รู้ไว้ใช่ว่า ยาภูมิคุ้มกันในการรักษามะเร็ง
ธรรมชาติของระบบภูมิคุ้มกัน : เซลล์เม็ดเลือดขาวจะได้เข้าโรงเรียนเพื่อปรับทัศนคติว่า ไม่ควรมาทำลายเซลล์ของตัวเองนะ และเรียนรู้ว่าเซลล์ของตัวเองมีโปรตีนบ่งบอกเอกลักษณ์อะไรบ้าง หรือเรียนรู้ว่าเซลล์มนุษย์มีโปรตีนตัวรับอะไรบ้าง ถ้ามีเซลล์เอเลี่ยนเข้ามา ก็จะเกิดปฏิกิริยาภูมิคุ้มกันเพื่อปกป้องร่างกาย
เซลล์เอเลี่ยน มีทั้งจากภายนอก เช่นเชื้อโรค สารกระตุ้นอาการแพ้ หรือภายในเช่น เซลล์กลายพันธุ์ ก็มะเร็งนั่นแหละ จะต้องถูกกำจัดไป
แต่เซลล์มะเร็งที่หลุดรอดมาได้ เพราะมันสร้างภาพหลอกให้เซลล์ภูมิคุ้มกันเห็นว่า อ้อ..นี่เซลล์เราเอง ก็เลยไม่ทำลาย ทำได้หลายวิธี หนึ่งในวิธีที่เซลล์มะเร็งเกือบทุกชนิดใช้ คือ หลอกว่าเป็นพวกเดียวกัน แล้วปิดตัวรับที่ชื่อ programmed cell death มันก็เลยไม่ถูกทำลายและไม่ถูกกดสวิตช์ให้ตาย เพราะเซลล์ภูมิคุ้มกันเราเองถูกหลอก
ยาทั้งสามชนิดนี้ จะไปเพิ่มประสิทธิภาพของเซลล์ภูมิคุ้มกันเรา และไปกระชากหน้ากากของเซลล์มะเร็งให้เห็นว่า คุณคือเอเลี่ยน และต้องถูกกำจัด เราพบว่าเซลล์มะเร็งเยอะมากที่ใช้กลไกนี้หลอกเรา เราจึงกระชากหน้ากากมะเร็งได้เกือบทุกชนิดด้วยยานี้ จนเรียกได้ว่า broad spectrum anticancer
ส่วนมากการวิจัยจะทำร่วมกับการรักษามาตรฐาน หรือใช้เดี่ยวเมื่อการรักษามาตรฐานล้มเหลว (ข้อจำกัดงานวิจัยที่ไม่สามารถเทียบยากลุ่มนี้กับยาหลอกได้โดยตรง) และผลการศึกษาส่วนมากคือ progression-free survival คือ ช่วงเวลาอยู่รอดที่ปลอดมะเร็งซ้ำ (อาจไม่รอดจากโรคอื่นหรือจากยา) ที่บอกว่า อยู่รอดได้นานกว่า หรือมีโอกาสรอดสูงกว่า การใช้ยามาตรฐานอย่างมีนัยสำคัญ …สำหรับน้องหมอแนะนำอ่านงานวิจัยชุด KEYNOTE ที่ใช้ยากลุ่มนี้เพื่อรักษามะเร็งต่าง ๆ หลายชนิด …
แต่ว่ามันก็ไม่ได้เพิ่มเวลาหรือโอกาสการอยู่รอดอย่างชัดเจนมหัศจรรย์ เพียงแต่ว่าช่วงเวลาที่เพิ่มขึ้น เราอาจเพิ่มการรักษาอื่น ๆ จนอยู่รอดได้นานขึ้นอีก เพราะหากไม่รอดแต่แรก การรักษาอื่นก็ไม่ต้องพูดถึง
anti PD1 ยาที่ใช้ปัจจุบันคือ pembrolizumab,nivolumab
anti PD-L1 ยาที่ใช้ปัจจุบันคือ atezolizumab,durvalumab,avelumab,cemiplimab
anti CTLA-4 ยาที่ใช้ปัจจุบันคือ ipilimumab,tremelimumab
ปัจจุบันยังแพงหูดับตับไหม้ เรียกว่า พอจ่ายค่ารักษาหมดคอร์ส ก็หมดตัวหรือแถมหนี้อีกกองโต (ตายซ้ำ) อนาคตคงจะราคาถูกลงตามเทคโนโลยีและการแข่งขันทีเพิ่มมากขึ้นกับ immunotherapy
น้องหมอใครสนใจเรียนต่อทาง therapeutic immunology น่าสนใจมากครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น