หอบหืดกำเริบ

เมื่อวานนี้ เราคุยถึงเรื่องถุงลมโป่งพองกำเริบ วันนี้เรามาดูหอบหืดกำเริบบ้าง มันก็แตกต่างกันเล็กน้อยครับ..

  โรคทั้งสองโรคแม้ว่ายาและการรักษาคล้ายๆกัน แต่พยาธิสภาพและกลไกการเกิดไม่เหมือนกันเลย เป้าหมายของการรักษาของหอบหืดจะต้องลดการดำเนินโรคด้วย และเมื่อมีการกำเริบก็เป็นปัจจัยที่แย่ลง
   เมื่อเริ่มมีอาการหอบหืดกำเริบ ใน GINA guideline 2014 ให้ใช้คำว่า ..flare up..แทน acute attack ใช้ใช้ยาพ่นออกฤทธิ์สั้นที่ใช้แก้อาการ ย่นซ้ำหลายๆครั้ง พ่นซ้ำๆทุก 20 นาทีได้เลย เช่นเคยเมื่อกำเริบให้รีบไปพบแพทย์ที๋โรงพยาบาล
   การควบคุมโรคที่ดีจะต้องไม่กำเริบเลยครับ ดังนั้นถ้ากำเริบแสดงว่ายังคุมได้ไม่ดี หรือมีปัจจัยใดชัดเจนที่มากระตุ้น ต้องการการประเมินและปรับการรักษาครับ

   การประเมินใช้ได้หลายวิธี ดูสัญญาณชีพ ดูความเหนื่อย แต่ที่แตกต่างจากถุงลมโป่งพองคือ การใช้ spirometer ในการประเมินและติดตามได้ คือถ้าค่า Peak Flow ต่ำกว่า 50% ตั้งแต่แรกก็ไม่ค่อยดีแล้ว หรือเมื่อประเมินซ้ำหลังจากพ่นยาไปหนึ่งชั่วโมง ยังไม่ดีขึ้น ไม่ดีขึ้นเกินกว่า 60-80% ก็อาจจะต้องแอดมิท

  การพ่นยาจะใช้ MDI พ่นสูดหรือ ใช้พ่นกับท่ออากาศก็ได้ ไม่แตกต่างกัน (ถ้าพ่นได้ถูกวิธีนะครับ) โดยจะใช้ยาพ่นแบบ Beta2 agonist เดี่ยวๆ เช่น salbutamol หรือจะใช้ร่วมกับ ipratopium เช่น berodual ก็ได้ แต่ถ้าหอบรุนแรงนั้น แนะนำใช้ beta2 agonist ร่วมกับ ipratipium ตั้งแต่แรกเลย
  การให้ยาสเตียรอยด์ ให้ทุกรายครับ ขนาดจะปรับตามน้ำหนักตัวต่างจากในถุงลมโป่งพองที่จะระบุขนาดคงที่ ขนาดนั้นคือ prednisolone 1 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัวหนึ่งกิโลกรัมต่อวัน 5-7 วัน
  การใช้ออกซิเจน ใช้เมื่อความอิ่มตัวออกซิเจนในเลือดต่ำ โดยปรับให้ความอิ่มตัว 92-94% ..จะสูงกว่าโรคถุงลมโป่งพองครับ..

   การตรวจแก๊สในเลือด..การเอกซเรย์ปอด..การให้ยาฆ่าเชื้อ..***ไม่ต้องทำทุกราย ทำเมื่อมีข้อสงสัย ข้อจำเป็นครับ***

  ที่เพิ่มต่างจาก ถุงลมโป่งพอง คือ ถ้าหอบหืดรุนแรงมากๆ มีการใช้ยา แมกนีเซียมทางหลอดเลือดดำ เพื่อช่วยรักษาอาการได้ แต่ต้องติดตามดีๆนะครับ เพราะอันตรายมาก ส่วนตัวแล้วถ้าไม่ไหวจริงๆ ผมแนะนำให้ใช้เครื่องช่วยหายใจครับ แม้ว่าการใข้เครื่อง NIV จะไม่มีข้อมูลชัดเจนในโรคหอบหืด ไม่เหมือนถุงลมโป่งพอง แต่ผมว่าน่าจะลองใช้ได้ครับ
   การใส่ท่อหรือการใช้หน้ากาก จะช่วยผู้ป่วยกลุ่มนี้ที่กำเริบรุนแรงได้ดี เพราะการตอบ
สนองดี อาจจะใช้เวลาแค่ 24 ชั่วโมงก็สามารถถอดท่อได้ครับ แต่ถ้าใส่ท่อหรือช่วยหายใจช้า..ในคนที่ต้องช่วย อาจจะทำให้นอนโรงพยาบาลนานขึ้น

  ตรงนี้อยากให้ผู้ป่วยเข้าใจครับ เพราะหอบหืดกำเริบนั้น การพยากรณ์โรคดีกว่า หายได้ง่าย และสามารถปรับยาเพิ่มได้เพื่อป้องกันการกำเริบต่อไป และอยากให้หมอเข้าใจ ช่วยเร็ว ดีกว่านะครับ