มือลิง คือ อะไร
มือลิง ที่เรารู้จักกันดีคือก้านยึดการทำงานของดรัมเบรครถมอเตอร์ไซค์ มีสารพัดสีให้เลือกแต่งรถ แต่มือลิงในทางการแพทย์คือ ape hand deformity
ก่อนจะไปถึงความผิดปกติ เรามาพูดถึงความปกติกันก่อน นิ้วหัวแม่มือ ที่ภาษาอังกฤษเรียกว่า thumb เป็นนิ้วที่สำคัญที่สุดของมือ เป็นนิ้วที่ทำให้เราข้ามผ่านวิวัฒนาการแสนปี ก้าวข้ามมาเป็นเผ่าพันธุ์อันยิ่งใหญ่เพราะความสามารถของนิ้วนี้ ที่สามารถหมุนรอบทิศไปแตะนิ้วได้ครบทุกนิ้ว (opposition) ทำให้หยิบจับสิ่งของได้ พัฒนาเครื่องมือและการเคลื่อนที่เชิงละเอียดของนิ้วมือได้
แต่ถ้า Trump ดูจะไม่ค่อยมีประโยชน์เท่าไรนัก
กล้ามเนื้อที่ใช้ควบคุมการหมุนของนิ้วหัวแม่มือคือกล้ามเนื้อ opponens pollicis วางตัวเป็นฐานแผ่กว้างเป็นรูปพัดบริเวณเนินศุกร์ รวบมาเป็นเส้นเอ็นเพื่อควบคุมนิ้วในทิศทางต่าง ๆ กล้ามเนื้อนี้ควบคุมด้วยเส้นประสาทที่ชื่อ มีเดียน วางตัวอยู่ตรงกลางข้อมือ และแผ่แขนงออกไปควบคุมกล้ามเนื้อในฝ่ามือ (มือจะมีประสาทสามเส้นคือ เรเดียล มีเดียน และ อัลน่า)
ถ้าเส้นประสาทมีเดียนเสียไป ไม่ว่าจะการบาดเจ็บ การกดทับ เนื้องอก จะทำให้การเคลื่อนที่ของนิ้วหัวแม่มือลดลงมาก โดยเฉพาะการเคลื่อนที่หลักอันดับแรกคือการกางนิ้วออก (abduction) เมื่อกางออกไม่ได้ หน้าที่ของมือจะเสียไปมาก นอกเหนือจากกล้ามเนื้อใช้ไม่ได้แล้ว มันจะฝ่อลีบลงด้วย คนที่เส้นประสาทมีเดียนพิการ เนินศุกร์จะฝ่อลง ความรักจะหม่นหมอง โอกาสเป็นดาราจะริบหรี่... ไม่ใช่ละ เนินศุกร์จะฝ่อ ภาษาทางการเขาเรียกเนินศุกร์ว่า Thenar eminence จึงจะพบ thenar atrophy ได้
บังเอิญว่า มือที่นิ้วหัวแม่มือไม่กางออก แนบชิดกับมือ และเนินศุกร์ฝ่อ แบน มันดูคล้ายมือของลิงเอป ลิงไม่มีหาง พวกอุรังอุตัง ชิมแปนซี กอริลล่า จึงเรียกว่า ape hand deformity หรือ median claw hand แต่จริง ๆ เหมือนแค่ตอนมือลิงอยู่นิ่ง ๆ เท่านั้น เพราะลิงยังขยับนิ้วหัวแม่มือได้ดีมาก
หวังว่าจะได้รู้จักมือลิงมากขึ้นนะครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น