Rapid Antigen Test : ตอนที่สาม หลักฐานเชิงประจักษ์
ข้อมูลจาก cochrane review ทำการทบทวนอย่างเป็นระบบในจำนวน 78 การศึกษาเรื่องการทดสอบ rapid test นี้ กว่า 24, 087 ตัวอย่างส่งตรวจ และในปริมาณนี้พบเป็นโควิดที่ยืนยันจากการตรวจ RT-PCR 7, 415 ราย โดยมี rapid test ทั้งแบบ antigen และ rapid molecular ในที่นี้ผมนำมาให้ดูแต่ rapid antigen test นะครับ
พบว่า ความไวของการทดสอบแปรปรวนตามยี่ห้อผู้ผลิต ในภาพรวมแล้วความไวสำหรับกลุ่มผู้ที่มีอาการอยู่ที่ 72% ส่วนความไวของกลุ่มผู้ที่ไม่มีอาการอยู่ที่ 58%
โดยความไวจะสูงสุดในช่วงสัปดาห์แรกที่สัมผัสรับเชื้อ ส่วนความจำเพาะนั้นทุก ๆ ยี่ห้อจะประมาณเท่า ๆ กันทั้งมีหรือไม่มีอาการที่ 99.6% แต่ต้องบอกว่าข้อมูลส่วนใหญ่มาจากคนที่มีอาการ
สำหรับประเทศไทยมีการศึกษาเรื่องความไวและความจำเพาะของการทดสอบ rapid antigen test นี้เช่นกัน โดยนักวิจัยจากศิริราชลงตีพิมพ์ใน Virology Journal 2020; 17: 177
(คงจะมีการศึกษาทุกยี่ห้อที่นำเข้ามา แต่ผมค้นเจอเพียงหนึ่งอันและเป็น full paper จึงนำมายกตัวอย่างครับ)
เป็นการตรวจจับแอนติเจนเชื้อซารส์โควีทู ในส่วน nucleocapsid ด้วยวิธี chromatographic immuoassays โดยใช้ชุดทดสอบของสองบริษัทจากเกาหลีคือ Standard Q COVID-19 Antigen kit และ Allplex 2019 n COV Assay ทำการทดสอบในกลุ่มประชากร 454 รายที่ต้องสงสัยติดโรค ยังไม่มีอาการ โดยระยะเวลาจากสัมผัสโรคจนทำการทดสอบเฉลี่ยที่ 3 วันเอง
ใน 454 คนนี้ ผลการตรวจ RT-PCR พบว่าเป็นบวก 60 ราย เป็นลบ 394 ราย ได้ความไวและความจำเพาะของการทดสอบ rapid antigen test ของคนไทยที่สงสัยติดเชื้อที่ 98.33% และ 98.73% ตามลำดับ
มีผลลบปลอมหนึ่งราย ที่เกิดจากปริมาณเชื้อน้อย (จากการทำพีซีอาร์) มีผลบวกปลอม 5 รายก็เป็นรายที่เชื้อน้อยเช่นกัน โดยค่าที่โรงงานอ้างมาคือ ความไว 84% และความจำเพาะ 100% ในการศึกษานี้อาจได้ความไวมากขึ้นเพราะกลุ่มประชากรที่ศึกษาเป็นกลุ่มเสี่ยงเพราะสัมผัสโรค หากไปทดสอบในกลุ่มประชากรทั่วไปแบบสุ่มจริง ๆ อาจจะได้ค่าที่ต่างออกไป
การศึกษาในไทยก็ช่วยบอกยืนยันว่า การตรวจ rapid antigen test ควรทำในกลุ่มที่มีโอกาสติดเชื้อหรือมีอาการ และควรทำในช่วงสัปดาห์แรกหลังสัมผัสเชื้อ จะมีความไวสูงและน่าเชื่อถือครับ
ที่มา
1. Dinnes J, Deeks JJ, Berhane S, Taylor M, Adriano A, Davenport C, Dittrich S, Emperador D, Takwoingi Y, Cunningham J, Beese S, Domen J, Dretzke J, Ferrante di Ruffano L, Harris IM, Price MJ, Taylor-Phillips S, Hooft L, Leeflang MMG, McInnes MDF, Spijker R, Van den Bruel A, Cochrane COVID-19 Diagnostic Test Accuracy Group. Rapid, point-of-care antigen and molecular-based tests for diagnosis of SARS-CoV-2 infection. Cochrane Database of Systematic Reviews 2021, Issue 3. Art. No.: CD013705. DOI: 10.1002/14651858.CD013705.pub2.
2. Chaimayo et al., Rapid SARS-CoV2 Antigen detection assay in comparison with RT-PCR assay for Laboratory Diagnosis of COVID-19 in Thailand. Virol J. 2020; 17: 177
3. CDC Statement. Using Antigen Test. updated June 14, 2021
4. NHS.UK Testing for CoronaVirus (COVID-19) Regular Rapid Lateral Flow Coronavirus Test
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น