08 ตุลาคม 2560

ระบบไหลเวียน

สุดยอดระบบขนส่ง ไม่ใช่รถไฟรางคู่ ไม่ใช่รถไฟความเร็วสูง ไม่ใช่รถไฟฟ้าสารพัดสี แต่คือ ระบบไหลเวียน
ยาวนานมาแล้วคนเราไม่เคยทราบเรื่องระบบการไหลเวียนที่ชัดเจน ตั้งแต่ ค.ศ.300 นักคิดนักวิทยาศาสตร์ยุคนั้น คิดว่าเลือดคนเราถูกสร้างมาจากตับ เลือดไหลเข้าหัวใจด้านขวาซึมทะลุผ่านรูเล็กๆ ที่กั้นหัวใจห้องซ้ายและขวา เพื่อส่งเลือดไปสู่หัวใจด้านซ้าย ร่างกายเอาไปใข้แล้วสูญสลายไป ไม่มีการไหลวน ไม่มีการรีไซเคิล ความเชื่อนี้เกิดจากปรมาจารย์กายวิภาคในยุคนั้นคือ Galen และ Avicenna
ต้องเข้าใจก่อนว่าความรู้เรื่องกายวิภาคและสรีรวิทยาตอนนั้น ทำได้ยาก การผ่าศพ การผ่าสัตว์ถือเป็นอาชญากรรมร้ายแรง
ในปี ค.ศ. 1242 แพทย์และนักกายวิภาคชาวซีเรีย ต้องบอกว่าความรู้ทางด้านต่างๆของอาหรับในยุคนั้น พัฒนาไปไกลมากเพราะการค้าขาย จากเส้นทางสายไหม จากความยิ่งใหญ่ของอาณาจักรออตโตมัน
คุณหมอ Al-nafis ได้ตั้งทฤษฎีว่าเลือดดำจะมาที่หัวใจห้องล่างขวา บีบผ่าน vena arteriosa ไปสู่ปอด แล้วกลับมาสู่หัวใจด้านซ้ายทาง ateria venosa ซึ่งก็เป็นจริง แต่ว่าไม่รู้ว่าจากฝั่งซ้ายไปฝั่งขวา และจากฝั่งขวาไปฝั่งซ้าย มันไปได้อย่างไร
ซึ่งก็ถือว่า คุณหมอ Al-Nafis เป็นคนแรกที่เข้าใจและบรรยายระบบเลือดในปอด (pulmonary circulation) ในทางทฤษฎี แต่แน่นอนยุคสมัยนั้น การขัดแย้งกับกลุ่มอำนาจเก่า ..เอ่อ..ผมหมายถึงความรู้เดิม เป็นเรื่องที่ไม่อยากมีใครทำ อาจถูกลัทธิล่าแม่มดจัดการเอาได้ ทฤษฎีของ Al Nafis ได้รับการบันทึกในงานเขียน The Comprehensive Book of Medicine ของเขาเอง
อีกเกือบ สองร้อยปี (1628) ต่อมาทฤษฎีจึงได้รับการพิสูจน์ คุณหมอผู้ยิ่งใหญ่ชาวอังกฤษ sir William Harvey ได้บันทึกในงานเขียน Onthe Motion of the Heart and Blood in animal หรือ De motu cordis ถึงเรื่องราวระบบไหลเวียนเลือดโดยละเอียดสมบูรณ์ ว่าเลือดเราเป็นระบบปิด ไหลจากหัวใจไปเลี้ยงร่างกาย กลับมาสู่หัวใจห้องขวาผ่านระบบลิ้นต่างๆไปสู่ปอด ไปรับเอาออกซิเจน แล้วกลับมาห้องซ้าย วนไปร่างกายอีกครั้ง ต้นกำเนิดคำว่า "circulation" ของระบบหัวใจและหลอดเลือดนั่นเอง
สมัยนั้น พศ. 2171 แถวๆเสียกรุงครั้งที่หนึ่ง ตำราแพทย์เป็นภาษาละติน ภาษาฝรั่งเศส ต้องเรียนอย่างหนัก ไม่มีแอดมินเพจใจดีมาคอยบอกเล่าด้วยนะจ๊ะ
แต่ว่าเซอร์ฮาร์วีย์ก็ยังไม่สามารถพบรอยต่อระหว่างระบบเลือดดำและเลือดแดง ว่ามันเชื่อมต่อกันอย่างไร
ปัญหานี้ถูกค้นพบหลังการคิดค้นกล้องจุลทรรศน์ นั่นคือรอยต่อระหว่างเลือดดำและเลือดแดงมองด้วยตาเปล่าไม่เห็นนั่นเอง นักกายวิภาคชาวอิตาลี Macello Malpighi ได้ค้นพบระบบที่เชื่อมต่อหลอดเลือดดำและหลอดเลือดแดงคือ ระบบหลอดเลือดฝอย (capillary system) ในปี 1660
เป็นจุดเชื่อมต่อที่สมบูรณ์ ...
ทำให้เราสามารถเชื่อมต่อระบบไหลเวียนเลือดได้โดยสมบูรณ์แบบ เป็นโครงสร้างการคมนาคมขนส่งที่ทรงประสิทธิภาพที่สุดในโลก
เบาๆก่อนนอนนะครับ หวังว่าทุกคนคงปลอดภัยจากฝนตกและอุทกภัยนะครับ
ภาพเพื่อระลึกถึงอดีตนางเอกที่ถ่ายทำไม่เสร็จ ใจเริงแห่งเพลิงบุญ
ตอนนั้นเธอสวยสะพรั่งอย่างที่สุด ผมยังเก็บแผ่น "รักแท้ บทที่หนึ่ง" เอาไว้เลยครับ
..บุญพิทักษ์ จิตต์กระจ่าง...

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น