เรื่องเล่าจากคลินิก … medical literacy
90% ของผู้ป่วยที่ผมรักษาที่โรงพยาบาลคือ การรับปรึกษา นั่นคือเราจะต้องตอบปัญหาของการปรึกษาให้ได้ก่อน แล้วจึงตามด้วยการดูแลคนไข้แบบองค์รวม
ที่ชอบที่สุดคือ การได้อธิบายและเล่าการรักษาการใช้ชีวิต แบบคุยไปจิบน้ำไป ด้วยภาษาชาวบ้านคุยกัน วาดรูปอธิบาย ใช้ความรู้ประสบการณ์ทั้งหมดที่มี ที่ทำเพจ ที่รักษา มารักษาคนไข้
ล่าสุด มีสุภาพบุรุษอายุ 47 ปี มาเริ่มปรึกษาเพราะว่า เขาไปตรวจโรคทั่วไป ไปฉีดวัคซีน พบว่าความดันโลหิต 140-145/90-95 มาตลอด และเขามาถามผมว่า
“หมอครับ ผมเป็นโรคความดันโลหิตสูงไหม”
ผมถามเขาว่า มีเวลามากไหม จะได้อธิบายให้เข้าใจไปด้วยกัน ถามให้เต็มที่ เมื่อเขาเข้าใจและสิ้นข้อสงสัย จะได้รักษาและปฏิบัติตัวด้วยความเข้าใจ ไม่ใช่หมอสั่ง ไม่ใช่เพราะยา
ผมอธิบายไปเรื่อย ความดันโลหิตสูงคือเท่าไร ควรวัดตอนไหน มีเกณฑ์อะไรในการรักษา วาดรูปง่าย ๆ ประกอบ คุณสุภาพบุรุษและภรรยาร่วมกันคุยและถามตอบ ต่อไปด้วยยามีกี่แบบ แล้วคุณสุภาพบุรุษคนนี้มีประโยชน์และโทษจากยาใด เมื่อได้ข้อมูลครบถ้วนแล้วให้ผู้ป่วยได้ตัดสินใจร่วมกัน
เป็นการรักษาที่มีความสุขมาก คนไข้ได้คำตอบที่ต้องการ ได้การรักษาตามเกณฑ์มาตรฐานวิชาชีพ ได้ความเข้าใจและพร้อมเผชิญหน้าโรคภัยอย่างไม่มีอวิชชา ได้เกร็ดความรู้เล็ก ๆ น้อย ๆ พอมีความสุขในการฟัง ส่วนตัวผมเองนั้น มีความสุขมากกับการรักษาแบบนี้ แม้จะทำได้เพียง 2-3 คนต่อวัน แต่นี่คือความสุขใจของการรักษาอย่างยิ่ง
ฝากถึงคนไข้ทุกคน การจะรักษาโรคใดให้ประสบความสำเร็จ สิ่งสำคัญอันดับหนึ่งคือ สัมมาทิฐิ ที่จะได้จากการถาม การคิดตาม การยอมรับ และการโต้แย้งด้วยเหตุผล ดังนั้น ถามหมอไปเถอะครับ ถามจนสิ้นสงสัยก่อนที่จะทำการรักษาใด ๆ เพราะสุดท้ายคือตัวเรานี่เองที่ต้องอยู่กับโรคภัยและอันตรายจากการรักษา
ฝากถึงคุณหมอ การยอมรับให้ผู้ป่วยมาเป็นผู้ร่วมตัดสินใจ เป็นสิ่งสำคัญ เพราะหากผู้ป่วยไม่เข้าใจไม่เชื่อมั่น ก็ยากจะปฏิบัติไปในทางเดียวกันได้ ต้องลดอคติ ต้องลดอัตตาของตัวเอง มีใจกรุณาเป็นที่ตั้ง เพราะสุดท้ายหากผู้ป่วยพ้นทุกข์ (ซึ่งไม่จำเป็นต้องหายจากโรคเสมอไป) ความสุขจะตกแก่ตัวท่านเอง
"ขอให้ถือประโยชน์ส่วนตนเป็นที่สอง ประโยชน์ของเพื่อนมนุษย์เป็นกิจที่หนึ่ง ลาภ ทรัพย์ และ เกียรติยศจะตกมาแก่ท่านเอง ถ้าท่านทรงธรรมะแห่งวิชาชีพไว้ให้บริสุทธิ์"
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น