02 มิถุนายน 2566

amoxicillin/clavulanic acid มันคือเวอร์ชั่นอัพเกรดของอะม็อกซี่ธรรมดา จริงหรือไม่

 amoxicillin/clavulanic acid มันคือเวอร์ชั่นอัพเกรดของอะม็อกซี่ธรรมดา จริงหรือไม่

ก็มีทั้งจริงและไม่จริง
1.clavulanic acid คือ beta lactamase inhibitor
เชื้อโรคที่เริ่มดื้อยา มันจะสร้างเอนไซม์ beta lactamase ทำให้ยากลุ่มเบต้าแลกแตม ในที่นี้คือ amoxicillin ทำงานได้น้อยลง
เราจึงใส่ตัวยับยั้ง betalactamase ของแบคทีเรียนั้นซะ ยาอะม็อกซี่ซิลิน ก็จะทำงานได้ดีเหมือนเดิม ดังนั้น clavulanic ไม่มีผลฆ่าเชื้อ เป็นแค่ผู้อำนวยความสะดวกหรือสมรู้ร่วมคิดเท่านั้น
2.เราจึงจะใช้ amoxicillin/clavulanic ในกรณีที่เชื้อมันสร้างเอนไซม์ betalactamase เท่านั้น จึงจะได้ประโยชน์เพิ่ม แต่การพิสูจน์ว่าสร้างมันใช้เวลานาน คือเพาะเชื้อและตรวจสอบความไว บางทีเราก็ใช้ข้อมูลทางระบาดวิทยาท้องถิ่น ว่าเชื้อที่เราสงสัยมันดื้อยามากเพียงใด คุ้มไหมที่จะใส่ผู้ช่วยลงไปด้วย
3.ดังนั้น เชื้อที่เราจะจัดการ ยังต้องเป็นเชื้อที่ amoxicillin จัดการได้อยู่ เชื้อที่ amoxicillin จัดการไม่ได้ก็จะใช้ amoxicillin/clavulanic ไม่ได้เช่นกัน เช่น mycoplasma, chalmydia, enterobactor หรือเชื้อที่ใช้ amoxicillin แล้วตอบสนองไม่ดีนัก ก็ไม่ควรใช้ยานี้ด้วย เช่น หนองใน
4.จากข้อสอง การใส่ clavulanic มันไม่ได้มีแต่ประโยชน์นะ มันเกิดผลข้างเคียงได้ เจอบ่อยคือ คลื่นไส้อาเจียน ถ่ายเหลว และที่พบน้อยแต่อันตรายคือ ตับอักเสบและตัวเหลือง
5.เมื่อใส่ clavulanic แล้ว รูปแบบยาจะเปลี่ยนไป เป็นเม็ดที่ไม่ควรหักหรือบด จะใช้ยากขึ้น ถ้ากินยาเม็ดไม่ได้ ต้องใช้สูตรยาน้ำแทน
6.ดังนั้น โดยรวมมันจึงไม่ใช่ amoxicillin อัพเกรด และไม่ควรเอามาแทนอะม็อกซี่ซิลินในภาพรวมทั้งหมด โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การติดเชื้อแบคทีเรียในลำคอ group A streptococcus ที่ปัจจุบันยังไม่ดื้อยา penicillin, amoxicillin แต่อย่างใด
7.ข้อบ่งชี้ตามบัญชียาหลักแห่งชาติของยา amoxicillin/clavulanic มีน้อยมาก แต่ในท้องตลาดเราใช้กันเยอะมาก และใช้โดยไม่จำเป็น อ้อ..แบคทีเรียมันเรียนรู้ที่จะสร้างเอนไซม์ betalactamase ชนิดอื่นได้อีกนะ ถ้าไปใช้ clavulanic โดยเกินจำเป็น
8.อีกไม่กี่วัน เพจเราจะครบ 8 ปีแล้วนะ รัฐธรรมนูญเขาไม่ให้ทำเพจเกิน 8 ปีนะครับ

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น