พิษของนิโคติน : หมากฝรั่งนิโคติน
ตลอดเวลาที่ทำคลินิกเลิกบุหรี่มาผมเคยพบพิษจากนิโคตินที่ใช้เพื่อการรักษาเพียงสามรายครับ สองรายเกิดจากการเคี้ยวหมากฝรั่งไม่ถูกวิธี อีกรายเกิดจากแผ่นแปะที่คนไข้ใช้ผิดอีกเช่นกัน
บรรดานิโคตินเพื่อการเลิกบุหรี่ที่มีใช้ในบ้านเรามีสามรูปแบบครับ คือ สเปรย์ หมากฝรั่ง แผ่นแปะ เรียงตามลำดับความเร็วการออกฤทธิ์ครับ
อันตรายจากการใช้นิโคตินเกินขนาดนอกจากใช้เกินกำหนด (ทั้งแบบเดียวกัน หรือหลายแบบผสมกัน) อีกอย่างคือใช้ผิดวิธี
ผมพูดถึงพิษโดยรวมของนิโคตินก่อนนะครับ (รวมถึงการได้น้ำยาบุหรี่ไฟฟ้ามากเกินไปด้วยครับ) อาการนิโคตินเกินขนาดจะเกิดเร็วครับ เพราะนิโคตินทำงานเร็ว หมดฤทธิ์เร็ว อาการพิษที่พบบ่อยคือ วิงเวียน หวิว ๆ ตาลาย ถ้าพิษมากขึ้นจะเริ่มมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน
ถ้ามีพิษมากขึ้น อันนี้มักจะเกิดอย่างที่มีคนถามมาครับ คือ เคี้ยวหมากฝรั่งแบบหมากฝรั่งทั่วไป จะมีอาการคลื่นไส้ ใจสั่น ส่วนอาการพิษรุนแรงจะมีอาการชักเกร็ง และเกิดหัวใจเต้นผิดจังหวะ
แล้วถ้าเกิดพิษจะทำอย่างไร อย่างแรกคือหยุดใช้สารนั้นก่อนครับ คายหมากฝรั่งทิ้ง ลอกเอาแผ่นแปะออก นั่งพัก ดื่มน้ำมาก ๆ ส่วนใหญ่จะค่อย ๆ หายไปเองเพราะนิโคตินจะถูกทำลายเร็ว แต่ถ้าใจสั่นความดันตก อันนี้ต้องให้สารน้ำ ประคับประคองในโรงพยาบาล และถ้าชักก็ให้ยากันชักชั่วคราวครับ
ส่วนพิษเฉพาะแบบของหมากฝรั่งนิโคติน คือ จะมีอาการออกแสบ ๆ ร้อน ๆ ในปาก ลำคอ หรือบางทีแสบหลอดอาหารกลางอกหรือแสบท้องได้ เราจึงมีคำแนะนำไม่กลืนน้ำลายเวลาเคี้ยว และเคี้ยวช้า ๆ เพราะเคี้ยวเร็วนิโคตินจะออกมาเร็วจนเกิดพิษ
การกินถ่านชาร์โคลนั้นไม่มีหลักฐานครับ การขับปัสสาวะก็ไม่ช่วย หรือจากความรู้ว่านิโคตินจะลดการดูดซึมหากมีภาวะกรดและห้ามดื่มกาแฟก่อนพ่นสเปรย์หรือเคี้ยวหมากฝรั่ง แต่การดื่มกาแฟมันไม่มีหลักฐานว่าจะลดอาการพิษได้
และปัจจุบันยังไม่มียามาแก้พิษนิโคตินนะครับ
เมื่อหมดพิษแล้ว แนะนำให้กลับมาอ่านวิธีใช้ให้ถูกต้องครับ จะใช้สเปรย์หรือหมากฝรั่งต่อไปก็ได้ หรือจะเปลี่ยนเป็นแบบแผ่นแปะที่ออกฤทธิ์ช้าและสม่ำเสมอ มันจึงไม่มีระดับยาสูงเร็วมากหรือการสะสมยาอย่างรวดเร็ว
ที่สำคัญคือเก็บให้พ้นมือคนอื่นครับ หมากฝรั่งนิโคตินจะได้รับการออกแบบผลิตภัณฑ์ให้เรียบ จืดชืด ไม่ดึงดูดการกิน เพราะไม่ต้องการให้เข้าใจผิดเป็นหมากฝรั่งเคี้ยวเล่น
สมัยที่ผมทำคลินิกใหม่ ๆ ผมลองเคี้ยวเองเลยนะครับ บอกเลยว่าวิธีการเคี้ยวมันไม่ง่ายนัก และขนาดผมว่าผมเคี้ยวและพักอย่างถูกวิธีแล้ว ผมยังพบอาการแสบปากคล้ายอมสะระแหน่ และแสบท้องเล็กน้อยประมาณกินผัดกะเพรา
ผลข้างเคียงเหล่านี้ ถ้าไม่แจ้งผู้เลิกบุหรี่ หลายคนตัดสินใจไม่ไปต่อ เพียงเพราะเจอผลจากการรักษาเล็กน้อยนี้เองครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น