ข้อคิด ถึงประชาชน จากงานประชุมเวชบำบัดวิกฤตยุโรปปี 2017 ที่เวียนนา (ESICM 2017)
เมื่อสามวันก่อนมีการออกแนวทางจากเวชปฏิบัติเรื่อง ภาวะพร่องฮอร์โมนคอร์ติโคสเตียรอยด์ในภาวะวิกฤต แปลเป็นไทยง่ายๆคือ ในภาวะวิกฤตเช่นช็อก ติดเชื้อ อุบัติเหตุรุนแรง ร่างกายต้องการฮอร์โมนสเตียรอยด์มาเพื่อรับมือภาวะต่างๆเหล่านี้ แต่ในผู้ป่วยบางรายทำไม่ได้ จึงทำให้ไม่ตอบสนองต่อการรักษามาตรฐาน จึงต้องได้รับฮอร์โมนสเตียรอยด์ชดเชยในช่วงที่ป่วยหนัก
ภาวะป่วยรุนแรงนี้ จะส่งผลให้มีการทำลายฮอร์โมนมากขึ้นและการสร้างฮอร์โมนชดเชยทำได้ไม่พอ เพราะการควบคุมที่ต่อมใต้สมองผิดปกติ ทั้งๆที่ภาวะปรกติฮอร์โมนนั้นเพียงพอ
ภาวะป่วยรุนแรงนี้ จะส่งผลให้มีการทำลายฮอร์โมนมากขึ้นและการสร้างฮอร์โมนชดเชยทำได้ไม่พอ เพราะการควบคุมที่ต่อมใต้สมองผิดปกติ ทั้งๆที่ภาวะปรกติฮอร์โมนนั้นเพียงพอ
มีวิธีการทดสอบที่ไม่ง่ายนัก การแปลผลที่ต้องระวัง การรักษาในช่วงวิกฤต เอาล่ะนั่นเป็นเรื่องที่แพทย์ต้องทำความเข้าใจ ใครอยากอ่านที่ย่อยแล้วไปที่เพจต้องตรวจต่อม หรือ เพจหนอนน้อยอ่านเปเปอร์นะครับ สองท่านจัดการให้แล้ว
แต่สิ่งที่ผมอยากบอกทุกคนคือ เรื่องการใช้ยาชุดอย่างพร่ำเพรื่อ และเมื่อเจ็บป่วยรุนแรงก็อาจเกิดอาการคล้ายๆที่ผมกล่าวมาข้างต้นได้
แต่สิ่งที่ผมอยากบอกทุกคนคือ เรื่องการใช้ยาชุดอย่างพร่ำเพรื่อ และเมื่อเจ็บป่วยรุนแรงก็อาจเกิดอาการคล้ายๆที่ผมกล่าวมาข้างต้นได้
การใช้ยาชุด ยาปะดง ยากลางบ้าน ยาป๊อก ยาลูกกลอน (ที่เราก็ไม่รู้ว่ามีสารสเตียรอยด์หรือไม่) อย่างไม่มีข้อบ่งชี้ ใช้เพื่อความสบายโดยไม่ได้สืบค้นว่าโรคที่ทำให้ป่วยที่แท้จริงคืออะไร เมื่อใช้เป็นระยะเวลาหนึ่ง ยาที่มีสารสเตียรอยด์พวกนี้จะไปกดการทำงานของฮอร์โมนสเตียรอยด์ตามธรรมชาติของร่างกาย ระบบการสร้างและการควบคุมฮอร์โมนของร่างกายหยุดทำงานเพราะมียาพวกนี้เข้าไปแทน
เมื่อหยุดยาหรือเมื่อเจ็บป่วย ก็จะเกิดภาวะขาดยา ขาดสเตียรอยด์ ร่างกายเองก็สร้างเพิ่มไม่ได้เพราะหยุดการทำงานไปแล้ว จึงทำให้การเจ็บป่วยรุนแรงมาก
ทางอย.และกระทรวงสาธารณสุขจึงได้รณรงค์ตลอดว่าอย่าใช้ยาชุดพวกนี้ ผลเสียของยาชุดท่านอาจทราบมากมายทั้ง แผลในกระเพาะ เบาหวาน อ้วน แต่ภาวะพร่องฮอร์โมนในขณะเจ็บป่วยรุนแรงส่วนมากจะพบในไอซียู
เมื่อหยุดยาหรือเมื่อเจ็บป่วย ก็จะเกิดภาวะขาดยา ขาดสเตียรอยด์ ร่างกายเองก็สร้างเพิ่มไม่ได้เพราะหยุดการทำงานไปแล้ว จึงทำให้การเจ็บป่วยรุนแรงมาก
ทางอย.และกระทรวงสาธารณสุขจึงได้รณรงค์ตลอดว่าอย่าใช้ยาชุดพวกนี้ ผลเสียของยาชุดท่านอาจทราบมากมายทั้ง แผลในกระเพาะ เบาหวาน อ้วน แต่ภาวะพร่องฮอร์โมนในขณะเจ็บป่วยรุนแรงส่วนมากจะพบในไอซียู
ภาวะ critical illness related corticosteroid insufficiency (CIRCI) อาจเกิดจากการขาดฮอร์โมนมาตั้งแต่ก่อนป่วยอย่างในกรณีกินยาชุดมานานๆ หรืออาจเป็นชั่วคราวในขณะป่วยรุนแรงก็ได้ อาการจะเหมือนกัน จะแยกกันได้ก็ต้องการทดสอบภายหลังจากหายป่วยแล้ว
แต่ไม่ว่าจะเป็นถาวรหรือชั่วคราว การใช้ยาชุดที่ผสมสารสเตียรอยด์นั้น เป็นมูลเหตุสำคัญของทั้งสองภาวะ ดังนั้นจึงไม่ควรใช้ยาชุดหรือสเตียรอยด์โดยไม่ควบคุมครับ
แต่ไม่ว่าจะเป็นถาวรหรือชั่วคราว การใช้ยาชุดที่ผสมสารสเตียรอยด์นั้น เป็นมูลเหตุสำคัญของทั้งสองภาวะ ดังนั้นจึงไม่ควรใช้ยาชุดหรือสเตียรอยด์โดยไม่ควบคุมครับ
ประชาชนทั่วไปมักถูกหลอกลวงให้ใช้ยากลุ่มนี้ได้ง่าย เพราะว่ากินแล้วจะสบายขึ้น มันต้านการอักเสบไงครับ อย่าลืมที่ผมเคยเล่าให้ฟังการอักเสบเป็นสิ่งจำเป็นที่ร่างกายต้องการเพื่อแก้ไขความผิดปกติของร่างกาย ดังนั้นเราควรควบคุมมันไม่ใช่ไปกำจัดมันนะครับ
เวลากินแล้วก็สบาย หายเมื่อย หายปวด กินข้าวได้ สุขสบาย โดยที่เรายังไม่เจอผลเสีย ที่สำคัญการซื้อหายาพวกนี้มาใช้ ราคาถูกกว่าเดินทางไปหาหมอ ใช้เวลาน้อยกว่า เข้าถึงง่ายกว่าการสาธารณสุขเสียอีก
เมื่อประชาชน โดยเฉพาะผู้เฒ่าผู้แก่ ไม่มีทางเลือก โรคเดิมก็รักษาหายช้า ลูกหลานก็ขัดใจไม่ได้ มันก็ไปที่ปลายทางยาเหล่านี้ครับ ปัจจุบันก็มีหลายรูปแบบเสียด้วย
เวลากินแล้วก็สบาย หายเมื่อย หายปวด กินข้าวได้ สุขสบาย โดยที่เรายังไม่เจอผลเสีย ที่สำคัญการซื้อหายาพวกนี้มาใช้ ราคาถูกกว่าเดินทางไปหาหมอ ใช้เวลาน้อยกว่า เข้าถึงง่ายกว่าการสาธารณสุขเสียอีก
เมื่อประชาชน โดยเฉพาะผู้เฒ่าผู้แก่ ไม่มีทางเลือก โรคเดิมก็รักษาหายช้า ลูกหลานก็ขัดใจไม่ได้ มันก็ไปที่ปลายทางยาเหล่านี้ครับ ปัจจุบันก็มีหลายรูปแบบเสียด้วย
ต่อให้มีแนวทางที่ทันสมัยเพียงใด ถ้าทำแต่ตั้งรับย่อมไม่มีทางบรรลุผลไปได้ ...
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น