16 กันยายน 2558

โรคกินผิดปกติ bulimia nervosa

โรคกินผิดปกติ bulimia nervosa

ใครจะคิดว่า มีโรคที่เกิดจากความผิดปกติจากการกิน เคยได้ยิน โรคบูลิเมีย เนอโวซา ไหมครับ ( Bulimia nervosa ) บางท่านอาจเคยได้ยินจากข่าว กอซซิบดารา ข่าวตามหนังสือพิมพ์ ลองอ่านแล้วคิดตามดีๆนะครับ บางที่ท่านอาจเป็นโรคนี้อยู่ก็ได้
โรคบูลิเมียนี้เป็นความผิดปกติทางจิตใจ ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับโภชนาการอยู่บ้างครับ เป็นหนึ่งในโรคจากการกิน (อีกโรคคือ anorexia nervosa ลักษณะร่วมกันของทั้งสองโรคนี้คือ ผู้ป่วยจะกลัวอ้วน กลัวหุ่นไม่สวย กลัวสุขภาพไม่ดีจากอาหารที่ไม่ได้คุณภาพ จนทำให้พฤติกรรมการกินผิดไป โรค anorexia นั้น คนไข้จะไม่ยอมกินอะไรเลยจนร่างกายแห้งเหี่ยว ส่วน bulimia นี้จะยากกว่าคือว่า ผู้ป่วยที่เป็น bulimia เขาจะกินเยอะๆมากๆ ประมาณสัปดาห์ละ 5-6 ครั้ง แล้วหลังจากกินเยอะๆแล้วเขาจะกังวลครับ ก็พยายามที่จะเอาสารอาหารนั้นออกไป ไม่ว่าจะเป็นการล้วงคอให้อาเจียน การใช้ยาถ่าย การใช้ยาขับปัสสาวะ หรือหลังจากกินหนักๆ เขาก็จะไปออกกำลังกายหนักๆมากๆ เพื่อไม่ให้อาหารที่กินหนักๆไปนั้น ไปทำให้เขาอ้วน

ผู้ป่วยกลุ่มนี้มักจะมีรูปร่างปกติดีครับ เขาจะห่วงรูปร่างมากจนบางครั้งดู “เยอะ” เช่นชั่งน้ำหนักบ่อยๆ ทุกครั้งก่อนกิน ส่องกระจกดูหุ่นตัวเองบ่อยๆ กลัวน้ำหนักขึ้น แต่พอเวลากินแล้วควบคุมไม่ได้นั้น ก็จะนั่งกินอาหารเป็นชั่วโมงๆ กินของที่คนอื่นไม่กิน เช่นไปกินบุฟเฟ่ต์แล้ว กินหนักสามชั่วโมงแล้วยังรอกินผักสลัดรองจานจนหมด กินหนักแต่ละที กินจนจุก จนปวดท้อง แล้วก็ไปเข้าห้องน้ำ ล้วงคอให้อาเจียน หรือรีบไปซื้อยาถ่ายขนานแรงๆ มาทันที และจะซื้อผลิตภัณฑ์ลดอาหารทุกอย่างมาใช้ ออกกำลังกายเป็นบ้าเป็นหลังจนร่างกายบาดเจ็บ
ท่านก็คงคิดว่า…อ้าวแล้วมันอันตรายตรงไหนล่ะ เค้ากิน เค้าเอาออก เค้าก็กิน สลับไปสลับมาก็ไม่น่าห่วงสิ... ก็ไม่ใช่อย่างนั้นครับอันตรายก็มีมากครับ เช่น

-ใช้ยาขับปัสสาวะและอาเจียนมากจนไตวาย
-ประจำเดือนผิดปกติ
-ลำไส้ทำงานผิดปกติจากการใช้ยาระบายผิดวัตถุประสงค์
-มีการใช้ยาผิดกฎหมายจนเกิดพิษ
-ขาดสารอาหาร

กลุ่มคนที่เสี่ยงจะเป็นมากคือ สาวๆวัยทีน คนที่ดูสื่อๆต่างๆแล้วหลงเชื่อ เช่น หุ่นสลิมแล้วจะได้เป็นนางฟ้า นักกีฬา นักแสดงที่ถูกกดดันจากโค้ช เป็นต้น
โดยทั่วไปแล้วผู้ป่วยไม่รู้ตัวหรอกครับ มักเป็นคนใกล้ชิด คนที่รักและหวังดีบอกให้รู้ตัว หรือว่าเอาไปถามหมอให้ แถมวินิจฉัยก็ยาก เพราะผู้ป่วยมักจะปฏิเสธ ไม่ยอมรับข้อเท็จจริงอันนี้ สุดท้ายรักษาก็ไม่ค่อยได้ เพราะส่วนมากต้องพบจิตแพทย์ ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกไม่ดี คงต้องค่อยๆคุยให้มาพบแพทย์ครับ (พบอายุรแพทย์ก็ได้ครับ)
การรักษาหลักนั้น ใช้ Cognitive Behavioral Therapy ใช้การปรับความเชื่อ โดยต้องร่วมมือกันหลายทีม ทั้งจิตแพทย์ อายุรแพทย์ ในการควบคุมภาวะทางใจ และผลข้างเคียงแทรกซ้อนจากกการขาดน้ำ เกลือแร่ ขาดอาหาร พิษจากยา ใช้ความร่วมมือจากครอบครัว เพื่อนฝูง ช่วยกันเตือน ช่วยกันดูแล ใช้นักกำหนดอาหารเพื่อให้สารอาหารและพลังงานที่ถูกต้อง ส่วนการใช้ยาก็มีที่ได้รับการรับรองจาก องค์การอาหารและยาของอเมริกา คือ ยาต้านโรคซึมเศร้า Fluoxitine

โรคนี้ใกล้ตัวมากนะครับ ยิ่งในยุคสื่อครองเมือง ทั้งสื่อผิดและสื่อถูก ลองสังเกตตัวท่านและคนรอบข้างท่าน ว่ามีใครเข้าข่าย BULIMIA NERVOSA หรือไม่ครับ
ที่มา : harrison’s principle of internal medicine 19th
Harrington BC in American family physicians 2015 ;91 :46
Bulimia nervosa : MayoClinic from www.mayoclinic.org

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

บทความที่ได้รับความนิยม