Statin กับ ปฏิกิริยาระหว่างยา
ข้อควรระวังที่สุดของการใช้ยา statin คือสิ่งนี้ครับ ผมยกมาจาก AHA statement 2016 แต่ผมจะลำดับยาที่ใช้บ่อยในประเทศเราก่อน ส่วนยาที่ใช้น้อยกว่าจะเขียนไว้ลำดับหลัง ๆ นะครับ
1. พบบ่อยที่สุดคือ การใช้ยาสเตติน ร่วมกับยา fibrate เช่น gemfibrozil หรือ fenofibrate อันนี้ต้องระวังผลให้ดีครับ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับ simvastatin, lovastatin, pravastatin ที่บ้านเราใช้มากก็ simvastatin
2. หากมีไขมันสูงทั้งโคเลสเตอรอลและไตรกลีเซอไรด์ ให้ใช้ statin ตัวเดียวไปก่อนได้ครับ และหาวิธีลดไตรกลีเซอไรด์เพิ่มเติมด้วยวิธีอื่น ยกเว้นไม่ไหวจริง ต้องใช้ยา อาจใช้ fibrate อย่างระวังหรือใช้ยาลดไตรกลีเซอไรด์ตัวอื่นได้ครับ
3. ยาลดความดัน amlodipine ต้องระวังปฏิกิริยากับ statin โดยเฉพาะ simvastain และ lovastatin (โดยเฉพาะการใช้ยาขนาดสูง)
4. ยารักษาเกาต์ colchicine เป็นอีกหนึ่งตัวที่เกิดปฏิกิริยาได้บ่อย โดยเฉพาะกับ atorvastatin, simvastatin, lovastatin
5. ยาควบคุมการเต้นหัวใจ lanoxin อาจเกิดปฏิกิริยากับ atorvastatin ทำให้เกิดพิษจาก lanoxin ได้มากขึ้น ปัจจุบันยา lanoxin ใช้ลดลงมากแล้วครับ และมักจะใช้ขนาดต่ำด้วย
6. ยาควบคุมการเต้นหัวใจ amiodarone ก็ต้องตรวจสอบปฏิกิริยากับ statin โดยเฉพาะกับ simvastatin ที่ขนาดมากกว่า 20 มิลลิกรัม และ lovastatin ที่ขนาดมากกว่า 40 มิลลิกรัม
7. ยาควบคุมการเต้นหัวใจ diltiazem และ verapramil ไม่แนะนำใช้ร่วมกับ simvastatin ที่ขนาดเกิน 10 มิลลิกรัมหรือ lovastatin ขนาดเกิน 20 มิลลิกรัม ต่อให้ใช้ยาขนาดต่ำก็ต้องระวังปฏิกิริยาระหว่างยาอยู่เสมอ
8. ยาต้านเกล็ดเลือด ticagrelor ไม่ควรใช้ร่วมกับ simvastain หรือ lovastatin ในขนาดสูงกว่า 40 มิลลิกรัม
9. ยากดภูมิคุ้มกันโดยเฉพาะผู้ป่วยเปลี่ยนอวัยวะ ปลูกถ่ายไขกระดูก โรคไตบางชนิด คือ sirolimus, tacrolimus, cyclosporin, everolimus ต้องตรวจสอบปฏิกิริยาระหว่างยาและขนาดยา statin เสมอ ตัวที่พอใช้ได้คือ atorvastatin ในขนาดต่ำไม่เกิน 10 มิลลิกรัม
10. ยาโรคหัวใจล้มเหลว sacubutril/valsartan ให้ใช้กับยา statin ขนาดต่ำครับ
11. ยาโรคหัวใจ ranolazine ระวังการใช้คู่กับ simvastatin ในขนาดที่สูงกว่า 20 มิลลิกรัม
ผมไม่แน่ใจว่า lovastatin กับ pravastatin จะยังมีใครใช้อยู่ไหมนะครับ
**ส่วนยาที่ใช้มากสุดของบ้านเราคือ simvastain นั้นมีปฏิกิริยาระหว่างยามากมายเลยครับ**
ต้องตรวจสอบและปรับขนาดเสมอ คุณเภสัชกรที่แสนดีจะช่วยท่านได้ และหากต้องใช้ยา simvastatin ในขนาดสูง อาจเปลี่ยนไปใช้ยาอื่นที่ความแรงมากกว่าในขนาดต่ำแทนได้ครับ ในบัญชียาหลักคือ atorvastatin ขนาด 40 มิลลิกรัม
อย่าลืมปรับยาตามการทำงานของไต ตรวจสอบปฏิกิริยาระหว่างยา หมั่นตรวจสอบอาการข้างเคียง
แค่นี้ก็สามารถใช้ยา statin ได้อย่างสบายกายตายตาหลับครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น