วัณโรคปอด การรักษามาตรฐาน

 เรามาดูโรคง่าย ๆ กันเถอะ.. วัณโรคปอด

หญิง 40 ปี มีอาการไข้ต่ำ ไอมีเสมหะ น้ำหนักลด 3 สัปดาห์ มาตรวจเพราะไอมีเลือดปน ฟังปอดผิดปกติด้านซ้าย เอกซเรย์รูปซ้ายสุดมีฝ้าที่ปอดซ้าย ตรวจเสมหะย้อมเชื้อวัณโรค พบเชื้อวัณโรคทั้งสามวัน

ส่งเพาะเชื้อยืนยัน และส่งตรวจพันธุกรรมยืนยัน

ให้ยารักษาวัณโรคสูตรมาตรฐาน 4 ตัว ปรับตามน้ำหนัก เน้นย้ำเรื่องอาการที่อาจเกิดขึ้นจากยา และเน้นอาการแพ้ยาที่ต้องรีบมาหาหมอ ให้กินยาแบบมีบันทึก (ผู้ป่วยอยู่คนเดียว)​ สอนการจัดการเชื้อโรคจากสารคัดหลั่ง

ผู้ป่วยกินยาสม่ำเสมอดีมาก จดบันทึกวัน เวลา ที่กินยาตลอด และนัดติดตามอาการเมื่อสิ้นสุดเดือนที่สอง

ผู้ป่วยไม่มีไข้ ไม่ไอ น้ำหนักขึ้น ภาพเอ็กซเรย์ปอดพบว่าฝ้าขาวลดลง ตรวจเสมหะไม่พบเชื้อวัณโรคทั้งสามวัน

ผลการตรวจทางพันธุกรรมเชื้อ พบเป็นวัณโรคจริง ไม่พบยีนดื้อยา isoniazid และ rifampicin จึงให้กินยาต่อ นัดติดตามอาการที่สิ้นสุดเดืิอนที่ 5 และสิ้นสุดเดือนที่หก โดยปรับลดยาเหลือสองชนิด เน้นย้ำวินัยการกินยา

เมื่อสิ้นสุดเดือนที่หก ผู้ป่วยอาการปกติ ตรวจร่างกายปกติ เอ็กซเรย์ปอดด้านขวาสุดมีเพียงฝ้าที่น่าจะเป็นพังผืดขนาดเล็ก ที่ปอดด้านซ้าย จึงแจ้งให้ผู้ป่วยทราบว่าอาจมีแผลเป็นเล็กน้อยในปอดได้ ให้เก็บภาพเอ็กซเรย์ไว้เปรียบเทียบในอนาคต

สิ้นสุดการรักษา

ง่ายดีไหมครับ การรักษาวัณโรคปอด ประมาณ 80% ของผู้ป่วยจะเป็นแบบนี้ ถ้าเข้าใจการดำเนินโรค วินัยการกินยาดี มาตามนัด จะไม่ยุ่งยากเลย ที่เหลือที่อาจจะรักษาซับซ้อนบ้างเช่น แพ้ยา หรือเชื้อดื้อยาแต่แรก

นอกเหนือจากนี้ การรักษาล้มเหลว เชื้อดื้อยา มักเกิดจากความเข้าใจในโรคและการรักษาที่ไม่ถูก วินัยการกินยาไม่สม่ำเสมอ หรือขาดความเชื่อมั่นในการรักษา

อย่าปล่อยให้วัณโรคลอยนวลครับ