การออกกำลังกายยังมีประโยชน์ในผู้สูงวัย

การออกกำลังกายยังมีประโยชน์ในผู้สูงวัย

ไปอ่านบทความจาก British Medical Journal เรื่องการออกกำลังกายในผู้สูงวัย เอามาเล่าให้ฟังนะครับ

เริ่มต้นที่ว่า มีการศึกษาว่าการออกกำลังกายแบบหนัก ในคนที่อายุประมาณ 75 ปี ไม่ได้ทำให้เกิดอันตรายไปมากกว่าคนที่ออกกำลังแบบเบา (ในการศึกษานี้ไม่ใช่คนสูงวัยขี้โรคนะ เป็นลุงป้าแข็งแรง) แถมลดโอกาสล้มอีกต่างหาก

และยังมีการศึกษาทำให้ super-age คือเกิน 85 ปี ให้มาทำ leg press คือการออกกำลังกายแบบต้านน้ำหนัก เพื่อเพิ่มความแข็งแรงกล้ามเนื้อ พบว่ากลุ่มที่ออกกำลังนั้น ล้มน้อยกว่า ทำกิจวัตรประจำวันได้ดีกว่า (แต่การวิเคราะห์มันจะโน้มเอียง เพราะคนที่สามารถทำได้คือต้องแข็งแรงอยู่แล้วไง)

และยังมีงานวิจัยว่า คนสูงวัยปรกติที่แข็งแรงดี พอต้องล้มหมอนนอนเสื่อในรพ. ไม่ว่าโรคใด สิ่งที่เกิดคือ นอน ๆ นั่ง ๆ เกือบ 75% และเมื่อกลับไปบ้านแล้วไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้ดีเหมือนเดิม หากใช้การกระตุ้นให้เคลื่อนไหวในโรงพยาบาลจะช่วยลดโอกาสที่จะทำกิจวัตรไม่ได้หลังออกจากโรงพยาบาล แค่กระตุ้นการเคลื่อนไหวง่าย ๆ นี้ ช่วยได้ถึง 64% แม้ในคนอายุประมาณ 88 ปี โดยที่ไม่เพิ่มอันตราย

เรานำมาใช้ได้จริงไหม....

ต้องเข้าใจก่อนว่าผู้สูงวัยส่วนมากที่อยู่ในงานวิจัยคือเขา "แอคตีฟ" อยู่แล้ว ทำโน่นนี่นั่น เมื่อนำมาออกกำลังจึงเหมือน ลุงขี่ม้า ป้าติดปีก สมรรถนะจึงดี ดังนั้นหากเราจะใช้มาตรการนี้ เราต้องส่งเสริมการออกแรงและออกกำลังมาตั้งแต่อายุไม่มาก

และก่อนจะไปออกแรง ไปเล่น leg press หรือ ออกกำลังตอนนอนโรงพยาบาล ให้ประเมินโรคร่วมโรคที่เป็นอยู่ ถามคุณหมอสักหน่อยว่า อย่างฉัน อย่างพ่อฉัน อย่างปู่ฉัน จะไปออกกำลังกายอะไรดี ในระดับใด ไม่ใช่หัวใจวายคุมไม่ได้จะไปวิ่งมาราธอน หรือเบาหวานยังฉีดอินซูลินวันละ 50 ยูนิต จะไปไตรกีฬา หรือความดัน 170/100 จะไปเล่นเวท อันนี้ก็อันตราย

แต่ไม่ใช่ข้อห้ามนะ... เป็นเพียงข้อระวังและควรปรึกษาแพทย์ก่อน

เมื่อนอนโรงพยาบาล การทำกายภาพบำบัดตั้งแต่ต้น กระตุ้นการเดิน การช่วยเหลือตัวเองเมื่อพร้อม เป็นสิ่งสำคัญมากนะครับ อย่ารอจนจะออกจากโรงพยาบาลค่อยทำ เริ่มตั่งแต่แอดมิต เป็นหนึ่งในแผนการรักษาตั้งแต่เริ่มเลยจะดีมาก

หากไม่มีโรค ร่างกายแข็งแรงดี ก็สามารถออกแรง ออกกำลังได้ จะไปลีลาศ ทำสวน เดินออกกำลัง เล่น leg press (ค่อย ๆ นะครับ คุณไม่ใช่อาร์โนลด์ ชวาร์เซเน็กเกอร์) ก็สามารถทำได้ เป็นสิ่งดีอีกด้วย นอกจากประโยชน์ทางกาย โรคร่วมดีขึ้น ยังมีประโยชน์ทางใจอีกด้วย ได้คุยกับเพื่อนฝูง มีสังคม รู้สึกเชื่อมั่นในตัวเอง หรือ ได้พบสาว ๆ ตามสวนสาธารณะ

อย่าคิดว่า สูงวัยแล้ว พักเหอะ นอนเยอะ ๆ ไม่ต้องทำอะไร อันนั้นผิดนะครับ ผมชอบประโยคของปิดท้ายบรรณาธิการมาก ขอยกมาให้อ่านเลย เด็ดกว่าประโยคปิดท้ายของอีตาลุงหมออีก

".. It is never too late––and you are never too old––to contract muscles"

สูงวัยก็หาใช่อุปสรรค
อยากมีรักมีลุ้นก็ยังไหว
เรื่องทางใจไม่สู้ไม่เป็นไร
แต่ทางกายสุดแกร่ง...แข็ง...แรงดี