เจ็ตแล็ก..jet lag ให้ออกเสียงแบบนี้ ห้ามออกเสียงแบบอื่น
อาการอ่อนล้า jet lag มักจะเกิดกับการนั่งเครื่องบินข้ามเวลา ... ไม่ใช่ย้อนอดีตนะครับ แต่เป็นการข้ามเส้นเวลา คือเส้นลองจิจูด ที่กำหนดเวลา ถ้าเราเดินทางมาทางตะวันตกเวลาจะย้อนกลับ แต่ถ้ามาทางตะวันออกเวลาบวกเพิ่ม ยิ่งถ้าข้ามในหลัก 6 ชั่วโมงขึ้นไปอาจข้ามเวลาช่วงกลางวันและกลางคืน จะยิ่งสับสนมากขึ้น
ทำไมล่ะ...ร่างกายเราไปยึดติดกับ เส้นลองจิจูดและเวลา ตั้งแต่เมื่อใด
ทำไมล่ะ...ร่างกายเราไปยึดติดกับ เส้นลองจิจูดและเวลา ตั้งแต่เมื่อใด
ร่างกายเรามี biological clock เรียกคำนี้ก็ดูจะเป็นเวลาไปนะครับ คำเรียกที่ถูกต้องมากกว่าคือ circadian rhythms มากกว่า circadian ก็คือ ร่างกายทำงานซ้ำๆเป็นรอบเวลา เช่น ฮอร์โมนโกรท หลั่งมากเวลากลางคืน เป็นรอบๆและลดลงตามเวลา
ร่างกายมีนาฬิกาหรือ ถึงรู้เวลา...ไม่ใช่ครับ ร่างกายใช้ ฮอร์โมน สารเคมี และอุณหภูมิ แสง เป็นตัวกำกับเวลา ร่างกายไม่ได้บอกเวลาเป็นชั่วโมงหรือนาที แต่สารเคมีต่างๆที่หลั่งออกมาตามวงรอบอุณหภูมิและแสงสว่าง เป็นตัวกำหนดเวลาได้
ร่างกายมีนาฬิกาหรือ ถึงรู้เวลา...ไม่ใช่ครับ ร่างกายใช้ ฮอร์โมน สารเคมี และอุณหภูมิ แสง เป็นตัวกำกับเวลา ร่างกายไม่ได้บอกเวลาเป็นชั่วโมงหรือนาที แต่สารเคมีต่างๆที่หลั่งออกมาตามวงรอบอุณหภูมิและแสงสว่าง เป็นตัวกำหนดเวลาได้
ดังนั้นวงรอบนาฬิกาของมนุษย์โลกที่อาศัยบนผิวโลก ก็ 24 ชั่วโมง 12 กลางวัน 12 กลางคืน ตามการหมุนของโลก ซึ่งแน่นอนที่จุดต่างๆในโลกเวลาก็จะเหลื่อมกัน ..ส่วนนาฬิกาของมนุษย์ดาวอังคาร มนุษย์ดาวศุกร์ก็แน่นอน ต่างจากเรา หรือ เวลาของสัตว์ที่อยู่ใต้ดิน ใต้มหาสมุทรลึกๆ ก็ต่างจากเราเช่นกัน
ส่วนหนึ่งก็เชื่อว่า ฮอร์โมนเมลาโทนิน ที่มีการปรับการหลั่งตามแสงสว่าง มีความเชื่อว่าเป็นแสงแดดด้วยนะครับ แต่อันนี้ไม่มีข้อพิสูจน์ แสงสว่างจึงเป็นส่วนสำคัญในการปรับเวลาและ jet lag
ส่วนหนึ่งก็เชื่อว่า ฮอร์โมนเมลาโทนิน ที่มีการปรับการหลั่งตามแสงสว่าง มีความเชื่อว่าเป็นแสงแดดด้วยนะครับ แต่อันนี้ไม่มีข้อพิสูจน์ แสงสว่างจึงเป็นส่วนสำคัญในการปรับเวลาและ jet lag
วงรอบ circadian นี้ ใช้เวลาในการปรับตัวนะครับ แน่นอนช้ากว่าเครื่องบิน ช้ากว่าการเดินทาง อาจใช้เวลา 1-2 วัน บางทีใกล้จะหายพอจะกลับ jet lag อีกแล้ว เพลียไปตามๆกัน
โอเค..แล้วจะจัดการอย่างไร คำแนะนำจาก national foundation of sleep
ประเด็นที่จัดการได้ยาก...การเลือกเที่ยวบิน แนะนำเลือกเที่ยวบิน ที่ไปถึงที่หมายหัวค่ำและพยายามเข้านอนประมาณ 4 ทุ่ม..บางทีเราก็เลือกไม่ได้ ในกรณีที่เราไปถึงที่หมายในเวลากลางวัน และต้องการนอนหลับบนเครื่อง ก็ให้ใช้อุปกรณ์ช่วยนอนไม่ว่าจะเป็นผ้าปิดตา จุกอุดกันเสียง จะช่วยได้มาก
ประเด็นที่จัดการได้ยาก...การเลือกเที่ยวบิน แนะนำเลือกเที่ยวบิน ที่ไปถึงที่หมายหัวค่ำและพยายามเข้านอนประมาณ 4 ทุ่ม..บางทีเราก็เลือกไม่ได้ ในกรณีที่เราไปถึงที่หมายในเวลากลางวัน และต้องการนอนหลับบนเครื่อง ก็ให้ใช้อุปกรณ์ช่วยนอนไม่ว่าจะเป็นผ้าปิดตา จุกอุดกันเสียง จะช่วยได้มาก
ประเด็นที่จัดการได้ง่าย .. เมื่อไปถึงที่หมาย เราควรปรับเวลาของ circadian ของเรา อย่างที่อธิบายไปครับ อุณหภูมิและแสงแดดมีผลมาก การเดินกลางแจ้งและอยู่นอกอาคารให้โดนแสงแดดจึงเป็นตัวปรับ circadian ของเราอย่างดี
พยายามตื่นตามเวลาปรกติของเรา อาจต้องใช้นาฬิกานะครับ จัดสภาพให้เหมือนบ้าน คำแนะนำให้นำภาพครอบครัวไปดูด้วย เพราะการติดต่ออาจไม่สะดวกเพราะเวลาไม่ตรงกัน ..ไม่น่าเชื่อมีคำแนะนำนี้ด้วย แน่นอน ผมก็ทำตามนะครับ ตอนนี้รูป gal gadot และ ใหม่ ดาวิกา คนในครอบครัวก็ยิ้มให้ตลอด
พยายามตื่นตามเวลาปรกติของเรา อาจต้องใช้นาฬิกานะครับ จัดสภาพให้เหมือนบ้าน คำแนะนำให้นำภาพครอบครัวไปดูด้วย เพราะการติดต่ออาจไม่สะดวกเพราะเวลาไม่ตรงกัน ..ไม่น่าเชื่อมีคำแนะนำนี้ด้วย แน่นอน ผมก็ทำตามนะครับ ตอนนี้รูป gal gadot และ ใหม่ ดาวิกา คนในครอบครัวก็ยิ้มให้ตลอด
ประเด็นที่ควรหลีกเลี่ยง...กาแฟและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เป็นตัวกระตุ้นการไม่หลับอย่างดี การออกกำลังกายหนักก่อนนอน..อ๊ะๆๆ อย่าคิดมาก แม้หัวข้อจะ jet lag ก็ตาม ให้เอ็กซ์เซอร์ไซส์เบาๆได้ เมื่อถึงที่หมาย
ยาที่แนะนำเขาแนะนำยานอนหลับ melatonin เมืองนอกเป็น otc drug คือขายได้โดยไม่ต้องมีใบสั่งยาจากแพทย์แต่เมืองไทย ผมไม่ทราบนะครับ
ถามว่าผม lag ไหม..ไม่เท่าไรนะครับ เพราะชีวิตนอนไม่เป็นเวลาอยู่แล้ว ..lag จนชิน แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็มีอาการเมื่อยล้าจากการเดินทางพอสมควร มีคนแนะนำ จิบน้ำบ่อย ลุกขึ้นยืนเดินก็โอเคนะ
และวิธีที่ดีของผมคือ ความเพลิดเพลินเห็น cabin crew ครับ สายการบินนี้ cabin crew หล่อมากและสวยมาก
และวิธีที่ดีของผมคือ ความเพลิดเพลินเห็น cabin crew ครับ สายการบินนี้ cabin crew หล่อมากและสวยมาก
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น