ยาต้านการอักเสบ
NSAIDs
สวัสดีครับ
วันนี้ผมอยากเล่าประสบการณ์ที่ได้ตรวจผู้ป่วย เมื่อประมาณวันวิสาขบูชาที่ผ่านมา
ผู้ป่วยรายนี้เป็นหญิงสูงวัย รูปร่างผอม ตัวเล็ก อยู่กับน้องสาวหนึ่งคน
ทั้งสองเป็นพุทธศาสนิกชนที่ดีมากครับ ทำบุญทุกวันพระ
ยิ่งวันพระใหญ่ล่ะก็..ช่วยงานเต็มที่เลย แต่ทว่า ร่างการ บางครั้งมันสู้ใจไม่ได้
คุณน้าปวดเข่าครับ หลังจากช่วยงาน ญาติโยมที่ไปร่วมงานเลยเอายาแก้ปวดให้คุณน้า .. อิ่มบุญกันทั้งคู่เลย
ทั้งผู้ให้ และ ผู้รับ .. ยัง ยังครับ ไม่งั้นมันจะจบเรียบง่ายไม่สมกับเพจของเราคุณน้า
อาเจียนเป็นเลือดครับ เช้ารับการรักษาพบว่ากระเพาะอาหารอักเสบ
ไม่มีสาเหตุอื่นๆครับ จำเลยจึงจำนนต่อหลักฐาน คือ ไอ้เจ้ายาแก้ปวด NSAIDs ครับ
หลายๆท่าน คงเคยรู้ข้อมูลว่าใช้ยาแก้ปวดแล้วอาจกัดกระเพาะ
ซึ่งทางการแพทย์ คือ เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์จากตัวยาแบบหนึ่ง ประมาณว่า ดาบสองคม
ครับ อยากได้เขื่อนก็ต้องเสียพื้นที่ป่า อะไรทำนองนี้
แต่ก็ไม่ใช่ว่าจะเกิดกับทุกคนนะครับ กระทู้ต่อไป จะบอกถึงความเสี่ยงต่างๆ
ที่อาจเกิดผลเสียต่อกระเพาะได้
ปัญหาอันนี้
ผมได้ค้นหาและศึกษาวารสารและตำราหลายเล่ม
มีตารางอันหนึ่งซึ่งสรุปความเสี่ยงตามลำดับมากน้อยเอาไว้ หลายๆวารสารก็ใช้อันนี้
อ้างอิงต่อๆกัน ผมหยิบจากหนึ่งอันนะครับ ส่วนมากก็เป็นข้อมูลอันนี้.." Pe´rez
Gutthann S, Epidemiology 1997;8:18-24 " คนที่มีความเสี่ยงเหล่านี้อาจจะเกิดผลเสียในเรื่องกระเพาะมากกว่าคนทั่วไปครับ
1. เคยมีแผลและผลข้างเคียงจากแผลมาก่อน เช่น
เคยมีแผลเลือดออก ( แผลกระเพาะนะครับ ไม่ใช่แผลใจ) แผลกระเพาะทะลุ
อันนี้ถ้าเคยเป็นจะเสี่ยงกว่าทั่วไป 13.5 เท่าครับ
2.ใช้ยา NSAIDs มากกว่า
2 ชนิด ยา NSAIDs คือยาลดปวดและอักเสบกลุ่มหนึ่งครับ
เราอาจได้มาจากหมอหลายๆท่าน ซ้ำซ้อนกัน หรือซื้อจากร้านยา ดังนั้นควรแจ้งแพทย์
หรือ เภสัชกร ว่าท่านใช้ยาใดอยู่ เพื่อป้องกันการให้ยาซ้ำซ้อนครับ และข้อสองนี่
รวมถึงยาแอสไพริน ที่ปัจจุบันนี้ใช้เป็นยาหลักในการรักษาโรคเส้นเลือดหัวใจตับ และ
อัมพาต ท่านอาจใช้ NSAIDs แค่ตัวเดียว
แต่ถ้าท่านใช้ยาต้านเกล็ดเลือด หรือ แอสไพริน ก็จะนับเป็นสองตัวครับ
เสี่ยงกว่าคนทั่วไป 9 เท่าครับ
3. ใช้ยา NSAIDs ในขนาดสูง
ก็ส่วนมากพบในผู้ป่วยโรคกระดูกและข้อครับ เพื่อลดอาการปวดรุนแรง
อันนี้ส่วนมากหมอเป็นผู้สั่งจ่าย มักจะได้ยาป้องกันอยู่แล้ว ไอ้ที่น่ากลัวกว่า คือ
กินยาผิดขนาด เผอเรอ เด็กรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ข้อนี้เสี่ยงกว่าคนทั่วไป 6.4 เท่าครับ
4. อายุ 70-80 ปี
อายุมากกว่านี้ก็เสี่ยงนะครับ เห็นว่าส่วนมากอายุเท่านี้ก็มักจะมีโรครุมเร้า
ยาหลายตัว แล้วก็ปวดเข่าปวดหลังกันเกือบทุกคน ร่างกายก็เสื่อม
โอกาสเสี่ยงท่านจะมากกว่าคนทั่วไป (คือคนที่ไม่แก่ นั่นแหละ) 5.6 เท่า
อีกสี่ข้อนั้น ผมจะเขียนเอาไว้แต่จะไม่อธิบาย
เพราะซับซ้อนกว่าที่เราๆท่านๆจะพบครับ
5.ใช้ร่วมกับยาต้านการแข็งตัวของเลือด ภาษาทั่วไป
ยากันเลือดแข็ง ที่ต้องมาเจาะเลือดวัดระดับกันบ่อยๆ นั่นแหละครับ
6. เคยมีแผลที่ไม่รุนแรงมากมาก่อน
7. มีการติดเชื้อ H.pylori (เชื้อที่ทำให้เกิดแผลในกระเพาะครับ)
วันหลังผมจะมาเล่าเรื่อง เอช ไพลอรี อีกครั้งครับ ..มัน-สนุก-มาก
8. ใช้ร่วมกับยาสเตียรอยด์
ถ้าท่านมีปัจจัยเสี่ยงเหล่านี้ทุกครั้งที่ได้รับยา
NSAIDs ท่านจะมีโอกาสเกิดผลข้างเคียงของยา ต่อ
กระเพาะอาหารได้ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่ายามันไม่ดี หรือ ไม่ต้องใช้นะครับ
เพียงแต่ต้องใช้ด้วยความระมัดระวัง และ มีการป้องกันที่เหมาะสม
ถามแพทย์ที่รักษาท่านได้ หรือ หลังไมค์เป็นรายๆไปได้ครับ ( หลังไมค์นี่ขอเป็นทาง Email
ครับ เอาไว้พร้อมกว่านี้จะเปิดช่องทางเพิ่ม)
ยังไงก็ใช้ยาอย่างมีความสุขนะครับ
สวัสดีครับ...
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น