04 เมษายน 2561

การใช้บุหรี่ไฟฟ้าเพื่อเลิกยาสูบ HAND2

ติดตามกันเรื่องของการเลิกบุหรี่อีกสักนิด ข่าวคราวเรื่องการใช้บุหรี่ไฟฟ้าเพื่อการเลิกสูบบุหรี่ (คงหมายถึงบุหรี่มวน) มีมาอย่างต่อเนื่อง (ย้ำเพื่อเลิกสูบบุหรี่มวนนะ ไม่ใช่เพื่อลดความเสี่ยงจากบุหรี่มวน อันนั้นมันชัดเจนไปแล้ว ว่าเสี่ยงน้อยกว่าบุหรี่มวนมากมาย) ผลการศึกษาล่าสุดของ National Academy of Health แถลงการณ์ว่า มีหลักฐานระบบไม่เพียงพอ ที่จะสรุปว่าบุหรี่ไฟฟ้าใช้เพื่อเลิกบุหรี่มวนได้ และแนะนำให้ทำการศึกษาเพิ่มเติม
  มีผู้ใช้บุหรี่ไฟฟ้าหลายท่านที่สามารถหยุดบุหรี่มวนได้ มีผู้ใช้อีกหลายท่านที่สามารถหยุดบุหรี่ไฟฟ้าได้ด้วย และก็มีอีกหลายท่านที่หยุดไม่ได้ แต่นั่นคือประสบการณ์รายบุคคล

  วารสาร Annals of Medicine ได้ตีพิมพ์ผลการศึกษาเกี่ยวกับการใช้บุหรี่ไฟฟ้าและการเลิกบุหรี่ น่าสนใจทีเดียว  เพราะเลือกกลุ่มทำกับคนที่เพิ่งออกจากโรงพยาบาล มีโอกาสเข้ารับคำแนะนำเรื่องการเลิกบุหรี่ แล้วลองติดตามดูว่ากลุ่มคนกลุ่มนี้ ที่บางคนก็ใช้บุหรี่ไฟฟ้า บางคนก็ไม่ได้ใช้ จะมีโอกาสเลิกบุหรี่ได้ต่างกันหรือไม่ และไม่ได้แค่สอบถามอย่างเดียว วัดผลเชิงวิทยาศาสตร์ด้วยคือการวัด cotinine level ในน้ำลาย (สารอนุพันธุ์ของนิโคตินที่จะตรวจได้ง่ายกว่า) และปริมาณคาร์บอนมอนอกไซด์ในลมหายใจ ที่จะพบในบุหรี่เผาไหม้
  ต้องบอกว่ารายละเอียดการศึกษานี้ค่อนข้างซับซ้อนเพื่อตัดตัวแปรปรวน และวัดความถูกต้องที่ไม่ใช่แค่ถามเพียงอย่างเดียว และแม้เป็นการศึกษาที่เป็นการเฝ้าติดตาม (observational study) แต่ก็มีการทำ propensity score matching คัดเลือกพื้นฐานกลุ่มทดลองสองกลุ่มให้เหมือนกันมากที่สุด มาทำการเปรียบเทียบ เพื่อตัดข้อดีข้อเสียของแต่ละกลุ่มกันการได้เปรียบเสียเปรียบ เปรียบเสมือน การทดลองทางการแพทย์ Clinical Trials

  เป็นการศึกษาในกลุ่มผู้ป่วยที่กำลังจะกลับบ้าน ไม่ว่าป่วยด้วยโรคที่เกี่ยวกับบุหรี่หรือไม่ก็ตาม สอบถามถึงการใช้บุหรี่มวนและบุหรี่ไฟฟ้าก่อนหน้าที่จะนอนโรงพยาบาล และให้ข้อเสนอให้คนไข้เลือกหนึ่งในสองข้อดังนี้ (เพราะเป็นการเสนอให้คนไข้เลือกเอง และติดตามคนไข้ จึงเป็นการศึกษาแบบติดตาม observational study)

  1. พร้อมจะเลิก พร้อมติดตามแบบคลินิกเลิกบุหรี่ และให้ยาอดบุหรี่ ผลิตภัณฑ์ชดเชยนิโคตินให้ฟรีในเดือนแรกและมีเติมให้ต่อไปด้วย  โทรติดตามอีกห้าครั้ง เรียกว่าจูงใจกันสุดๆ
2.  แนะนำตามปกติ แนะนำสายด่วนเลิกบุหรี่

และติดตามว่าแต่ละกลุ่มมีการเลิกบุหรี่ได้เท่าไร แต่ละกลุ่มมีการใช้บุหรี่ไฟฟ้าหรือไม่ ถ้าหากใช้ การใช้บุหรี่ไฟฟ้านั้นส่งผลต่อความสำเร็จในการเลิกบุหรี่หรือไม่  ได้กลุ่มคนไข้กลุ่มละ 680 คน ติดตามดูการใช้ยาสูบและบุหรี่ไฟฟ้า รวมถึงอัตราการเลิกสูบที่หนึ่งเดือน สามเดือน และหกเดือน
    เพราะว่าการศึกษานี้เป็นการศึกษาย่อยใน HAND2 study ที่ดูผลของทั้งบุหรี่มวนและไฟฟ้า เราจึงคัดมาแต่ส่วนที่การศึกษานี้สนใจคือ บุหรี่ไฟฟ้า นำผลสรุปมาให้ดู

1. อัตราการเลิกบุหรี่ อันนี้คงชัดเจนกลุ่มที่ให้การดูแลแบบเข้มและฟรี เลิกบุหรี่ไฟฟ้าได้มากกว่า 26% เทียบกับ 10%

2. ในกลุ่มที่ให้คำแนะนำติดตามผลใกล้ชิด รวมทั้งให้ยาอดบุหรี่ สารทดแทนนิโคติน (บอกก่อน ..ฟรี นะ) มีการใช้บุหรี่ไฟฟ้าน้อยกว่ากลุ่มที่ให้คำแนะนำอย่างเดียว

3. ถ้าหลังออกจากโรงพยาบาลเริ่มใช้บุหรี่ไฟฟ้าเร็วเท่าไร โอกาสเลิกบุหรี่มวนที่หกเดือนยิ่งน้อยลง

4. เมื่อทำการปรับตัวแปรในกลุ่มทดลองและควบคุม พบว่า การใช้บุหรี่ไฟฟ้าหลังจากออกจากโรงพยาบาลไม่ช่วยเพิ่มอัตราการเลิกบุหรี่ (รวมบุหรี่มวนด้วย) แม้ว่าเหตุผลของผู้ที่ใช้บุหรี่ไฟฟ้าทั้งกลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลองจะเหมือนกัน คือ ใช้เพื่อเลิกบุหรี่มวนก็ตามที

  ผลการศึกษาย่อยนี้สรุปง่ายๆว่า การใช้บุหรี่ไฟฟ้าเพื่อเลิกบุหรี่มวนนั้น ยังไม่ปรากฏหลักฐานที่ชัดเจนว่าจะช่วยลดบุหรี่มวนลงได้ ทั้งกลุ่มที่ให้คำแนะนำมาตรฐานและกลุ่มที่เราจูงใจเต็มที่ เลิกได้ก็มี เลิกไม่ได้ก็มี แต่ในการเก็บข้อมูลทางสถิติแล้วนั้น กลุ่มที่ใช้บุหรี่ไฟฟ้าแล้วเลิกบุหรี่มวนไม่ได้นั้น  มีมากกว่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
  แต่ก็เป็นการศึกษาระยะสั้น ไม่ได้ระบุชนิดและวิธีใช้บุหรี่ไฟฟ้าแต่ละแบบ และวิธีติดตามผลอาจมีปนเปื้อนข้ามกลุ่มกันได้ทั้งบุหรี่ไฟฟ้าอย่างเดียวและสูบทั้งสองแบบ และที่สำคัญเป็นการศึกษาแบบเฝ้าสังเกต กลุ่มตัวอย่างเฉพาะ ขนาดไม่ใหญ่มาก ยังคงต้องมีการศึกษามากกว่านี้ครับ

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

บทความที่ได้รับความนิยม