ขออภัยทุกท่านครับ ผมตั้งใจว่าจะหยุดเขียนให้น้อยที่สุด เมื่อวานผมขับรถทั้งวัน เหนื่อยมากจึงขอเกเรหนึ่งวัน แต่ก็เพราะขับรถจนเมื่อยก็เลยคิดถึงภาวะนี้ขึ้นมาได้ "economy class syndrome"
ภาวะ economy class syndrome เริ่มมีการใช้ในช่วงปี 1990 จากกการที่พบคนที่เดินทางโดยเครื่องบินชั้นประหยัด มีที่ขยับขยายน้อย ถูกเบียดทุกทิศทาง แถมต้องนั่งนานๆ พอลุกขึ้นถึงที่หมายก็กลับเสียชีวิตไปซะงั้น พอเราได้ผ่าตัดศพพิสูจน์ก็พบว่ามีลิ่มเลือดไปอุดหลอดเลือดดำใหญ่ที่ไปที่ปอด ทำให้แลกเปลี่ยนแก๊สไม่ได้ หัวใจวายทันที และเสียชีวิต และไอ้เจ้าลิ่มเลือดที่ไปอุดหลอดเลือดดำ ก็เกิดมาจากที่ขา นั่นเอง เวลานั่งนานมากๆ (คิดไปแล้วเวลาผมขับรถก็ไกลและแคบเหมือนกัน สงสัยต้องเปลี่ยนไปขับแทรกเตอร์ เหยียดเต็มๆ) ภาวะนี้เรียกเป็นทางการว่า deep vein thrombosis and pulmonary embolism
ทางการแพทย์ภาวะนี้ฉุกเฉินเร่งด่วนมากๆ ถ้ารักษาไม่ทันที โอกาสเสียชีวิตสูงมากๆ 60-70% เลยนะ และก็วินิจฉัยยากมากถ้าไม่คิดไว้ตลอด เพราะไม่มีอาการที่จำเพาะเจาะจงและ ไม่มีอาการที่มีความไวเพียงพอ ฟังดูน่ากลัวนะครับ แต่โอกาสเกิดก็ไม่ได้มากนัก เราๆท่านๆ นี้ก็มีโอกาสเกิดต่ำมาก ในกลุ่มที่เสี่ยงสูงเช่น เคยเกิดลิ่มเลือดดำตันมาแล้ว, กินยาเม็ดคุมกำเนิด, โรคมะเร็ง, โรคเส้นเลือดผิดปกติ เช่น โรคเอสแอลอี, ภาวะการแข็งตัวของเลือดผิดปกติ คนกลุ่มนี้ก็จะมีโอกาสเกิดโรคสูงมากกว่าทั่วไป
อาการเริ่มต้นขาจะบวมๆปวดๆข้างเดียวก่อน มักเป็นที่ระดับน่องสูงไปจนถึงต้นขาครับ แล้วถ้ามันหลุดไปอุดที่ปอดก็จะเจ็บแน่นหน้าอก หอบ ใจสั่น ถ้าเป็นมากก็จะตัวเขียวเลย (คำว่าตัวเขียวเป็นภาษาไทย แต่จริงๆ cyanosis มีรากศัพท์ จากตัวม่วงต่างหาก) และหมดสติ น๊อกไปเลยครับ เพราะฉะนั้นถ้าท่านอยู่ในกลุ่มเสี่ยงก็ต้องระมัดระวังให้ดี
ไม่ได้แค่นั่งเครื่องบินโดยสารชั้นประหยัดเท่านั้นนะครับ นั่งรถตู้ รถยนต์ มอเตอร์ไซค์ หรืออยู่นิ่งๆนานๆ ก็เกิดได้
ดังนั้นถ้ามีโอกาสควรขยับขา ยกเข่าชิด-อก ลุกยืนเดิน เป็นระยะๆครับ ร่วมกับดื่มน้ำเพิ่มขึ้นเวลาเดินทาง เพื่อไม่ให้เลือดหนืด ท่านอาจจะไม่อยากเข้าห้องน้ำบ่อย แต่ถ้าลิ่มเลือดอุดตันอันนี้เข้า รพ. ทีเดียวนะครับ. งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ระหว่างเดินทาง นอกจากลดอัตราการเกิดลิ่มเลือดดำตันแล้ว ยังช่วยลดอุบัติเหตุด้วยครับ
สุดท้ายขอให้โชคดี เดินทางปลอดภัยทุกคนครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น