางการให้ยาต้านพิษ ส่วนใหญ่จะประคับประคองอาการ ถึงแย่มากขนาดแพ้รุนแรง ก็ใส่ท่อช่วยหายใจ ให้ยาหดหลอดเลือด ให้ยากระตุ้นหัวใจ ควบคุมสารน้ำในตัว ดูแลการติดเชื้อ ซึ่งเป็นการรักษาผู้ป่วยวิกฤตตามมาตรฐานทั่วไปครับ
อันตรายถึงชีวิตหรือรุนแรงมากจากพิษแมงป่อง ทั้งหมดเป็นรายงานผู้ป่วย ไม่ได้พบบ่อยและไม่ได้หมายความว่าจะเกิดปฏิริยาแบบนั้นกับทุกคน ขอยกกรณีศึกษาเร้าใจสักหน่อย คือมีรายงานพบ priaprism อวัยวะเพศชายแข็งตัวไม่ยอมอ่อน ในผู้ป่วยถูกแมงป่องต่อย ที่พบอายุน้อยสุดคือ เด็กสองปี และส่วนมากจะถูกต่อยแถวขาหนีบ กับแมงป่อง tityus serrulatus, phoneutria nigriventor
Priaprism นี้ก็ไม่ได้พบบ่อยในกรณีถูกแมงป่องสองสายพันธุ์นี้ต่อย เรียกว่าพบน้อยมากจะดีกว่า จะมาระวังอันตราย มานั่งดูอวัยวะเพศชายกันทุกสามสิบนาทีหลังถูกแมงป่องต่อย ก็ดูไม่สมเหตุผลสักเท่าไร
ในบ้านเราจึงใช้การรักษาด้วยการระวังปฏิกิริยาภูมิแพ้ ให้ยาแก้ปวด ยาชาเฉพาะที่ เป็นการรักษามาตรฐานครับ
52Anchalin May Khurat และ คนอื่นๆ อีก 51 คน
1 ความคิดเห็น
แชร์ 2 ครั้ง
ถูกใจ
แสดงความคิดเห็น
แชร์
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น