ลูกอมเลิกบุหรี่ที่โฆษณากัน เลิกได้จริงไหม และเกิดอะไรขึ้นเมื่อลุงหมอลองสอบถามผลิตภัณฑ์เหล่านี้ ??
เรื่องมีอยู่ว่า ผมได้ผลิตภัณฑ์ทดแทนนิโคตินตัวใหม่มาใช้ที่ร้าน ผมก็เลยอยากรู้ว่าในสื่อสังคมมีการพูดถึงผลิตภัณฑ์นี้หรือไม่ พูดถึงอย่างไร แต่สิ่งที่ผมพบกลับไม่ใช่ nicotine replacement therapy รูปแบบใดที่เคยรู้จักเลย (เอาเป็นว่าผมติดตามมาระดับหนึ่งเลยล่ะ) แต่กลับพบผลิตภัณฑ์ลูกอมสมุนไพรเลิกบุหรี่แทน เยอะมากด้วย เอาล่ะผมขออธิบายให้ฟังก่อนว่าใช้ได้ไหม
ในวิชาเลิกบุหรี่ เราพบว่ายาหลอกที่ไม่มีสมบัติใด ๆ ที่จะช่วยเลิกบุหรี่เลย เช่นหมากฝรั่งธรรมดา ลูกอมทั่วไป แผ่นแปะที่ไม่มีนิโคติน หรือยาหลอกอดบุหรี่ (ทั้งการศึกษาของ varenicline และ bupropion) พบว่ายาหลอก สามารถเลิกบุหรี่ได้ประมาณ 8-10% และใช้ลดปริมาณบุหรี่ต่อมวนลงได้ !!
เราเชื่อว่าแรงจูงใจการเลิกที่ดีพอและการเข้ารับการปรึกษาช่วยเลิกที่ดี มีผลสูงมาก ในคนที่แรงจูงใจมาก ๆ (เจอบ่อยก็ลูกขอร้อง หรือแฟนขู่จะเลิก) ไม่ต้องใช้ยาอะไรเลยก็เลิกได้เอง ไม่ว่าจะสูบเบาหรือสูบหนักก็ตามที แต่ทุกการศึกษาบอกเหมือนกันว่า ถ้าแรงจูงใจดี ทำดี แล้วหากมีตัวช่วยเพิ่มเข้าไปจะเลิกได้มากขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ มันจึงเป็นที่มาว่าคำแนะนำจึงแนะนำให้ใช้ยาร่วมด้วยหากผู้ป่วยพร้อมเลิกและไม่มีข้อห้ามของการใช้ยา
แสดงว่ายาหลอกมันใช้ได้นะ ผมเองใช้ยาหลอกที่เป็นพฤติกรรมบำบัดบ่อย ๆ เช่น ให้ดูดตะเกียบแทนบุหรี่ ให้คาบหลอดกาแฟ หรือแม้แต่หมากฝรั่งธรรมดาก็เคยใช้ ถามว่าเลิกได้ไหม มีเลิกได้นะ แต่น้อยมาก ไม่เกิน 5% และคนกลุ่มนี้คือเขาเลิกได้แน่ ๆ ต่อให้ผมไม่ช่วยเขาก็เลิกเองได้ ก็ไม่แปลกอะไรที่จะใช้สมุนไพรต่าง ๆ ในการเลิกบุหรี่
เพราะมันก็ไม่ผิด มีผลเช่นกัน … แต่สำหรับคนที่ตั้งใจเลิกมาก ๆ และปริมาณการสูบไม่เยอะมากนัก
แล้วผลิตภัณฑ์ที่วางจำหน่ายล่ะ ..เท่าที่ผมไปถาม ไปดูรีวิว ไปตามอ่านวารสารที่เขายกมา ติดต่อขอคำแนะนำ เกิดอะไรบ้าง จะว่ากันเป็นข้อ ๆ เลยนะ (ใช้ทั้งชื่อจริงและชื่อเพจไปติดต่อเขา)
1.ไม่เคยมีใครบอกส่วนผสมสมุนไพรทางจดหมาย ข้อความ ในทุกคนที่วางขาย ผมเขียนไปขอร้องมาพิจารณาซื้อ ก็ไม่เคยส่งมาให้ บอกแต่ว่าเป็นสมุนไพร ไม่มีอันตราย เลิกได้จริง เรียกว่าการขอข้อมูลทางออนไลน์ยากมาก
2.สั่งซื้อมาด้วย สองยี่ห้อ เป็นกระปุกยาภายในบรรจุยาอมสมุนไพรหอม ๆ และแน่นอน ฉลากบอกแค่ว่ามีสมุนไพรอะไรบ้าง แต่ไม่ได้บอกตำรับ สัดส่วน ข้อระวัง ข้อบ่งใช้ มีหนึ่งยี่ห้อที่ไม่บอกวิธีกิน
3.สมุนไพรต่าง ๆ ที่ระบุข้างขวด ผมพยายามไปค้นหาวารสารที่เกี่ยวข้องเกี่ยวกับเลิกบุหรี่ มีน้อยมาก ไม่มีการศึกษาแบบทดลอง ส่วนมากเป็น case series เปรียบเทียบประสบการณ์แล้วเอามารวบรวม แปลไม่ได้ด้วยว่าถ้าสมุนไพรนี้ได้ผลแล้ว "สารสกัดจากสมุนไพร" จะได้ผลแบบเดียวกันด้วยนะ
4.ค้นและสอบถามเพื่อทราบส่วนประกอบ ผลการศึกษา ไปยังต้นทางยี่ห้อต่าง ๆ โดยใช้ชื่อ "อายุรศาสตร์ ง่ายนิดเดียว" ปรากฏว่าเงียบกริบ ไม่มีข้อมูลหรือเอกสารใด ๆ กลับมา ที่เจ็บปวดมากคือ หลายเพจหลายไลน์ ถึงกับ "BLOCK"
5.วิดีโอโฆษณา หรือข้อความโฆษณา มีแต่อธิบายประสบการณ์ตรงในการใช้ยาและเลิกได้ แต่ไม่ได้อธิบายมิติอื่นหรืออ้างอิงผลการศึกษาแต่อย่างใด ไม่เคยเจอที่ใช้แล้วผลที่ได้แค่ระดับปานกลาง หรือได้จริงแต่เจอผลข้างเคียงจากยา คลื่นไส้ ผู้ที่โต้ตอบกับเราไม่เคยอธิบายเรื่องผลิตภัณฑ์ บอกแต่ว่าปลอดภัย กินได้สบายเพราะมันคือสมุนไพร (เอ่อ สมุนไพรหรือยาทุกอย่างถ้ากินไม่ถูกต้อง มันก็เกิดพิษได้ทั้งนั้น)
6.ส่วนมากคนที่มารีวิวหรือให้ความเห็น หรือมาขอซื้อ หรือมาพิมพ์ว่า "สนใจ" ส่วนมากเหมือนเจ้าหน้าที่ IO คือ หน้าฟีดมีแต่แชร์จากเพจต่าง ๆ และมักจะมีอายุการใช้งานสื่อนั้น ๆ มาไม่นาน
7.สมุนไพรสามารถช่วยเลิกบุหรี่ได้จริงแหละ ถ้าใจเราสู้และอดทนมากพอ จะสมุนไพรอะไรก็ตาม มันไม่ผิดหลักการ แต่ว่ากระบวนการการโฆษณา การชักจูง มันดูไม่ตรงไปตรงมา ราคาที่ขายนั้นก็ถูกกว่ายาเลิกบุหรี่ใด ๆ ทั้งสิ้นทั้งมวล มันก็เลยน่าซื้อไหมล่ะ
8.จากการทำคลินิกเลิกบุหรี่มานาน ไม่ใช่ว่าผมจะสำเร็จทุกรายนะ แต่อยากบอกว่า คนที่มารับการรักษา มีคนที่เคยใช้ยาอมสมุนไพรกลุ่มนี้ อยู่เป็นจำนวนมาก ทุกคนซื้อมาไม่น้อย และไม่สามารถเลิกได้
จริงอยู่ว่าอาจจะเกิดจากใจคนเลิกไม่เข้มแข็งพอ แต่ผมคิดว่าการจำหน่ายอย่างเดียว โดยไม่มีคำแนะนำใด ๆ ไม่มีการติดตาม ไม่มีการวัดผลที่ชัดเจน มันออกจะสุ่มเสี่ยงในการลงทุนใช้ยา ทั้งประสิทธิภาพ ผลข้างเคียง และเวลาที่เสียไป
9.ทุกวันนี้ก็ยังไม่มียี่ห้อไหน ให้ข้อมูลกลับมา ไม่มียี่ห้อไหนบอกอ้างอิง และหลายยี่ห้อก็บล็อก "ลุงหมอ" ถาวร
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น