ออกกำลังกาย ดีต่อกาย ดีต่อไต

 ออกกำลังกาย ดีต่อกาย ดีต่อไต : สรุปเนื้อหาอยู่สองย่อหน้าล่างสุด เล่าเรื่องยาว ๆ ก็อ่านต่อ

การออกกำลังกายเป็นประจำสม่ำเสมอ แม้จะเข้าสู่วัยสูงอายุ ยังเป็นเรื่องจำเป็น นอกจากความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ กระดูก หัวใจ เรายังมีหลักฐานว่าช่วยชะลอความเสื่อมของไตได้ด้วย

จากการศึกษาที่ลงใน JAMA internal Medicine เมื่อ 2 พฤษภาคมที่ผ่านมา มีรายงานเรื่องความสำเร็จนี้ครับ การศึกษานี้เป็นส่วนแตกย่อยออกมาจากการศึกษาชื่อ Lifestyle Interventions and Independent for Elders Study (LIFE) เพื่อศึกษาผลของการออกกำลังกายระดับปานกลางในผู้สูงวัยที่มีข้อจำกัดด้านการเคลื่อนไหว ว่าเมื่อให้ออกกำลังกายตามกำหนดจะส่งผลต่อการเคลื่อนที่และคุณภาพชีวิตอย่างไร ผลการศึกษาหลักออกมาว่าช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิตและการเคลื่อนที่โดยรวมจริง และการศึกษานี้ได้มีการเก็บตัวอย่างเลือดเอาไว้หลายอย่าง

นักวิจัยชุดนี้จึงวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงของค่า cystatin C หนึ่งในสารที่เรานิยมใช้วัดอัตราการกรองของไต (glomerular filtration rate) ที่เราใช้ creatinine กันทุกวันนี้ แต่การศึกษานี้ใช้ cystatin C และใช้สูตร CKD-EPI แบบที่เรานิยมใช้กันแต่ใช้ การเปลี่ยนแปลงของค่านี้แทนครีอาตินิน นำไปคำนวณ GFR และมาเปรียบเทียบว่า หลังจากให้ออกกำลังกายแบบที่กำหนด โดยทั่วไปใช้การเดิน นับก้าว และฝึกกล้ามเนื้อ (มีโปรแกรมชัดเจน มีคนติดตามแบบมีเทรนเนอร์) เทียบกับการให้ความรู้และออกกำลังกายแบบทั่วไป ไม่ได้คุมเข้ม เมื่อติดตามไปหนึ่งปีสองปี การลดลงของ GFR ต่างกันไหม การลดลงของ GFR คือความเสื่อมของไตทางหนึ่ง (ที่วัดได้ง่าย)

*** จะเห็นว่า การศึกษานี้ เก็บข้อมูลมาจากการศึกษาหลัก ที่มีบันทึกผล cyctatin C ไม่ได้ออกแบบมาทดสอบคำถามโดยตรง ดังนั้น ผลที่ได้จะเป็นเพียงความสัมพันธ์ เป็นเพียงแนวทาง เป็นเพียงแนวโน้ม เท่านั้น ***

ได้กลุ่มทดสอบ 1199 คนอายุเฉลี่ย 79 ปี เป็นสุภาพสตรี 66% ค่า GFR เริ่มต้นอยู่ที่ประมาณ 54 (ไตเสื่อมพอสมควร) โดยไม่นับผู้ป่วยบำบัดทดแทนไต

ผลออกมาแบบนี้

กลุ่มที่ออกกำลังกายตามโปรแกรมที่วางไว้และติดตามใกล้ชิด มีความเสื่อมของไต น้อยกว่า กลุ่มที่ให้ออกกำลังกายเอง (มีการสอนแต่ไม่ได้ติดตามและอัพเกรดโปรแกรมแบบใกล้ชิด)

กลุ่มที่ออกกำลังกายไม่ว่าจะตามโปรแกรมบังคับ หรือ ตามมาตรฐานทั่วไป มีการเสื่อมของไตน้อยกว่า กลุ่มที่ไม่ออกกำลังกาย

กลุ่มที่ออกกำลังกายด้วยขนาดมากกว่า พบว่าความเสื่อมของไต น้อยกว่า กลุ่มที่ออกกำลังกายในขนาดน้อย ไม่ว่าจะออกกำลังกายตามโปรแกรมบังคับ หรือให้ทำเอง

แม้เวลาที่ผ่านไป การเสื่อมของไตจะมากขึ้น แต่หากออกกำลังกาย จะช่วยชลอความเสื่อม และสุขภาพโดยรวมดีขึ้น โดยที่ไม่ได้เกิดอันตรายจากการออกกำลังกายมากขึ้น (ทุกคนได้รับคำแนะนำการออกกำลังกายที่เหมาะสมนะครับ)

ยิ่งคนที่มีฐานความเสื่อมของไตมากกว่า ได้ประโยชน์จากการออกกำลังกายเพื่อชะลอความเสื่อม มากกว่าคนที่ไตเสื่อมระยะต้น (แต่ได้ประโยชน์ทั้งคู่นะ)

(รายละเอียดสามารถอ่านฟรีได้นะครับที่ JAMA Intern Med. Published online May 2, 2022. doi:10.1001/jamainternmed.2022.1449)

สรุปเป็นภาษาชาวบ้านได้ว่า ถึงแม้คุณจะสูงวัยแค่ไหน การออกกำลังกายยังช่วยรักษาสุขภาพคุณได้เสมอ ไม่เพียงแต่หัวใจและหลอดเลือดยังช่วยสุขภาพไตอีกด้วย แต่การออกกำลังกายสำหรับผู้สูงวัย ควรได้รับการประเมินและแนะนำจากคุณหมอเป็นระยะด้วยครับ

"อยากดูแลไตให้ออกกำลัง
อยากดูแลตังค์ก็อย่าโอนไว"