กดแล้วจาง : diascopy

กดแล้วจาง : diascopy

การตรวจร่างกายระบบผิวหนังที่สำคัญอันหนึ่งที่ใช้ในการแยกผื่นผิวหนังหรือใต้ผิวหนัง ว่าเป็นรอยโรคจากหลอดเลือดและการอักเสบหรือไม่ คือการตรวจ diascopy (ได-อัส-โค-พิ) เราคิดง่าย ๆ ว่าหากรอยแดงนั้นเกิดจากการอักเสบ เช่น ผื่นลมพิษที่บวมแดงและมีหลอดเลือดที่ขยายใต้ผิวหนัง หากเรากดไปที่รอยโรคนั้น เลือดที่เป็นของไหล จะสามารถไหลออกไปบริเวณด้านข้างได้ ทั้งเลือดที่อยู่ในหลอดเลือดฝอยเอง หรือเลือดที่เกิดจากการอักเสบรอบ ๆ หลอดเลือด ตรงที่ถูกกดจะจางลง เมื่อปล่อยก็จะกลับมาแดงเหมือนเดิม

หรือหากรอยแดงนั้นเกิดจากรอยโรคของหลอดเลือดเอง เช่น หลอดเลือดฝอยที่จัดเรียงตัวผิดปกติ (telangiectasia) เห็นเป็นรอยแดงใต้ผิวหนังเช่นกัน เมื่อกดรอยโรคแล้วเลือดก็จะไหลออกไปด้านข้าง เมื่อปล่อยเลือดก็ไหลกลับมา

กดแล้วจาง ปล่อยแล้วกลับมาแดง ภาษาอังกฤษใช้คำว่า blanching

แต่ถ้าเป็นรอยแดงอันไม่ได้เกิดจากการอักเสบหรือหลอดเลือด เช่น เกิดจากเลือดออกใต้ผิวหนังที่เรียกว่า purpura ที่พบในโรคที่มีเกล็ดเลือดต่ำหรือจากโรคแพ้ภูมิตัวเอง เวลากดแล้วจะไม่จาง non-blanching โรคอื่น ๆ เช่นเนื้องอก

ลองดูวิดีโอการทำ diascopy test เราจะใช้กระจกสไลด์กดผิวหนังเพื่อดูว่าจางหรือไม่ ระระดับความจางนั้นมากน้อยเพียงใด
https://www.youtube.com/watch?v=x_Wt95OGlMc

เป็นการทดสอบง่าย ๆ เพื่อแยกรอยแดงของผิวหนังว่ามาจากรอยโรคของหลอดเลือดหรือการอักเสบหรือไม่ครับ