หมออีกสองคนบนสมรภูมิรบอันลือลั่น

6 มิถุนายน 1944 วันประวัติศาสตร์โลก วันดีเดย์ ทุกคนคงรู้จักดี นอกเหนือจากทหารฝ่ายสัมพันธมิตรที่ยกพลที่ หาดโอมาฮา แคว้นนอร์มังดีของฝรั่งเศส ยังมีเรื่องราวของหมออีกสองคนบนสมรภูมิรบอันลือลั่น..แห่งนั้น

กองทัพสัมพันธมิตรมีความคิดที่จะทำบุคลากรทางการแพทย์เข้าไปที่แนวหน้า รักษาตั้งแต่แนวหน้าเลย เชื่อว่าน่าจะช่วยชีวิตทหารได้มากกว่าลำเลียงส่งรพ.ภายหลัง จึงก่อเกิด Auxcillary Surgical Groups ทีมศัลยแพทย์แนวรบ ในการบุกยึดทวงคืนยุโรปในวันนั้น คุณหมอสองท่านได้ปฏิบัติหน้าที่อย่างห้าวหาญและรอดกลับมาเล่าประสบการณ์การเป็นแพทย์ในสนามรบให้คนรุ่นหลังได้ฟัง

Treadwell L. Ireland อายุรแพทย์หนุ่ม อาสาสมัครเข้ามาร่วมรบและอยู่ในหน่วยนี้ หน่วยของคุณหมอมีหมอสี่คนผู้ช่วยแพทย์สี่คน คุณหมออยู่ในกองกำลังบุกยึดหาด อยู่บนเรือสะเทินน้ำสะเทินบกชุดหลัง คุณหมอได้สัมผัสถึงบรรยากาศอันน่าหดหู่และโศกสลดของสงคราม ทหารหนุ่มอเมริกันกว่าครึ่งเมาเรือ อาเจียนจนหมดแรงจะไปต่อ และกว่าครึ่งนี้ไม่มีโอกาสแม้แต่จะได้เหยียบชายหาด พายุกระสุนและปืนใหญ่ของนาซีเยอรมัน สาดเข้าหากองทัพสัมพันธมิตรอย่างไม่ยั้ง ทหารเกือบทั้งหมดหยิบไวน์และวิสกี้ดื่มย้อมใจ พุ่งเข้ารบอย่างไม่คิดชีวิต
คุณหมอเป็นทีมแพทย์ที่เหลือเล็กน้อย ที่สามารถขึ้นบนหาดได้ท่ามกลางเสียงปืนใหญ่และห่ากระสุน โดยที่คุณหมอมีเพียงแว่นตา กล้องส่องทางไกล และกล่องพยาบาล !! ทีมของคุณหมอยึดป้อมปืนกลป้อมหนึ่งของนาซี และใช้เป็นโรงพยาบาลสนาม จนกระทั่งรถถังของนาซีจับได้ คุณหมอและทีมต้องรีบวิ่งและหาป้อมปืนแห่งใหม่ทำเป็นโรงพยาบาลต่อไป

ได้ผล..การปฐมพยาบาลและรักษา ณ จุดเกิดเหตุ ช่วยชีวิตทหารได้มากมาย

ภายหลังบุกยึดหาดและปลดปล่อยปารีสได้ คุณหมอได้ทำหน้าที่แพทย์สนามที่ปารีสต่อไปอีกสักพัก จนดอกไม้แห่งสงครามก็ได้เบ่งบานในสมรภูมิ ระหว่างคุณหมอและสาวสวยฝรั่งเศส จนกระทั่งสงครามภาคพื้นยุโรปยุติหลังการตายของฮิตเลอร์และมุสโสลินี
ผ่านไปห้าสิบปี คุณหมอได้กลับมาเยือนหาดโอมาฮาแห่งแคว้นนอร์มังดีอีกครั้ง ในฐานะวีรบุรุษสงคราม ไปที่ป้อมปืนที่ครั้งหนึ่งคุณหมอได้ใช้เป็นโรงพยาบาลสนาม คุณหมอได้วางช่อดอกไม้เพื่อเป็นที่ระลึกถึงสหายร่วมรบทั้งฝ่ายตนและศัตรู

Charles 0.Van Gorder ร้อยเอกศัลยแพทย์หนุ่มอาสาสมัครเข้ามาเป็นหมอในกองทัพ อยู่ในหน่วยงาน Auxcillary Surgical Groups เช่นกัน แต่ว่าคุณหมอกอร์เดอร์เข้ามาถึงฝรั่งเศสหนึ่งวันก่อนวันดีเดย์ โดยเครื่องบินและใช้เครื่องร่อน ร่อนลงแนวหลังข้าศึก 12 ไมล์จากหาดโอมาฮา เครื่องบินข้ามช่องแคบอังกฤษที่กั้นอังกฤษและฝรั่งเศส เมื่อมาถึงดินแดนในครอบครองของนาซี แน่นอนปืนต่อสู้อากาศยานและการโจมตีของนาซีได้ต้อนรับการมาเยือนของคุณหมออย่างหนักหน่วง
เครื่องบินคุณหมอตก..เครื่องร่อนก็ได้รับความเสียหายอย่างหนักหน่วง ร่อนลงที่ฟาร์มปศุสัตว์ ใช้วิธีการเคลื่อนตัวในที่มืด ร่นถอยศัตรู เพราะนี่คือดินแดนในการยึดครองของนาซีเยอรมัน และนาซีเยอรมันก็ทราบด้วยว่าทางสัมพันธมิตรจะยกพล การป้องกันจึงเข้มงวดมาก

คืนนั้นทีมคุณหมอบุกยึด Chateau Comlombiers อาคารแห่งหนึ่งที่ไว้ใช้เก็บนม ไม่ไกลจากศูนย์บัญชาการและหาดนอร์มังดี คุณหมอกอร์เดอร์เป็นแนวบุกยึดด้วย จึงพกปืนและชุดสงครามเต็มรูปแบบกว่าคุณหมอไอร์แลนด์ สร้างชาโตว์นั้นเป็นโรงพยาบาลสนามชั่วคราว เพื่อรองรับกองทัพที่จะเคลื่อนที่เข้ามา

การผ่าตัดรายแรกก็เป็นทหารในหน่วยที่บาดเจ็บจากการร่อนลง ทหารนายนั้นปฏิเสธมอร์ฟีนเพราะกลัวว่าเขาจะหลับและทหารนาซีเข้ามาแล้วมองไม่เห็น
คุณหมอต้องใส่หมวกเหล็กและพกปืนขณะผ่าตัดเพราะ ผ่าตัดกลางสมรภูมิดงปืนจริงๆ

ที่แย่กว่านั้นคุณหมอกอร์เดอร์ถูกทหารนาซีจับไปเป็นนักโทษเกือบห้าเดือนที่แสนทรมาน อาหารและน้ำจำกัดมาก แต่โชคดีที่ทหารรัสเซียเข้ามาปลดปล่อยได้ก่อนที่คุณหมอจะเสียชีวิตจากภาวะเชลยสงคราม
เช่นกัน คุณหมอได้กลับมาอีกครั้ง ไปเยี่ยมคนที่คุณหมอเคยช่วยไว้เมื่อครั้งสงคราม เขาได้กลับมาอีกครั้ง เช่นเดียวกับเธอ ในการรำลึกอดีตครั้งสัมพันธมิตรได้ปลดปล่อยฝรั่งเศสจากนาซี

บทความนี้ตีพิมพ์ใน JAMA เมื่อ 27 ปีก่อน 8 มิย. 1994 ในโอกาสครบรอบ 50 ปีสงครามโลกครั้งที่สอง