16 มีนาคม 2562

renal papillary necrosis

คุณรู้จัก ลุดวิก แวน บีโธเฟ่น ไหมครับ
ยอดอัจฉริยะทางดนตรี ผู้ประพันธ์เพลงคลาสสิกทั้งที่ตัวเองมีปัญหาการได้ยิน กับบทเพลงที่ถือว่าเป็นมิติใหม่ของเพลงคลาสสิกที่สอดใส่เสียงร้องโอเปรา เพลงที่สุดยิ่งใหญ่ Symphony no. 9
เบโธเฟ่น มีพฤติกรรมที่ค่อนข้างรุนแรงเกรี้ยวกราด มีปัญหาโรคเรื้อรังประจำตัวมากมาย โรคปวดหลัง ปวดข้อ และยังดื่มเหล้าจัด ภายหลังจากอัจฉริยะผู้ยิ่งใหญ่นี้เสียชีวิตลง ได้มีการตรวจศพของเบโธเฟน และพบลักษณะผิดปกติอย่างหนึ่งที่ไต
ไตคนเรามีหน่วยกรองของเสียที่มารวมกัน ส่งท่อของเสียมารวมกันตรงยอดคล้ายกรวยกรองหลาย ๆ อัน ปลายกรวยส่งท่อปัสสาวะของแต่ละกรวยมารวมกัน ส่งมาเป็นท่อไตต่อไปยังกระเพาะปัสสาวะ ดูจากภาพที่แนบมาได้ครับ เรามาโฟกัสที่ปลายกรวย
ปลายกรวย (renal papilla) เป็นจุดต่อของผิวไตและเนื้อไต และเป็นทางออกไปสู่ท่อไต สังเกตว่าเป็นจุดปลายของหลาย ๆ จุดมาต่อกัน แต่ละส่วนก็มีหลอดเลือดมาเลี้ยงของตัว แต่ทว่า !! เป็นส่วนปลายทางของหลอดเลือดทั้งสิ้น ดังนั้นเวลาร่างกายขาดเลือดหรือช็อก หรือป่วย เลือดไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ลดลง ส่วนปลายของจุดต่อต่าง ๆ จึงขาดเลือดพร้อมกัน (watershed area)
เราเรียกการขาดเลือดของ renal papilla นี้ว่า renal papillary necrosis ทำให้เกิดการอุดตันของทางเดินปัสสาวะ มีเลือดออกทางเดินปัสสาวะ มีอาการปวด ถ้ารุนแรงอาจทำให้มีไตวายเฉียบพลันได้ การรักษาก็ประคับประคองและรักษาต้นเหตุครับ
การขาดเลือดนี้มักจะเกิดกับคนที่มีความเสี่ยงการขาดเลือดอยู่แล้ว โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคเบาหวาน ผู้ป่วยที่ใช้ยาแก้ปวด NSAIDs เป็นประจำ ผู้ที่ดื่มเหล้าประจำ เวลาเจ็บป่วยและมีอาการปวดเอว ปัสสาวะออกน้อย มีเลือดปน หรือการทำงานของไตแย่ลงอาจต้องคิดถึงภาวะนี้ เรามีคำย่อให้จำเกี่ยวกับภาวะที่อาจจะเกิด renal papillary necrosis ได้ว่า POSTCARDS
P..yelonephritis กรวยไตท่อไตอักเสบ
O..bstructive uropathy ทางเดินปัสสาวะอุดกั้น
S..ickle cell disease โรคเลือดซิกเกิ้ลเซลล์
T..uberculosis วัณโรค
C..hronic liver disease โรคตับเรื้อรัง
A..nalgesic/alcohol กินยาแก้ปวด ดื่มเหล้า
R..enal transplant rejection ปฏิกิริยาต่อต้านการปลูกถ่ายไต
D..iabetes mellitus เบาหวาน
S..ystemic vasculitis โรคหลอดเลือดอักเสบ
ผู้ที่ชันสูตรเบโธเฟ่น พบ renal papilla มีลักษณะเป็นหย่อมสีขาวเทา ที่เป็นลักษณะการตายจากการขาดเลือด และเบโธเฟ่นเองก็ดื่มจัด กินยาแก้ปวดมากจากอาการปวดหลัง และยังสงสัยว่าเบโธเฟนเป็นเบาหวาน จากตับอ่อนอักเสบจากการดื่มเหล้าอีกด้วย

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น