นม ... หนึ่งในสารอาหารที่ทรงคุณค่าที่สุดของมนุษย์

นม ... หนึ่งในสารอาหารที่ทรงคุณค่าที่สุดของมนุษย์

นมมีสารอาหารมากมายไม่ว่าจะเป็นโปรตีน ทั้งเวย์ที่หลายๆคนชอบและเคซีน มีไขมันคุณภาพดี ให้พลังงานเพียงพอจากน้ำตาลแลคโตส มีแร่ธาตุสูงโดยเฉพาะแคลเซียม มีวิตามินมากมาย เรียกว่าเกือบครบถ้วนโดยที่ราคาไม่แพง ประเทศไทยเราโชคดีที่มีโครงการเกษตรกรโคนมมาตั้งแต่ในหลวงรัชกาลที่ 9 มาจนถึงปัจจุบัน ทำให้คนไทยได้กินนมดีๆ ราคาไม่แพง
นมส่วนมากก็มาจากสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม อันดับหนึ่งก็คือ วัวนม เป็นปริมาณมากที่สุดและยังมีนมแพะ นมควาย อีกมากมาย และก็ไม่ใช่แค่นมสด ยังมีผลิตภัณฑ์จากนมอีกมาก

แต่บางคนก็กินนมลำบาก

การทนน้ำตาลแลคโตสในนมไม่ได้ (lactose intolerance) คือร่างกายเราไม่สามารถจัดการน้ำตาลแลคโตสในน้ำนมได้ การย่อยจึงไม่สมบูรณ์ ทำให้มีอาการท้องอืด ถ่ายเหลว ไม่สบายท้อง มีเด็กบางคนเกิดมาก็มีภาวะนี้นะครับ เราก็จะให้เขากินนมที่ไม่มีแลคโตส ส่วนผู้ใหญ่นั้นส่วนมากเกิดจากเอนไซม์การย่อยนมคือ แลคเตส มันลดลงจากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะจากอายุ จากพันธุกรรมเอเชีย จากการที่สร้างน้อยไม่ได้ดื่มนมมานาน สรุปเหมือนกันคือ กินแล้วย่อยยาก
บางคนก็มีโรคในลำไส้ทำให้ย่อยและดูดซึมไม่ได้ เอนไซม์ย่อยแลคโตสมาจากทั้งตับอ่อนและผนังลำไส้ ย่อยน้ำตาลแลคโตสเป็นกลูโคสและกาแล็กโตส เพื่อดูดซึมไปใข้ให้พลังงานต่อไป จริงๆเรามีการทดสอบนะครับ เช่นวัดแก๊สไฮโดรเจนในลมหายใจหรือวีธีวัดระดับน้ำตาลหลังดื่มนม แต่ทั่วๆไปก็วินิจฉัยจากดื่มนมหรือผลิตภัณฑ์จากนมแล้วท้องอืด ถ่ายเหลว

เอ๊ะ...เราทนแลคโตสไม่ได้ แค่ตัวเดียว แต่เราแก้ไขโดยการงดดื่มนม อดชีส... ก็ดูจะตำน้ำพริกละลายแม่น้ำ ขี่ช้างจับตั๊กแตน ต้องใช้ทีมรีลมาดริดมาปราบทีมเด็กน้อยอย่างลิ้วพูน สารอาหารอย่างอื่นก็พลอยอดไปด้วย โดยเฉพาะแคลเซียม แหล่งสำคัญของแคลเซียมในอาหารคือนมและผลิตภัณฑ์จากนมนี่แหละครับ

โอเค..เมื่อเราดื่มนมแล้วไม่สบายตัว เราก็เลี่ยง ก็ไม่ว่ากัน แต่ก็ต้องชดเชยสารอาหารอื่นๆให้พอไม่ว่าจะเป็นแคลเซียม ไขมัน โปรตีน ด้วยอาหารรูปแบบอื่นๆ หรือจะเลือกนมที่แลคโตสน้อยเช่น นมถั่วเหลือง จริงๆไม่ค่อยเหมือนนมเท่าไหร่ หรือนมชนิดแลคโตสฟรีแต่ราคาก็จะสูงขึ้น
นมเปรี้ยว ไม่สามารถชดเชยนมสดได้นะครับ สารอาหารต่างกันลิบลับ นมสด นมกล่อง นมขวด ดีกว่ามากมาย เครื่องดื่มมอลต์สกัดก็ไม่สามารถทดแทนนมได้เช่นกัน

การทนแลคโตสไม่ได้นี้ ไม่ได้เป็นปัญหาใหญ่ เพียงแต่เราก็เปลี่ยนไปกินอาหารอย่างอื่นทดแทนและหลีกเลี่ยงความไม่สบายท้องเท่านั้น และที่สำคัญมันไม่ใช่อาการแพ้นมวัวนะครับ อาการทนแลคโตสไม่ได้ไม่ได้ผ่านกระบวนการภูมิคุ้มกันของร่างกายที่จะเรียกเป็นโรคภูมิแพ้ (Cow's Milk allergy) แต่อย่างใด

สรุป

1. ดื่มนมดี มีคุณค่าสูง ถ้าทนนมได้ กินไปสักพักก็ทนได้ ... ผมทนได้ ได้ดีด้วย

2. ถ้าไม่มีนม ให้ใช้อย่างอื่นทดแทนนม ... เดี๋ยวนี้ทดแทนได้ดีทีเดียว มีหลายแบบด้วย

3. นมที่ไม่ควรบริโภค คือ นมเสีย นมบูด นมหมดอายุ นมปลอม ...และ นมคนแปลกหน้า

4. นมเป็นแหล่งอาหารชั้นดี ราคาไม่แพง ควรดื่มนมเป็นประจำ ... ไปก่อนนะ ร่างกายต้องการ..นม