เรื่องไม่เป็นเรื่อง : Woltman’s sign
Henry William Woltman แพทย์ผู้เชี่ยวชาญระบบประสาทและจิตวิทยา ทำงานที่ Mayo Clinic ช่วงปี 1917-1947 ได้รับการแต่งตั้งเป็นหัวหน้าหน่วยด้วย อย่างที่ทุกคนทราบ Mayo clinic ไม่ใช่แค่สถานพยาบาล แต่เป็นแหล่งฝึกอบรมและศูนย์วิจัยมากมาย ก็จะมีงานวิจัย การค้นพบต่าง ๆ จากที่นี่ออกสู่สาธารณะ
ปี 1956 ปีที่ Woltman เกษียณอายุก็มีการรวบรวมงานของเขามาตีพิมพ์รวมเล่ม หนึ่งในนั้นคือ อาการแสดงในภาวะไทรอยด์ต่ำ เมื่อทำการเคาะรีเฟล็กซ์ ปกติจะกระตุกและคืนตำแหน่งเดิมอย่างรวดเร็ว แต่คนที่เป็นไทรอยด์ต่ำ เมื่อเคาะเส็นเอ็น (ตามแบบฉบับทำที่ข้อเท้า) จะพบว่ากระตุกไวแต่คลายตัวคืนตำแหน่งเดิมได้ช้า เราเรียกว่า slow relaxation of deep tendon reflex และได้รับการขนานนามว่า Woltman’s sign
แต่ว่าคนค้นพบและตีพิมพ์อาการแสดงนี้กลับไม่ใช่ Henry Woltman !!!
William Calvert Chaney คุณหมอฝึกหัดที่เข้ามาอบรมที่สถาบันแห่งนี้ในปี 1919-1922 ได้ตกลงทำงานต่อและเป็นผู้ช่วยของ Woltman ในสาขาวิชาประสาทวิทยา ปี 1924 คุณหมอ Chaney ได้ลงตีพิมพ์อาการแสดงนี้ในวารสาร JAMA โดยที่ไม่เคยตั้งชื่อและไม่เคยมีการเรียกชื่อ Chaney’s sign แต่อย่างใด
ทำไมเป็นเช่นนั้น
ตอนที่คุณหมอ Chaney ตีพิมพ์ผลงานในปี 1924 ซึ่งเกิดก่อนสงครามโลกครั้งที่สองอีกครับ คุณหมอเป็นศิษย์ก้นกุฏิของ Woltman ทั้งสองท่านไม่เคยประสงค์แสดงความเป็นเจ้าของการค้นพบนี้เลย
การตั้งชื่อ Woltman’s sign ก็เกิดหลังจากที่ Woltman เกษียณและ Chaney ก็ไม่ได้อยู่ที่สถาบัน โดยผู้รวบรวมผลงาน ซึ่งตรงนี้ผมไม่แน่ใจว่า ไม่ทราบหรือมีเจตนาอย่างไร แต่บันทึกและงานกองอยู่ในแฟ้มของสถาบันในช่วงที่ Woltman เป็นหัวหน้าหน่วย ก็เลยได้ชื่อ Woltman ไป
แม้ภายหลังการประกาศใช้ชื่อ Woltman’s sign ทั้งคุณหมอ Woltman และ Chaney ก็ไม่ได้ลุกมาเรียกร้องสิทธิแต่อย่างใด จึงใช้ชื่อ Woltman มาจนปัจจุบัน แบบนี้จะไม่นับว่าเป็นการขโมยผลงานนะครับ
ซึ่งจริง ๆ eponym หรือชื่ออาการแสดงเหล่านี้ มีหลายชื่อที่ภายหลังมี “ข้อสงสัย” ว่าไม่ได้เกิดจากผู้วิจัยชื่อนั้นโดยตรง อาจเป็นหัวหน้าทีม (ที่โด่งดัง) อาจเป็นชื่อทีม ตัวอย่างเช่น Babinski’s sign, Down syndrome, Sheehan syndrome ตำราหลายเล่มจึงเลี่ยงการใช้ eponyms แต่ใช้เป็นสามานยนามแทน อย่างในตัวอย่างคือ plantar reflex , trisomy 21, postpartum pituitary necrosis
หรือบางชื่อ eponym ที่ชาวโลกไม่ “ชื่นชอบและสบายใจ” เลยต้องเปลี่ยนเช่น Wegener’s granulomatosis เปลี่ยนเป็น granulomatosis with polyangiitis เพราะคุณหมอ Friedrich Wegener มีความเกี่ยวข้องกับพรรคนาซีสมัยสงครามโลก
อีกตัวอย่างที่ทุกคนทราบดีในเรื่องของการใช้ชื่อ แต่ก็ยากที่จะสืบหาว่าใครเป็นคนแรกที่ใช้ และคนนั้นเป็นเหมือนชื่อหรือไม่ ซึ่งยังคงเป็นปริศนาจนทุกวันนี้ นั่นคือชื่อ “ชายชราหน้าหนุ่ม (sexy man with overnight power)”
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น