10 เมษายน 2565

วัคซีนไข้หวัดใหญ่ ในยุคโควิด

 ขอเรื่องวัคซีนไข้หวัดใหญ่อีกสักนิด

หลังจากเรื่องวัคซีนโควิดจบไป สรุปว่าควรฉีดครบสองเข็มและเข็มกระตุ้นด้วย mRNA อีกอย่างน้อยหนึ่งเข็ม ก็มาถึงวัคซีนไข้หวัดใหญ่

ทำไมต้องฉีด … ไข้หวัดใหญ่น่าจะเป็นการติดเชื้อระบบทางเดินหายใจที่ทำอันตรายมากสุด เพราะนอกจากตัวมันเองทำให้ปอดอักเสบ ตัวมันยังไปทำลายกลไกป้องกันธรรมชาติ ทำให้แบคทีเรียประจำถิ่นในปอด (lung microbiota) เกิดติดเชื้ออันตราย กลายเป็นปอดอักเสบติดเชื้อ bacterial pneumonia โรคประจำของเรา จนมีคำกล่าวว่าคือ 'เพื่อนของผู้สูงวัย' ดังนั้นการป้องกันความรุนแรงของไข้หวัดใหญ่จึงสำคัญมาก อีกอย่างการกำเริบและแย่ลงของโรคเรื้อรังหลายโรคก็มากจากไข้หวัดใหญ่นี่แหละ โดยเฉพาะหัวใจวายและถุงลมโป่งพอง

ต้องฉีดทุกปี ? … ใช่ครับ ปีละเข็มปีละครั้งเพราะคาดการณ์เปลี่ยนสายพันธุ์ระบาดทุกปี ตามธรรมชาติของไวรัสไข้หวัดใหญ่ (คนละตัวกับไข้หวัดและโควิด) ควรฉีดทุกปี ทำให้ประสิทธิภาพการป้องกันสูงสุด

แต่ปีนึง ๆ ประกาศออกมาสองครั้งนี่ … ใช่ครับ องค์การอนามัยโลกคาดการณ์ระบาดแบ่งเป็นครึ่งซีกโลกเหนือกับใต้ โดยซีกเหนือจะประกาศสายพันธุ์ประมาณกุมภาพันธุ์ แต่ช่วงระบาดจะอยู่ที่ตุลาคม พฤศจิกายน ส่วนซีกโลกใต้จะประกาศช่วงเดือนกันยายน แต่ช่วงระบาดคือ พฤษภาคมของปีถัดไป

ไทยเรา ฉีดของซีกโลกเหนือ ?..ตามภูมิศาสตร์ก็เป็นแบบนั้น แต่คำประกาศขององค์การอนามัยโลกบอกว่าประเทศในแถบเขตร้อน พื้นที่ตรงรอบศูนย์สูตร จะเลือกใช้สูตรซีกโลกใดก็ได้ แล้วแต่ฤดูกาลระบาดและไวรัสวิทยาของพื้นที่นั้น ๆ ไทยเราก็ง่าย ๆ เลย ฉีดตอนไหนก็ได้ รอบปีละครั้ง

แล้ววัคซีนที่เพิ่งออกมาใหม่ของซีกโลกใต้ล่ะ … การระบาดในไทยเกิดในช่วงฤดูฝน ตรงกับการระบาดซีกโลกใต้ ดังนั้นใครยังไม่ฉีด ไปฉีดได้เลย ใครฉีดประจำจะรอครบรอบปีก็ได้ หรือจะเริ่มใหม่ตอนนี้ก็ได้ ในปีนี้โชคดีที่ประกาศเชื้อซีกโลกเหนือ 2022-2023 กับที่ประกาศซีกโลกใต้เมื่อกันยายน 2021-2022 เป็นเชื้อตัวเดียวกัน (ง่ายเลยปีนี้)

ฉีดอันไหนก่อน โควิดกับหวัดใหญ่ .. อะไรก่อนก็ได้ ห่างกันสัก 2-4 สัปดาห์ (จะฉีดพร้อมกันก็ได้นะ แล้วแต่คุยกับหมอ) แต่แนะนำโควิดก่อน เพราะระบาดหนักและยาเรายังไม่ทรงประสิทธิภาพนัก โควิดครบก็วางแผนไข้หวัดใหญ่ต่อเลย

ฉีดทุกคนไหม … ทุกคน แต่ของฟรีมีจำกัด รัฐบาลนำเข้ามาให้ฟรีปีละ 4-6 ล้านโด๊สเท่านั้น และให้กับกลุ่มเสี่ยง เช่นหญิงตั้งครรภ์ น้ำหนักเกินมาก สูงวัย เด็กเล็ก ซึ่งก็ไม่พออยู่แล้ว ดังนั้นคนที่เหลือต้องชำระเงินฉีดเองครับ (บุคลากรสาธารณสุข ฉีดฟรีครับ) อีกอย่างการฉีดให้ตัวเราจะลดการติดต่อไปถึงคนในบ้านได้ด้วย (cocoon effect)

ใช้แบบสามหรือสี่สายพันธุ์ล่ะ … ถ้าจะดีก็สี่สายพันธุ์ครับ ถ้าเลือกไม่ได้ก็สามสายพันธุ์ได้เช่นกัน มันจะต่างที่สายพันธุ์บีหายไปตัวนึง ไม่ได้แย่นัก และอย่าตกใจว่าคำแนะนำวัคซีนจากการเพาะเลี้ยงในไข่และจากการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ จะมีสายพันธุ์ต่างกัน เพราะอันนี้เป็นคำแนะนำสำหรับผู้ผลิต ส่วนเรา ๆ ท่าน ๆ แค่เข้าฉีดตามกำหนดก็พอ

เข็มละเท่าไร … ตอบยากครับ แล้วแต่จังหวะ ถ้าฟอร์มดีก็ถลุงแมนซิตี้คาบ้านไม่ต่ำกว่าสามลูก แต่ถ้าฟอร์มแย่ก็อาจจะชนะแมนซิตี้แค่ลูกเดียว แต่อย่างไรก็ชนะและทิ้งห่างเป็นจ่าฝูงที่อ้างว้างและเหน็บหนาวครับ

อาจเป็นรูปภาพของ กลางแจ้ง และ ข้อความพูดว่า "BIG"

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น