CANTOS ลดการอักเสบ ลดโรคหัวใจ

ตัวอย่างแนวคิดและความก้าวหน้าของการแพทย์สมัยใหม่ เมื่อความรู้เราพัฒนาไปมากขึ้น เราก็สามารถมาประยุกต์ใช้ได้มากขึ้น ลองมาดูตัวอย่างนี้กันนะครับ ว่าปัจจุบันเราไปถึงไหน

1.ตลอด 30 ปีมานี้ความก้าวหน้าในการรักษาโรคหลอดเลือดพัฒนาไปมาก มีการผ่าตัด มีการใส่สายสวน ขดลวดค้ำยันและยาต่างๆ ทำให้อัตราการเสียชีวิตลดลงมากๆ ท่านก็คงทราบดี แต่ว่าคิดดูดีๆนะ นี่คือการตามแก้ไขโรคที่เกิดไปแล้ว ไม่ใช่ป้องกันไม่ให้เกิด

2. เราจึงได้มีแนวคิดไปอีกว่าสาเหตุของหลอดเลือดอุดตันคืออะไร คำตอบที่ได้และพิสูจน์อย่างชัดเจนคือ LDL cholesterol มีมากโรคก็มากตายมาก ลดลงได้โรคก็ลดลงตายลดลง การศึกษาได้นำมาสู่แนวทางการป้องกันการเกิดโรค และป้องกันการเกิดโรคซ้ำ โดยการลดไขมัน โดยใช้ยาทั้งสามชนิดคือ statin ezetimibe และ PCSK9i ยิ่งลด LDL ยิ่งได้ประโยชน์

3. แต่ทว่า เราก็ได้ค้นพบอีกกลไกนอกจากโคเลสเตอรอล คือการอักเสบของหลอดเลือด ก็เป็นตัวสำคัญที่ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดด้วย มีการพิสูจน์ชัดเจนว่าการอักเสบ (เขาใช้ค่า CRP ยิ่งสูงยิ่งอักเสบ) มีผลต่อการเกิดโรคหลอดเลือด และเมื่อกินยา statin นอกจากจะลดโคเลสเตอรอลแล้ว ยังลดการอักเสบหลอดเลือดได้ด้วย อัตราตายและอัตราการเกิดโรคใหม่ ก็ลดลง

4. ดูเหมือนทุกอย่างจะดี แต่ว่าไม่จบแค่นั้น กลุ่มคนที่ได้ยาลดไขมัน statin จนเต็มที่แล้วหรือยาอื่นๆที่ช่วยลดไขมัน LDL ให้ต่ำมากแล้ว ก็ปรากฏว่ายังเกิดโรคอยู่อีก มนุษย์เรากำลังจะข้ามขีดกำจัดนั้น เราจะไปหยุดการอักเสบที่เหลือ เพื่อลดการเกิดโรคและการตายลงไปอีก แนวคิดเป็นแบบนี้ น่าจะดีนะครับ แต่ว่ามันต้องพิสูจน์

5. ก็เป็นที่มาของการศึกษาสะท้านโลกอันนี้ ถ้าเราให้ยาที่ไปหยุดการอักเสบที่ค่อนข้างเฉพาะกับการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ อัตราการเกิดโรคซ้ำคงจะลดลง ที่ใช้อัตราการเกิดซ้ำเพราะว่า กลุ่มคนพวกนี้เกิดโรคแล้ว การอักเสบระดับสูง การให้ยาจะดูมีประโยชน์ แต่ถ้าใครยังไม่เกิดโรค หรืออักเสบไม่มาก จะได้ประโยชน์หรือไม่อันนี้ ต้องพิสูจน์ต่อไป

6. นำคนที่เป็นโรคแล้ว รอดแล้ว อาการคงที่ ที่ใช้ยาลดไขมันและยาต่างๆในยุคปัจจุบันเต็มขนาดแล้ว มาลองให้ยาที่ใช้ตามการอักเสบของสารที่ชื่อว่า interleukin 1-beta ที่น่าจะเป็นตัวจักรสำคัญที่ก่อให้เกิดการอักเสบและโรคหัวใจในข้อ 3 ที่กล่าวไป ว่าให้แล้วการอักเสบลดลงจริงไหม และอัตราการเสียชีวิตจะลดลงไหม ยาที่นำมาใช้ก็เป็นสารสังเคราะห์เลียนแบบสารในตัวคน ที่ชื่อว่า canakinumab คุณว่ามันจะใช้ได้ผลไหม

7. ผลออกมาว่า การอักเสบโดยการวัดระดับในเลือด ลดลงมากๆในกลุ่มที่ได้ยา ยิ่งได้ยาขนาดสูงยิ่งลดมาก โดยที่ระดับไขมันไม่เปลี่ยนแปลง....ตรงนี้เราน่าจะได้คำตอบที่ดีนะ เพราะเราสนใจลดการอักเสบล้วนๆ อย่ามีการเปลี่ยนแปลงอื่นๆให้ยุ่งยากเลย แล้วระดับการอักเสบลดลงแล้วโรคลดลงจริงไหม

8. โรคหลอดเลือดตีบ โรคหัวใจและสมอง อัตราการเสียชีวิตจากโรคต่างๆเหล่านี้...ลดลง..อย่างชัดเจน อย่างมีความสำคัญ ไม่บังเอิญ เอาล่ะสิ หรือเราจะเอาชนะธรรมชาติได้

9. แต่อัตราการเสียชีวิตโดยรวม คือ รวมโรคอื่นๆด้วย ไม่ใช่แค่โรคหัวใจและสมองเท่านั้น กลับพบว่าไม่ได้ต่างจากกลุ่มที่ไม่ได้ยา (คือได้ยาหลอก) สาเหตุน่าจะเป็นเพราะว่า การติดเชื้อของกลุ่มที่ได้ยาเพิ่มขึ้น อย่าลืม ก็เพราะเราไปหยุดยั้งการอักเสบนั่นเอง เราจึงไปสู้เชื้อโรคไม่ได้ด้วย แม้จะชนะตัวเองแต่แพ้ทางศัตรู เรียกว่าได้อย่างเสียอย่างเลย

10. แต่ก็เป็นตัวอย่างที่ดี ของการศึกษาเชิงลึกที่ทราบว่าการอักเสบส่งผลต่อการเกิดโรคหลอดเลือด และดัดแปลงไปเป็นยาที่จะลดการอักเสบอันเฉพาะอันนั้น และผลลัพธ์ที่ได้ก็ลดโรคและอัตราการเสียชีวิตลงได้อีก แม้ว่าผลเสียอีกด้านของเหรียญจะเห็นชัดคือการติดเชื้อที่เพิ่มมาก ผมเชื่อว่าในอนาคตจะต้องมีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงให้ผลเสียลดลงแน่นอน

11. ฤา อนาคต เราจะไปแก้ไขการเกิดโรคหลอดเลือดอุดตันจากไขมัน การเสียชีวิตอันดับหนึ่งของโลกนี้ได้ โดยแก้ที่จุดกำเนิดโรค มิใช่ปลายเหตุดังเช่นปัจจุบัน ... ถึงตรงนี้ท่านทั้งหลายได้รู้จัก CANTOS study เหมือนทุกคนในโลก จากวารสารตัวเต็มและจากการบรรยาย ของ พอล ริคเกอร์ ผู้ทำวิจัยเรื่องนี้ ในแบบฉบับอายุรศาสตร์ ง่ายนิดเดียว

12. สงสัยมาก ทำไมแอร์โฮสเตส มีแต่คนสวยๆ รูปร่างดี ยิ้มเก่ง ทุกสายการบินเลย ...ไม่เข้าใจจริงๆ