เลิกบุหรี่แล้วน้ำหนักขึ้น น่ากังวลไหม
ผลที่เกิดขึ้นบ่อยอันหนึ่งของการเลิกบุหรี่ คือ น้ำหนักเพิ่ม แต่ไม่ได้เพิ่มมากนัก ประมาณ 2-5 กิโลกรัม สมมติฐานที่เราเชื่อกันคือ นิโคตินจะไปทำให้ร่างกาย 'หิว' น้อยลง อีกอย่างคือเมื่อเลิกบุหรี่ คนส่วนมากจะกินมากขึ้นเพื่อลดอาการแดงบุหรี่ ทั้งสองประการนี้ทำให้น้ำหนักเพิ่ม ผลตรงนี้ทำให้คนกังวลใจ มันจะอันตรายหรือเปล่า
เรารู้แน่ชัดว่าการเลิกบุหรี่มีประโยชน์มหาศาล เช่น ลดอัตราการเกิดมะเร็งปอดลง 50% หลังจากเลิก 5 ปี และถ้าเลิกได้ก่อนอายุ 40 ปี จะลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคบุหรี่ลง 90% และมีอายุยืนยาวขึ้นโดยเฉลี่ย 10%
และเราก็มีความรู้ว่าน้ำหนักที่เพิ่มขึ้น เป็นปัจจัยที่ไม่ดีของโรคเบาหวาน ความดัน ไขมัน หัวใจ สมอง ไต หรือแม้แต่ตัวน้ำหนักที่เพิ่มเองก็เกิดโทษด้วยตัวเอง ถ้าอย่างนั้น เลิกบุหรี่แล้วน้ำหนักขึ้นจะเกิดผลเสียไหม
มีการศึกษารวบรวมการวิจัย (meta analysis) จากโอซาก้า ลงตีพิมพ์ใน Nicotine & Tobacco Reserach เมื่อสองสัปดาห์ก่อน (Nicotine & Tobacco Research, 2021, Vol. 23, No. 12) ศึกษาว่าในคนที่เลิกบุหรี่ที่น้ำหนักเพิ่ม กับ น้ำหนักไม่เพิ่ม มันจะส่งผลต่อประโยชน์ในการลดโรคต่าง ๆ หรือไม่ โดยรวบรวมการศึกษาที่เข้าเกณฑ์ได้ 9 การศึกษา ส่วนมากทำในอเมริกาและเกาหลีใต้ ทำในช่วงปี 2013-2020 แต่ละการศึกษาติดตามคนไข้ตั้งแต่ 5-20 ปี
สิ่งที่พบคือ การเลิกบุหรี่ ลดการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจและสมองและลดอัตราการเสียชีวิตโดยรวมได้จริง ไม่ว่าจะน้ำหนักเพิ่มหรือน้ำหนักไม่เพิ่มก็ตามที และลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติด้วย เรียกว่าผลของน้ำหนักตัวที่เพิ่ม ไม่สามารถไปลบล้างประโยชน์ที่ได้จากการเลิกบุหรี่ได้เลย
แม้การลดโรคและลดตายในกลุ่มที่น้ำหนักเพิ่ม จะมีความแปรปรวนของการวิเคราะห์ข้อมูลมากกว่ากลุ่มที่น้ำหนักไม่เพิ่ม แต่ก็ไม่ได้ทำให้ผลการวิเคราะห์เปลี่ยนไป สันนิษฐานว่าเกิดจากบางคนน้ำหนักเพิ่ม ก็กังวล กลัวอันตราย กลับไปสูบใหม่ก็มี หรือจากโรคเดิมที่น้ำหนักเพิ่มอยู่แล้วก็มี (อย่าลืมว่าน้ำหนักเพิ่ม ก็เป็นปัจจัยที่ไม่ดี มันซ้อนทับกับปัจจัยบุหรี่อยู่)
ดังนั้น ถ้าเลิกบุหรี่แล้วน้ำหนักเพิ่มเล็กน้อย ไม่ต้องกังวลนะครับ ใช้การควบคุมอาหารและออกกำลังกายต่อไป น้ำหนักก็ลดลงได้ครับ อย่าเพิ่งท้อแท้นะ ประโยชน์จากการเลิกบุหรี่ยังคงยิ่งใหญ่เช่นเดิม
"เลิกบุหรี่น้ำหนักเพิ่มแต่ลดตาย
เลิกผู้ชายน้ำหนักก็หายและแห้งตายรายวัน"
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น