พลิกความเชื่อ ตับเรื้อรัง ตอนที่ 1 : ไวรัสตับอักเสบซี
จากการบรรยายเรื่อง management of commom liver diseases in disruptive era โดย อ.ทวีศักดิ์ แทนวันดี 30 ตุลาคม 2563
1. ไวรัสตับอักเสบซีเป็นโรคที่หายขาดได้ถึง 99% ด้วยการรักษาเพียง 3 เดือนและใช้ยากินเท่านั้น (มีบางคนเท่านั้นที่ต้องฉีดยา และในอนาคตอีก 1-2 ปีจะเป็นยากินหมด) หากพบว่าติดเชื้อและมีข้อบ่งชี้การรักษา สมควรเข้ารับการรักษาอย่างยิ่ง
2. การตรวจยืนยันว่ามีเชื้อไวรัส จะใช้การตรวจวัดปริมาณ RNA เป็นหลัก อาจมีการใช้การตรวจแอนติเจนในบางที่ เพื่อยืนยันว่ามีเชื้อจริง เพราะการตรวจคัดกรองด้วยการตรวจแอนติบอดี anti-HCV บอกว่าเคยมีการติดเชื้อ อาจจะหายแล้ว แต่แอนติบอดีจะยังตรวจพบตลอดไป แต่แอนติบอดีนี้มันไม่ปกป้องนะครับ มันแค่บอกว่าร่างกายเราเคยเจอเชื้อ เท่านั้น
3. เดี๋ยวนี้แนะนำรักษาเกือบทุกคนที่มีเชื้อจริงตามข้อสอง ส่วนการตรวจประเมินการอักเสบเนื้อตับ เราใช้วิธีที่ไม่รุกล้ำแล้ว ไม่ว่าจะการทำไฟโบรสแกนหรือเจาะเลือดตรวจมาคำนวณคะแนน เช่น FIB-4 score หรือ APRI score การวัดปริมาณไวรัสก็ทำเมื่อยืนยันว่ามีเชื้อกับตรวจหลังให้ยาครบ เพื่อยืนยันการหาย เห็นว่ามันไม่ยุ่งยากแล้ว
4. ทำไมต้องรักษา เพราะหายขาด รักษาไม่ยาก และหากรักษาจะลดโอกาสการเกิดตับแข็งและมะเร็งตับจากไวรัสตับอักเสบซี ลงได้อย่างพลิกฟ้าคว่ำแผ่นดิน การตรวจติดตามก็ไม่ยาก และที่สำคัญเรามียากินที่ดีที่บรรจุในบัญชียาหลักแห่งชาติคือ ledipasvir/sofosbuvir ที่เบิกจ่ายได้ครับ
5. ในอนาคตอันใกล้ เราจะมียา velpatasvir/sofosbuvir ที่สามารถรักษาได้ในทุกสายพันธุ์ไวรัสตับอักเสบซี (หากตับแข็งด้วยอาจต้องเพิ่ม ribavirin อีกหนึ่งตัว) เพราะยาสูตร ledipasvir/sofosbuvir ยังมีข้อจำกัดบ้างในการรักษาไวรัสตับอักเสบซีสายพันธุ์ที่สาม (ที่พบมากในประเทศไทย)
6. ข้อสำคัญของการรักษาคือ ความสม่ำเสมอของการกินยา และลดโอกาสการติดเชื้อซ้ำ โดยเฉพาะการมีเพศสัมพันธ์ในหมู่ชายรักชาย และรักษาโรคตับที่พบร่วมด้วยเช่น โอกาสการเกิดตับแข็งด้วยเหตุอื่น ๆ ส่วนสาเหตุจากการรับเลือดหรือส่วนประกอบจากเลือดนั้น ปัจจุบันพบน้อยมาก ๆ
7. ถ้าท่านพบ Anti HCV ผลบวก ควรเข้ารับการยืนยันว่าหายแล้วหรือยังมีเชื้อในตัว แนะนำให้เข้ารับการรักษาเสมอ (การใช้สิทธิการรักษาจะต้องมีเกณฑ์ตามกำหนด) และติดตามการรักษาจนจบทุกครั้ง เพราะตรวจง่าย ผลการรักษาดีมาก การรักษาง่ายและไม่ซับซ้อน และราคายาปัจจุบันถือว่าไม่แพงแล้วครับ
ยังมีเรื่องตับเรื้อรังอีกสองตอนนะครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น